Αθήνα, 13°C
Αθήνα
Ελαφρές νεφώσεις
13°C
14.0° 12.0°
3 BF
64%
Θεσσαλονίκη
Αραιές νεφώσεις
11°C
11.6° 9.9°
1 BF
65%
Πάτρα
Αίθριος καιρός
13°C
13.0° 10.9°
4 BF
69%
Ιωάννινα
Αίθριος καιρός
2°C
1.9° 1.9°
1 BF
93%
Αλεξανδρούπολη
Ελαφρές νεφώσεις
4°C
3.9° 3.9°
2 BF
81%
Βέροια
Αίθριος καιρός
8°C
9.6° 7.7°
1 BF
86%
Κοζάνη
Σποραδικές νεφώσεις
7°C
7.3° 7.0°
1 BF
89%
Αγρίνιο
Αίθριος καιρός
12°C
12.4° 12.4°
2 BF
78%
Ηράκλειο
Σποραδικές νεφώσεις
16°C
16.8° 14.9°
4 BF
72%
Μυτιλήνη
Αίθριος καιρός
10°C
11.2° 8.9°
2 BF
64%
Ερμούπολη
Αίθριος καιρός
15°C
15.4° 13.8°
6 BF
58%
Σκόπελος
Σποραδικές νεφώσεις
15°C
14.7° 11.8°
3 BF
63%
Κεφαλονιά
Αίθριος καιρός
13°C
13.1° 13.1°
3 BF
49%
Λάρισα
Αραιές νεφώσεις
9°C
10.7° 8.9°
0 BF
87%
Λαμία
Αυξημένες νεφώσεις
14°C
14.4° 12.8°
0 BF
72%
Ρόδος
Αίθριος καιρός
20°C
19.9° 13.8°
1 BF
64%
Χαλκίδα
Ελαφρές νεφώσεις
10°C
13.0° 9.8°
2 BF
69%
Καβάλα
Ελαφρές νεφώσεις
9°C
9.4° 1.3°
1 BF
48%
Κατερίνη
Αυξημένες νεφώσεις
10°C
11.7° 10.3°
1 BF
76%
Καστοριά
Αραιές νεφώσεις
7°C
7.4° 7.4°
0 BF
86%
ΜΕΝΟΥ
Τετάρτη, 06 Νοεμβρίου, 2024
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ

Μάθε, παιδί μου, βλάχικα

Η δημόσια ιστορία είναι πια γεγονός στην Ελλάδα, ήδη έχει δημιουργηθεί μεταπτυχιακό πρόγραμμα στο Ελεύθερο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο. Ακόμη, θα υποστήριζα ότι υπάρχει μια δημόσια λαογραφία, η οποία, με άλλους όρους, συναντιέται με τις τοπικές μονογραφίες που έγραφαν οι τοπικοί λόγιοι, προκειμένου να διασώσουν ένα υλικό ή να υποστηρίξουν τις απόψεις τους.

Σ’ αυτό το πλαίσιο μπορούμε να προσθέσουμε κι ένα κεφάλαιο «Δημόσια Ιστορία των Βλάχων». Τα τελευταία δυο χρόνια έχει αναπτυχθεί έντονος διάλογος σχετικά με τα βλάχικα, μια γλώσσα λατινογενή που βαθμιαία περιθωριοποιείται ως μέσο επικοινωνίας των εχόντων/ουσών καταγωγή από τα Βλαχοχώρια. Οι νεότερες γενιές δεν μαθαίνουν τη γλώσσα, στις σύγχρονες συνθήκες η μορφή της οικογένειας δεν διασφαλίζει την προφορική μετάδοση του γλωσσικού οργάνου. Ταυτόχρονα όμως, η γλώσσα απενοχοποιήθηκε ανάμεσα στις νεότερες γενιές, είτε ως δείκτης πολιτισμικής κατωτερότητας έναντι του άστεως είτε ως έκφραση αμφισβήτησης της εθνικής συνείδησης.

Αυτό το τελευταίο έχει γίνει πεδίο ανάπτυξης μιας δημόσιας πια γλωσσολογίας, καθώς όλοι συμμετέχουν στον διάλογο για την καταγωγή της γλώσσας αλλά και άλλα ζητήματα διδακτικής και φωνητικής εκφοράς. Σ’ αυτόν τον διάλογο εμπλέκονται πολιτιστικοί σύλλογοι και άτομα, με τρόπο που σχεδόν αγνοείται η νηφαλιότητα για την ενδεχόμενη ανάγκη να μάθουν οι νεότερες γενιάς βλάχικα, αλλά πρωτίστως για τον τρόπο που θα επιτευχθεί αυτό. Κάποιες φορές η συζήτηση εξελίσσεται σε τυφλή αντιπαράθεση στρατοπέδων, όπου η θέση απέναντι στη γλώσσα εξελίσσεται σε πατριωτόμετρο ή βλαχόμετρο.

Ετσι επιστρέφουν τα φαντάσματα του Μαργαρίτη και του Διαμαντή που πρωτοστάτησαν, από τα τέλη του 19ου έως τα μέσα του 20ού αιώνα, στη ρουμανική προπαγάνδα. Καλλιεργείται μια επικίνδυνη ψύχωση για ανύπαρκτους κινδύνους. Ενα μικρό ποσοστό Βλάχων δεν μπορεί να απαλλαγεί από τους μύθους αυτούς, που πολλές φορές έδρασαν ανασταλτικά στην ανάπτυξη των μικροτόπων. Κάποιοι άλλοι δεν μπορούν να αντισταθούν στον πειρασμό να αναδείξουν τα βλάχικα ως γόνιμο πεδίο ερευνητικών προγραμμάτων. Απολύτως νόμιμο.

Χρειάζεται να μάθουν τα νέα παιδιά βλάχικα; Δεν φτάνουν οι ξένες γλώσσες που μαθαίνουν; Ουσιαστικά, το ερώτημα συνοψίζεται στο αν χρειαζόμαστε τη βιωματική εμπειρία που κουβαλάει ένα γλωσσικό όργανο. Αν χρειαζόμαστε τις ανθρωπιστικές σπουδές κι αν μας ενδιαφέρει να δημιουργηθεί μια πολυαναφορική μνήμη.

Προφανώς, οι γλώσσες και οι διάλεκτοι είναι μια πολύτιμη κληρονομιά. Οι φοβίες ανήκουν σε άλλες εποχές. Οι ενοχές και ο στιγματισμός της γλώσσας επαναφέρουν την παλιότερη απαξίωση του πολιτισμού της υπαίθρου. Τα βλάχικα χρειάζεται να διατηρηθούν, δύσκολα με τους όρους του παρελθόντος. Προφανώς, όχι ως ένα ενιαίο γλωσσικό όργανο. Αυτό χρειάζεται άλλες προϋποθέσεις. Εμμονές δεν χρειάζονται με γλωσσικά σύμβολα και τρόπους γραφής. Χρειαζόμαστε τα βλάχικα, τα αρβανίτικα, τα ποντιακά, τα τσακώνικα. Γιατί έτσι ο κόσμος είναι πολύχρωμος.

Google News ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS
Μάθε, παιδί μου, βλάχικα

ΣΧΕΤΙΚΑ ΝΕΑ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΣΕ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ

Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.

Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.

Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.

Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.

Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας