«Κόσμος 3»

Δεν είναι εύκολο να καταλήξουμε σε κάποιο συμπέρασμα όσον αφορά τις συγκεκριμένες υποθέσεις «βολέματος» πολιτικών προσώπων που προέκυψαν τελευταία. Τις καυτηριάζουμε όμως επιτόπου, όπως και έγινε. Και τούτο διότι σε αυτές φαίνεται να είναι ανακατεμένα όλα τα «μεγάλα» κόμματα. Ομως, μέχρι να διακρίνουμε σαφέστερα τον ρυθμό και τη φύση αυτών των υποθέσεων, ίσως έχει σημασία να μιλήσουμε για την υποκρισία της ελληνικής πολιτικής σκηνής. Ειδικά εκείνου του μέρους που υπήρξε αδίστακτος καταπατητής κάθε δημόσιου τομέα.

Δίχως καμία συγγνώμη. Δίχως μεταμέλεια. Η δική τους θέαση για το «ευ ζην» εγκατέστησε στην ελληνική κοινωνία τον «τρόπο» για να «πετύχουν» οι άνθρωποι το -ας το ονομάσουμε- «ελληνικό όνειρο». Τα στοιχεία που το διαμορφώνουν έχουν κυρίως μια γραμμή συμπεριφοράς-πρότυπο που ανέθρεψε γενιές Ελλήνων: εκμεταλλεύομαι τη θέση και τη στιγμή για να κερδίσω.

Αυτό μετά τον πόλεμο του ’40 μπορεί να ήταν θεμιτό ως μια μάχη επιβίωσης. Στην Ελλάδα του 2019 όμως… είναι στάση ζωής.

Η δημοκρατία γεννήθηκε σε ένα πολιτισμικό έδαφος όπου κυριαρχούσε η πεποίθηση ότι ο άνθρωπος δεν είναι αλάνθαστος. Ομως όπου δεν υπάρχει το πνευματικό και το ηθικό έδαφος, επιτρέπεται σε κάθε πολίτη να αναρωτιέται και να αμφιβάλλει κατά πόσον η δημοκρατία μπορεί να ριζώσει, τουλάχιστον με τη μορφή που όλοι έχουμε στο μυαλό μας.

Και κατά πόσον είναι εύκολο να ξεριζωθεί από άλλες ακραίες ιδεολογίες που στην «μπετονιέρα» της προπαγάνδας τους βάζουν τους πάντες μέσα, τους ανακατεύουν και λένε: Ολοι το ίδιο είναι. Ε, όχι, δεν είναι όλοι το ίδιο! Ας μην πέσουμε σε αυτή την παγίδα της απλοϊκής ανάλυσης των πραγμάτων.

Οι αξίες και οι θεσμοί που οικοδομήθηκαν καθ' όλη τη διάρκεια της πολιτισμικής ιστορίας της Δύσης ανήκουν σε αυτό που ο Καρλ Πόπερ ονόμασε «κόσμος 3» - ο κόσμος που αποτελείται από ιδέες, αναπαραστάσεις, δόγματα, πραγματικότητες καθαρά πολιτισμικής και ιδεολογικής προέλευσης. Και εκεί παρατηρούνται «ποιοτικές» διαφορές στις συμπεριφορές των πολιτικών κομμάτων. Αλλωστε όπως πολύ σωστά είπε ο Πόπερ περιγράφοντας τον «κόσμο 3»: Ο καλύτερος τρόπος για να αξιολογείς μια ηγεσία είναι να διερωτάσαι τι σφάλματα είναι ικανοί να κάνουν.