Αναλογιζόμενη το θλιβερό ελληνικό παράδοξο της πανδημίας, πώς γίνεται δηλαδή να εφαρμόζουμε ως χώρα επί μήνες ένα από τα πιο σκληρά λοκντάουν διεθνώς και αντί για μείωση να έχουμε αύξηση κρουσμάτων, βαριά νοσούντων και νεκρών, σκέφτηκα πως η πρόδηλη μη τήρηση των μέτρων σχετίζεται με το ζήτημα της ενδημικής στην εθνική κουλτούρα διγλωσσίας, ένα μοτίβο που συνδέει σαν κοινό νήμα διαφορετικά πεδία της δημόσιας και ιδιωτικής σφαίρας.
Εθισμένοι ως κοινωνία σε μια άρρητη σύμβαση επικοινωνίας ότι μπορούμε άλλα να λέμε, άλλα να εννοούμε και ποτέ να μην ακριβολογούμε, σε μια αληθινά κρίσιμη συγκυρία όπως αυτή της τρέχουσας πανδημίας, πληρώνουμε με ανθρώπινες ζωές τις συνέπειες μιας κανονικοποιημένης υποκρισίας. Η αντιμετώπιση της πανδημίας φάνηκε από νωρίς ότι θα ήταν ένας μαραθώνιος στον οποίο έπρεπε να εξοικονομηθούν ψυχικές δυνάμεις. Μέτρα χωρίς λογική στόχευση, όπως η μέχρι πρότινος απαγόρευση κυκλοφορίας από τις 6 μ.μ. τα Σαββατοκύριακα ή πρόσφατα το άνοιγμα των διαδημοτικών μετακινήσεων για άθληση μόνο το Σαββατοκύριακο, πράγμα που εξασφαλίζει με βεβαιότητα τον απευκταίο συνωστισμό, οδήγησαν στην αποδυνάμωση της τήρησης και των πιο στοιχειωδών κανόνων εναντίον της διασποράς του ιού.
Αντί για ακριβή αποτύπωση της πραγματικότητας και λήψη αντίστοιχων ρεαλιστικών μέτρων, προτιμήσαμε για άλλη μία φορά την υπερβολή. Τηλεκπαίδευση στην Αθήνα, τηλεκπαίδευση και τα δέκα παιδιά του ακριτικού νησιού. Αντί για χρήση μάσκας αποκλειστικά στους κλειστούς χώρους και στους εξωτερικούς μόνο εκεί που δεν είναι εφικτή η τήρηση της φυσικής απόστασης, όπως προτείνει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και υπαγορεύουν τα επιστημονικά δεδομένα, καθολική επιβολή της χρήσης μάσκας είτε περπατάς μόνος σου, είτε μέσα στο πλήθος. Ωμή αστυνομική καταστολή ώς χθες, άνευ δημοσίου ελέγχου μαζικό ξεσάλωμα μέχρι πρωίας στις πλατείες σήμερα. Παντού και πάντα η υπερβολή, ένας επίσημος λόγος φτιαγμένος για να μην εισπράττεται σοβαρά. Σαν να θεωρείται δεδομένο ότι αν ακριβολογήσουμε, δεν θα τηρηθούν τα απαραίτητα. Πρόκειται για την ίδια λογική που οδηγώντας συναντάμε εξωπραγματικά χαμηλά όρια ταχύτητας, τα οποία εκ προοιμίου όλοι γνωρίζουν πως κανείς δεν θα τηρήσει. Κι όταν κάπου ένα όριο ταχύτητας έχει όντως νόημα, η συνομολόγηση του ψεύδους των υπολοίπων έχει αποτέλεσμα την απώλεια ζωών.
Είναι, σε ένα άλλο πεδίο, η ίδια διγλωσσία που μας κάνει να υιοθετούμε με καθυστέρηση τρεισήμισι ολόκληρων αιώνων το Γρηγοριανό ημερολόγιο, αποδεχόμενοι έστω και αργά την επιστημονική αλήθεια της απώλειας 13 ημερών στο παλαιό Ιουλιανό αλλά κι αυτό να μην το εφαρμόζουμε ορθολογικά παντού. Το πράττουμε μεν αλλά με μια αντιφατική παραχώρηση στον κλήρο, δεχόμενοι να γιορτάζουμε τη μείζονα γιορτή του Πάσχα σύμφωνα με το παλιό ημερολόγιο, σαν ο Κύριος να γεννιέται με ένα σύστημα μέτρησης του χρόνου και να σταυρώνεται και να ανασταίνεται με ένα άλλο.
Πατάμε αιωνίως σε δύο βάρκες κι αυτό μέσα στον χρόνο έχει παγιωθεί σαν κανονικότητα. Η πραγματικότητα της πανδημίας ωστόσο δεν αφήνει περιθώρια στη διγλωσσία, ακόμη κι αν αυτή είναι το πιο οικείο κομμάτι μας.
* καλλιτέχνιδα, ακτιβίστρια
Σχόλια
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας