Η διαφαινόμενη αναγέννηση του ΚΙΝ.ΑΛΛ. και η επικίνδυνη για τη Ν.Δ. νέα συνθήκη

Ο «Σφυγμός» του Δεκεμβρίου, η τελευταία μηνιαία μέτρηση πολιτικών τάσεων και εκλογικής επιρροής των κομμάτων από την Prorata, δεν μεταβάλλει σημαντικά την εικόνα του σκηνικού που αποτυπώθηκε στην αντίστοιχη έρευνα του Οκτωβρίου ως προς τα δυο κυρίαρχα κόμματα. Η Νέα Δημοκρατία (33%) και ο ΣΥΡΙΖΑ (25%) παρουσιάζουν οριακές απώλειες επιπέδου 1% συγκριτικά με τη μέτρηση του Οκτωβρίου, διατηρώντας τη μεταξύ τους ποσοστιαία απόσταση, η οποία ανιχνεύεται και αυτή τη φορά στο 8%. Αντίστοιχα, οριακές μόνο μεταβολές ανιχνεύονται ως προς την επιρροή του ΚΚΕ (4,5%), της Ελληνικής Λύσης (3,5%) και του ΜέΡΑ 25 (2%).

Ωστόσο, η παρούσα μέτρηση καταγράφει μια εντυπωσιακή διαφοροποίηση ύψους 70% ως προς την επιρροή του Κινήματος Αλλαγής, το οποίο από το 6,5% της μέτρησης του Οκτωβρίου εκτοξεύεται σήμερα στο 11%. Αναμφίβολα, η σημαντική αυτή μεταβολή συσχετίζεται με την εκλογή του Νίκου Ανδρουλάκη στην ηγεσία του κόμματος, επιβεβαιώνοντας την υπόθεση του προηγούμενου διαστήματος ότι η μαζικότητα της εσωκομματικής διαδικασίας του Κινήματος Αλλαγής και η γενικευμένη αίσθηση αναγέννησης του κόμματος με νέα, προσλαμβανόμενα ως άφθαρτα υλικά, αναμφίβολα θα του έδινε μια νέα δυναμική την επόμενη μέρα. Αλλωστε, για περίπου 4 στους 10 του συνολικού πληθυσμού, η εκλογή του Νίκου Ανδρουλάκη δεν αποτελεί ούτε «πισωγύρισμα» αλλά ούτε και «μία από τα ίδια» για το κόμμα. Αντίθετα, σηματοδοτεί μια «νέα αρχή».

Εν τούτοις, η σταθεροποίηση του κόμματος ως τρίτης διακριτής δύναμης παραμένει στοίχημα, δεδομένου ότι σε κομματικά συστήματα όπως το ελληνικό, οι δυο παγιωμένοι πόλοι που εκφράζουν την τομή μεταξύ Αριστεράς και Δεξιάς τείνουν πάντοτε να συμπιέζουν τα ενδιάμεσα κόμματα. Υπό αυτή την έννοια, η πρώτη μετά τις εσωτερικές εκλογές του Κινήματος Αλλαγής εκλογική καταγραφή μένει να φανεί αν αποτελεί αποτύπωση του ενθουσιασμού της στιγμής ή μια νέα κατάσταση της εκλογικής τάξης, η οποία θα μας συντροφεύει τους επόμενους μήνες.

Οι δε πρώτες αναλύσεις των χαρακτηριστικών της αύξησης της επιρροής του κόμματος φανερώνουν πως πρόκειται κυρίως για μετακινήσεις ψηφοφόρων που στήριξαν κριτικά τη Νέα Δημοκρατία το 2019 και ψηφοφόρους που για διάφορους λόγους μετακινήθηκαν τα τελευταία δύο χρόνια προς την γκρίζα ζώνη και δευτερευόντως «πασοκογενείς» ψηφοφόρους που προτίμησαν τον ΣΥΡΙΖΑ στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές.

Ωστόσο, παρά τη σχετικά μακρά διάρκεια της «Ωρας ΠΑΣΟΚ», τα κρίσιμα ζητήματα της περιόδου δείχνουν να καταλαμβάνουν και πάλι σημαντικό χώρο στη δημόσιες και ιδιωτικές συζητήσεις μας. Πανδημία, ακρίβεια, χαμηλοί μισθοί, συνθήκες εργασίας, διαφθορά και θέματα διαφάνειας.

Αναπόφευκτα, η έκρηξη των ημερήσιων κρουσμάτων και των θανάτων από Covid-19 στις αρχές του Νοεμβρίου οδήγησε στην ιεράρχηση της πανδημίας ως κορυφαίου ζητήματος της περιόδου από την κοινή γνώμη, περνώντας από την έκτη θέση της σχετικής κατάταξης στην πρώτη. Αντίστοιχα, η αύξηση της κατανάλωσης για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών των νοικοκυριών κατά τους ψυχρούς μήνες του χειμώνα μετακίνησε το ζήτημα της «ακρίβειας» από την πέμπτη θέση στη δεύτερη της σχετικής λίστας. Δυο ζητήματα τα οποία σαφώς δεν αποτελούν ευνοϊκό πεδίο ανταγωνισμού για την κυβέρνηση. Ισχυρισμός ο οποίος τεκμηριώνεται επαρκώς και από την παγιωμένη πλέον εικόνα ως προς τις στάσεις που αφορούν τη διαχείριση της πανδημίας, με περίπου 6 στους 10 ψηφοφόρους σταθερά εδώ και περίπου έναν χρόνο να αξιολογούν αρνητικά τους κυβερνητικούς χειρισμούς αλλά και τη γενικευμένη αίσθηση πως ένα τυπικό νοικοκυριό δεν μπορεί να καλύψει επαρκώς τις ενεργειακές του ανάγκες κατά την τρέχουσα περίοδο.

Η νέα -μη ευνοϊκή για την κυβέρνηση- ατζέντα που διαμορφώνεται και το παράθυρο ευκαιρίας για μετακινήσεις ψηφοφόρων που σχετίζεται με τη διαφαινόμενη πολιτική και επικοινωνιακή αναγέννηση του Κινήματος Αλλαγής αποτελούν συνδυαστικά μια εξαιρετικά αρνητική συνθήκη για την εκλογική επιρροή της Νέας Δημοκρατίας το επόμενο διάστημα. Οσο για τον ΣΥΡΙΖΑ, η αποσαφήνιση του ιδεολογικού στίγματος του νέου ηγέτη του Κινήματος Αλλαγής αλλά και το ξεπέρασμα των δικών του αδυναμιών θα είναι οι καθοριστικότεροι παράγοντες (θετικής ή αρνητικής) μεταβολής της εκλογικής επιρροής του την αμέσως επόμενη περίοδο.

*Επικεφαλής Πολιτικών Ερευνών της Prorata