Λίγα χρόνια πριν λήξει ο Ψυχρός Πόλεμος (1985), διαλύθηκε ουσιαστικά η συμμαχία ANZUS, που είχε συγκροτηθεί το 1951 από τις ΗΠΑ, Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία, καθώς η τελευταία με αριστερή κυβέρνηση είχε ήδη υιοθετήσει μη πυρηνικό καθεστώς, απαγορεύοντας τον ελλιμενισμό πυρηνοκίνητων πλοίων ή πλοίων που μετέφεραν πυρηνικά.
Το σύμφωνο εκείνο νεκρανασταίνεται το 2021 με το AUKUS, δηλαδή από Αυστραλία, Ηνωμένο Βασίλειο και ΗΠΑ, με την Κίνα τώρα στο στόχαστρο, η οποία διεκδικεί τα πρωτεία από τη μέχρι πρότινος «μόνη υπερδύναμη».
Θα χαρακτήριζα την κίνηση αυτή άκρως επικίνδυνη, αν και αναμενόμενη, δεδομένου ότι τα τελευταία χρόνια η στρατηγική των ΗΠΑ επικεντρώνεται στην περιοχή Ασία-Ειρηνικός, με βάση την εκτίμηση ότι το κέντρο βάρους των διεθνών εξελίξεων μετατοπίζεται από την Ευρώπη και τον Βόρειο Ατλαντικό προς την Ασία, με ταχύτατα ανερχόμενες στην περιοχή αυτή την Κίνα και την Ινδία.
Θα πανηγυρίζαμε ως κίνημα ειρήνης, αν η επιλογή της AUKUS σήμαινε ότι χάνει έδαφος το ΝΑΤΟ και δρομολογείται η κατάργησή του. Δυστυχώς όμως, πρόκειται για ένα ακόμα βήμα στρατιωτικοποίησης της διεθνούς ζωής, που προφανώς δεν θα μείνει αναπάντητο, στο πλαίσιο των αυξανόμενων διεθνών ανταγωνισμών του σημερινού πολυπολικού κόσμου, όπου το ύψος των παγκόσμιων στρατιωτικών δαπανών έχει υπερβεί εκείνο του Ψυχρού Πολέμου, με αποτέλεσμα να δαπανώνται κατά μέσο όρο πάνω από πέντε δισεκατομμύρια δολάρια την ημέρα, ενώ περικόπτονται οι κοινωνικές δαπάνες και δίνονται ψίχουλα για την καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης.
Ποικίλες ώς τώρα οι αντιδράσεις, με εντονότερη της Κίνας και της Γαλλίας, που ηγείται στρατιωτικά της Ε.Ε. μετά την αποχώρηση της Βρετανίας. Ωστόσο, πιο έντονη και μαζική θα είναι η αντίδραση από τα κινήματα ειρήνης, με πρώτα εκείνα των τριών χωρών. Κάνουν μεγάλο λάθος οι σημερινές πολιτικές ηγεσίες αν υποτιμούν τη διαρκώς ανερχόμενη ισχύ της διπλωματίας των πολιτών, που φέρνει αποτελέσματα, όπως την υπογραφή, το 2017, στο πλαίσιο του ΟΗΕ, της Σύμβασης για την κατάργηση των πυρηνικών όπλων (Convention on the abolition of nuclear weapons), που τέθηκε σε ισχύ τον περασμένο Ιανουάριο, αν και απουσιάζουν από αυτήν οι πυρηνικές δυνάμεις.
Φοβούμαστε ότι η AUKUS θα συνοδευτεί από διαδικασίες «ντόμινο», με αντίκτυπο στη Μέση Ανατολή και τη Μεσόγειο. Αρα, θα πρέπει και η κυβέρνηση της Ελλάδας να ανησυχεί και να πάρει αποστάσεις από την επιλογή αυτή, αν πιστεύει σε έναν αυτόνομο ρόλο της Ε.Ε. υπέρ της ειρήνης και της πολυδιάστατης ασφάλειας στον κόσμο. Δεν το αναμένουμε διότι, μεταξύ του ευρωπαϊσμού και του ατλαντισμού, η ηγεσία Μητσοτάκη επιλέγει τον δεύτερο. Ομως, οι καιροί ου μενετοί.
*Μέλος του Συμβουλίου του Διεθνούς Γραφείου Ειρήνης (ΙΡΒ)
Σχόλια
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας