Το κλάμα του βυθού

Και πώς να λαρώσει η ψυχή το Σαββατοκύριακο; Τα μαντάτα αδιαφορούν για την ανάγκη να ανασάνει η ψυχή και το σώμα από το βάρος της καθημερινότητας. Οι εικόνες στοιχειώνουν τον ανείπωτο πόνο. Οι λέξεις της θλίψης κοντεύουν να γίνουν γραφειοκρατική συνήθεια. Συνηθίσαμε στη φρίκη. Στις εικόνες της απελπισίας.

Εικόνες από καινούργιους τόπους. Από ανθρώπινες τραγωδίες. Καταστροφή παντού. Σάρκες καμένες που εκθέτουν τον αμοραλισμό των ισχυρών. Τις συμμαχίες που λογαριάζουν μόνο τα συμφέροντα των μικρών Ναπολεόντων της περιοχής.

Αφρίν. Η γεωγραφία που αιμορραγεί. Ενας άλλος τόπος όπου δοκιμάζεται ο ανθρωπισμός. Ο κυνισμός των μικρών συμφερόντων. Οπου βιάζεται η ανθρωπιά. Αφρίν. Ενας καινούργιος κρίκος στη γεωγραφία του πόνου. Ανθρωποι που τρέχουν να ξεφύγουν από τη φωτιά. Μια ξενιτιά η πατρίδα σου (Μπουκάλας), πρόσφυγα με τη σκυμμένη ράχη από το βάρος της ηλικίας. Αλλά και με την αστραπή της βούλησης για επιβίωση. Τίποτε δεν μας άφησαν να πάρουμε, βγαίνεις από τη φωτογραφία της εφημερίδας και μου σιγοψιθυρίζεις.

Μόνο την απόφαση να ζήσουμε μας άφησαν. Με κάθε τρόπο. Η θλίψη ακατοίκητη φέρνει (Θανάσης Χατζόπουλος) τα βήματά μας στις ακτές του Αιγαίου. Να αναμετρηθούμε με το μέλλον των παιδιών μας. Και τότε η θάλασσα απόθεσε τεμάχιο νεκρής νήπιας σάρκας (Σκληβιανιώτης). Νεκροταφείο ελπίδων η θάλασσα. Σταυροί που επιπλέουν στο νερό. Σταυροί που σταυρώνουν την ανθρωπιά. Την προσδοκία ενός καλύτερου κόσμου.

Αγαθονήσι. Ενα άλλο σημείο στη γεωγραφία του πόνου. Γέμισε το Αιγαίο από υγρούς τάφους. Τα κύματα ξεπλένουν τις ένοχες συνειδήσεις. Που δεν ακούνε το κλάμα που έρχεται από τον βυθό του Αγαθονησίου. Ημουν κάτω στον βυθό κι έκλαιγα. Τα σπαρακτικά λόγια του δύτη Γιάννη Κανέλλη, καρφιά στην αναλγησία όσων επιβουλεύονται τη διαρκή σταύρωση των ανήμπορων στη Μέση Ανατολή. Ενα πέλαγος σπαρμένο με σταυρούς ενοχής.

Ισως ο δύτης να είχε παρέα τη φώκια του Παπαδιαμάντη (Το μοιρολόγι της φώκιας), που ανέλαβε το δυσάρεστο καθήκον να μοιρολογεί όσους ζήλεψε το κύμα και τους έστρωσε την κλίνη του αιώνιου ύπνου στον βυθό. Λες και κοιμόταν πάνω στη θάλασσα, συνεχίζει συγκλονισμένος ο δύτης. Η φώκια με το μοιρολόι της συνεχίζει να δίνει σχήμα στον πόνο.

Αφρίν. Ενας ακόμη τόπος που ματώνει. Από την παρανοϊκότητα του κυνισμού. Αγαθονήσι. Ενας τόπος μαρτυρίου. Ενα κενοτάφιο προσδοκιών. Ο βυθός που έγινε μαξιλάρι των κατατρεγμένων από το ατσάλι του αυταρχισμού. Δυστυχώς, τα πρόσφατα μαντάτα συναντιούνται με την επέτειο της τελικής λύσης, που βύθισε την ανθρωπότητα στον Μεσαίωνα του ανθρωπισμού. Σαν να 'χαν ποτέ τελειωμό τα πάθια κ' οι καημοί του κόσμου; Μέσα από τον βυθό η φώκια επαναλαμβάνει τα λόγια του Παπαδιαμάντη.

* Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας