Το δικαίωμα του Δημήτρη Κουφοντίνα στη ζωή

Ο Δημήτρης Κουφοντίνας εκτίει, στις Αγροτικές Φυλακές της Κασσαβέτειας, την ποινή που του επιδίκασε το δικαστήριο για τη συμμετοχή και τις πράξεις του στην τρομοκρατική, σύμφωνα με τον ορισμό της Δικαιοσύνης, οργάνωση «17 Νοέμβρη».

Η γενική γραμματέας του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, χωρίς να συντρέχει κανένας λόγος, προβαίνει σε εσπευσμένη μεταγωγή του κρατούμενου εν μέσω πανδημίας και γενικής απαγόρευσης των μεταγωγών. Πρόκειται για μια τιμωρητική πράξη, η οποία εξωθεί τον Δημήτρη Κουφοντίνα σε αργό και οδυνηρό, βέβαιο θάνατο, παραβιάζοντας κατάφωρα την κατάργηση της θανατικής ποινής στα δημοκρατικά κράτη δικαίου. Η πράξη παραβαίνει ακόμα και τη φωτογραφική διάταξη της εξαίρεσης του Κουφοντίνα από τις αγροτικές φυλακές (βάσει της οποίας θα έπρεπε να μεταφερθεί στον Κορυδαλλό). Και, επιπλέον, αγνοεί παρέμβαση του Συνηγόρου του Πολίτη σχετικά με τις συνθήκες και την ίδια τη σκοπιμότητα της μεταγωγής.

Ολα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης –πλην Λευκορωσίας–, στην οποία ανήκει η χώρα μας, έχουν καταργήσει την θανατική ποινή και η Ενωση προωθεί πολιτικές για να επικρατήσει αυτή η αρχή παγκόσμια. Η αφαίρεση της ζωής αποτελεί βάναυση πράξη εγκληματικής εκδικητικότητας –οφθαλμόν αντί οφθαλμού–, καθώς οι άνθρωποι μπορεί να σφάλλουν, ακόμα και ακραία, αλλά και να αναστοχάζονται τη ζωή και τις πράξεις τους. Σίγουρα η φυλακή δεν είναι προνομιακός χώρος για μια δεύτερη ευκαιρία στη ζωή αλλά, πάντως, για τις δημοκρατίες και την ειλικρινή χριστιανική πίστη αποτελεί δικαίωμα.

Μία απόφαση από αρμόδιο θεσμικά παράγοντα που παρεμβαίνει, χωρίς να υποχρεώνεται από τον νόμο, αποτελεί πολιτική επιλογή. Στέλνει το μήνυμα ότι η εξουσία μπορεί να οδηγεί στην εξόντωση ανθρώπους ανίσχυρους απέναντί της που δεν έχουν παρά δύο τρόπους να αντιδράσουν: να υποκύψουν ή να πληρώσουν με τη ζωή τους.

Κι εδώ πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι η Ε.Ε. όχι μόνο έχει καταργήσει τη θανατική ποινή, αλλά έχει δεσμευτεί να υπερασπίζεται τα ανθρώπινα δικαιώματα εντός και εκτός της επικράτειάς της. Εχει επίσης λάβει μέτρα όπως: απαγορεύει το εμπόριο αγαθών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για βασανιστήρια ή εκτελέσεις, ενθαρρύνει την τήρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μέσω της πολιτικής του εμπορίου, υποστηρίζει κοινωνικές οργανώσεις σε χώρες όπου ισχύει η θανατική ποινή και, ως μόνιμος παρατηρητής του ΟΗΕ, ενισχύει ενέργειες παγκόσμια για τον τερματισμό της. Το 7ο Παγκόσμιο Συνέδριο κατά της Θανατικής Ποινής πραγματοποιείται 27 Φεβρουαρίου με 1η Μαρτίου και είναι το κορυφαίο γεγονός για το θέμα στον κόσμο.

Ενδεχομένως, η γενική γραμματέας του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη να αντιτείνει ότι δεν ευθύνεται αυτοπροσώπως για την καταδίκη σε θάνατο του Δημήτρη Κουφοντίνα. Είναι δική του επιλογή. Φυσικά και ξέρουμε ότι δεν είναι. Αρμόδια για την έκβαση της υπόθεσης είναι η έχουσα δυνατότητα ζωής και θανάτου σε έναν άνθρωπο που για να διεκδικήσει ένα ελάχιστο ανθρώπινο δικαίωμα ως κρατούμενος συναντά τον τοίχο της εξουσίας και καταθέτει ως αντίβαρο τη ζωή του.

Δεν θέλουμε ούτε η εξουσία να παραμείνει ακλόνητη στον θρόνο της ούτε ο Δημήτρης Κουφοντίνας να πεθάνει. Γι’ αυτό επανερχόμαστε στην υποστήριξη του αιτήματος να παραμείνει στις φυλακές της πόλης όπου ζει το παιδί του και η οικογένειά του.

* Ομότιμη καθηγήτρια Αρχιτεκτονικής Σχολής ΕΜΠ