Jumbo: στον αστερισμό της αντεργατικής διολίσθησης

Οι ακραία αντεργατικές πρακτικές της εταιρείας Jumbo, όπως αποτυπώθηκαν στον κανονισμό εργασίας που είδε πρόσφατα το φως της δημοσιότητας, θεωρoύμε ότι σηματοδοτούν μια ευρύτερη τάση στη διαχείριση του ανθρώπινου κεφαλαίου. Σίγουρα η οικονομική κρίση αποτελεί ευκαιρία κερδοσκοπίας για μια μεγάλη μερίδα επιχειρηματιών, αλλά στην περίπτωσή μας δεν πρόκειται μόνο περί αυτού.

Η απαλλοτρίωση ακόμη και των πιο στοιχειωδών δικαιωμάτων μετά τη Βιομηχανική Επανάσταση, όπως το 8ωρο, οι άδειες και οι αργίες, μας οδηγεί σε έναν εργασιακό μεσαίωνα ο οποίος μπορεί εύκολα να γενικευτεί. Μια εταιρεία με το μέγεθος της Jumbo μπορεί εύκολα να συμπαρασύρει τον ανταγωνισμό και να λειτουργήσει ως καταλύτης για πολλά golden boys που αναζητούν δάφνες στα αποκαΐδια των εργασιακών σχέσεων. Πόσο μάλλον όταν θεωρούν την τρέχουσα συγκυρία προκλητικά ευνοϊκή, δεδομένου ότι:

1. Η κυβέρνηση έδωσε το σύνθημα μέσω του διαβόητου ν. 4808 (Χατζηδάκη) και των συμπληρωματικών νόμων στο ίδιο μήκος κύματος, καθώς άνοιξε τον δρόμο για την κατάργηση του 8ωρου, την υποβάθμιση της Επιθεώρησης Εργασίας, τη φαλκίδευση της απεργίας και την καταστολή των συνδικαλιστικών ελευθεριών.
2. Η εργοδοτική αυθαιρεσία γιγαντώνεται από την ένοχη σιωπή ή ακόμη και την υπόγεια στήριξη μιας μεγάλης μερίδας του συνδικαλιστικού κινήματος. Αποτελεί περίεργη «σύμπτωση» το γεγονός ότι από την επιτροπή που ενέκρινε τον κανονισμό εργασίας της Jumbo, απουσίαζαν ο εκπρόσωπος των εργαζομένων, που ανήκει στη ΔΑΚΕ, καθώς και ο αναπληρωτής του. Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη επιχειρηματολογία για να αντιληφθεί κανείς ότι παρόμοιες συμπεριφορές εκθέτουν ανεπανόρθωτα το κύρος των συνδικαλιστικών οργανώσεων και υποσκάπτουν την αξιοπιστία των συλλογικών διεκδικήσεων.
3. Μέσα στο περιβάλλον μιας γενικευμένης ανασφάλειας, τα αντανακλαστικά της κοινωνίας έχουν αμβλυνθεί, καθώς η πίστη στη συλλογικότητα έδωσε τη θέση της στον ατομικισμό ως έσχατη προσπάθεια επιβίωσης.
4. Η παιδεία έχει απολέσει τον ανθρωπιστικό χαρακτήρα της και η πνευματική ελίτ βρίσκεται σε μια περιδίνηση εσωστρέφειας και αμηχανίας απέναντι στην καταιγιστική εμπορευματοποίηση της γνώσης.

Ωστόσο πλησιάζει η ώρα που το συνδικαλιστικό κίνημα θα κληθεί να αναμετρηθεί με τη σκληρή πραγματικότητα χωρίς να έχει την πολυτέλεια να στρουθοκαμηλίζει. Με το σκεπτικό αυτό θα πρέπει:

• Η ΓΣΕΕ να ζητήσει άμεσα την ανάκληση του συγκεκριμένου κανονισμού, ο οποίος εγκρίθηκε από την αρμόδια επιτροπή του υπουργείου χωρίς την παρουσία εκπροσώπου των εργαζομένων.

• Το καταναλωτικό κίνημα της ΓΣΕΕ, σε περίπτωση που η διοίκηση της Jumbo επιμείνει στην εφαρμογή των αντεργατικών αυτών πρακτικών, οφείλει να εντάξει τα Jumbo στις επιχειρήσεις με κόκκινη σήμανση, καλώντας τους εργαζόμενους – καταναλωτές να καταδικάσουν έμπρακτα την εργοδοτική αυθαιρεσία.

• Να οργανωθούν παραστάσεις διαμαρτυρίας από τα δευτεροβάθμια σωματεία, έξω από τα καταστήματα Jumbo.

• Να αναλάβει η ΓΣΕΕ πρωτοβουλία για τη δημιουργία πρωτοβάθμιου επιχειρησιακού σωματείου στα Jumbo, το οποίο θα σταθεί απέναντι στις αντεργατικές μεθοδεύσεις.

• Τέλος, η ηγεσία της ΓΣΕΕ και η ΔΑΚΕ οφείλουν να δώσουν εξηγήσεις για τη συγκεκριμένη απουσία εκπροσώπου εργαζομένων στην αρμόδια επιτροπή, γεγονός που έλυσε τα χέρια της εργοδοσίας κι απενοχοποίησε την κυβέρνηση από την εφαρμογή του χειρότερου κανονισμού εργασίας στη σύγχρονη συνδικαλιστική ιστορία.

Η περίπτωση της Jumbo μπορεί να είναι ένα μήνυμα από το μέλλον κι επειδή η ανθρώπινη αξιοπρέπεια δεν μπορεί να κατασταλεί εσαεί, είτε θα πάρουμε τη μοίρα στα χέρια μας όσο είναι ακόμη νωρίς, είτε ως εργαζόμενοι και συνδικαλιστικό κίνημα θα γίνουμε βορά στους γενίτσαρους του καπιταλισμού που αγνοούν και οι ίδιοι ότι παίζουν με τη φωτιά.

* Μέλος Διοίκησης της ΓΣΕΕ & πρόεδρος του Συλλόγου Εργαζομένων στις Υπηρεσίες της Τράπεζας Πειραιώς

**Γενικός σύμβουλος ΟΤΟΕ & μέλος Δ.Σ. του Συλλόγου Εργαζομένων στις Υπηρεσίες της Τράπεζας Πειραιώς