Μια άγνωστη επέτειος

Στις 9/7/1974 ξεκίνησε στα Ιωάννινα το τελευταίο Εκτακτο Στρατοδικείο της επτάχρονης δικτατορίας.

Είκοσι επτά μέλη της αντιδικτατορικής οργάνωσης «ΑΡΗΣ ΒΕΛΟΥΧΙΩΤΗΣ», στην πλειονότητά τους φοιτητές, κυρίως από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, αλλά και νεολαίοι εργάτες από την Πρέβεζα, καθώς και φοιτητές από τη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα, καταδικάστηκαν σε ποινές από 6 μήνες ώς 10 χρόνια, με την απόφαση του στρατοδικείου στις 12 Ιουλίου 1974.

Η οργάνωση συστάθηκε ως μετωπική οργάνωση της ΚΝΕ, λίγο μετά την εξέγερση του «Πολυτεχνείου». Από έλλειψη συνωμοτικής πείρας κυρίως του πυρήνα Ιωαννίνων, τυχαία γεγονότα και λάθη, έγιναν οι πρώτες συλλήψεις στο τέλος Απριλίου και συνεχίστηκαν ώς το τέλος Μαΐου 1974.

Η οργάνωση δεν πρόλαβε να αναπτύξει σοβαρή αντιδικτατορική δράση πέρα από κάποιες προκηρύξεις, συνθήματα σε τοίχους και στρατολόγηση μελών.

Αυτό δεν εμπόδισε τα όργανα της ιωαννιδικής δικτατορίας να στείλουν στο στρατοδικείο τους 27 με τον Ν. 509 για αντεθνική δράση.

Αξίζει να αναφέρουμε ότι το πρώτο στρατοδικείο της επτάχρονης δικτατορίας έγινε και πάλι στα Ιωάννινα με κατηγορούμενους φοιτητές του νεοσύστατου Πανεπιστημίου αλλά και αριστερούς δημοκράτες της πόλης.

Ανοιγμα και κλείσιμο αυλαίας της αντιδικτατορικής πάλης από την πόλη των γραμμάτων και των αρμάτων, σύμφωνα και με το λαϊκό ρητό. Συμβάντα άγνωστα, με πρωταγωνιστές που ποτέ δεν επιδίωξαν θεσιθηρία και συνέβαλαν με ό,τι μπορούσαν να δώσουν στον αγώνα για Δημοκρατία, Εθνική Ανεξαρτησία, Κοινωνική Δικαιοσύνη, με κίνητρο την αξιοπρέπεια του πολίτη.

Τα στοιχεία σε βάρος των κατηγορουμένων, χωρίς σοβαρή τεκμηρίωση, έδειχναν τη σπουδή της ιωαννιδικής κλίκας να τσακίσει το αντιδικτατορικό κίνημα με τα γνωστά μέσα επιβολής της εμφυλιοπολεμικής περιόδου. Καταδίκες χωρίς στοιχεία με μαρτυρίες ασφαλιτών, χαφιέδων, «θυμάτων» ή ομολογίες λυγισμένων από τα βασανιστήρια.

Οπως αποδείχθηκε, οι σοβαρότερες κατηγορίες εξαντλούνταν στις προθέσεις για ενέργειες και δράσεις και όχι σε πραγματικά γεγονότα.

Κάποιοι κατηγορούμενοι κατήγγειλαν ότι η δίκη ήταν στημένη με στόχο τους συνδικαλιστές του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, οι οποίοι, και στη διάρκεια της δίκης, εξέφρασαν την αντίθεσή τους στη δικτατορία και ταυτόχρονα την υποστήριξή τους στην αποκατάσταση της δημοκρατικής νομιμότητας στην Ελλάδα.

Σε κάποιες περιπτώσεις, για λόγους ιδεολογικούς, υπήρξαν αρνήσεις απολογίας ή άρνηση της κατηγορίας με βάση τον Ν. 509, καθώς και αμφισβήτηση της αρμοδιότητας του στρατοδικείου να δικάσει το εθνικό φρόνημα ή να χαρακτηρίσει την πάλη για τη δημοκρατία ως αντεθνική πράξη.

Η απόφαση εκδόθηκε στις 12/7/1974 με τις γνωστές καταδίκες των «αντεθνικά δρώντων».

Τρεις μέρες μετά οι «εθνικά δρώντες» άνοιξαν την πόρτα της Προδοσίας στην Κύπρο.

Μια ομάδα 5 καταδικασμένων στις 20/7/1974 παρουσιάζεται στον διευθυντή της φυλακής και ζητά να πολεμήσει εθελοντικά στην Κύπρο.

Υστερα από διαβουλεύσεις με την εισαγγελία η απάντηση ήταν: «Η πατρίδα δεν έχει ανάγκη τις υπηρεσίες σας».

Η απάντησή μας τότε και τώρα ήταν, είναι και θα είναι: Είμαστε πάντα στη διάθεση του τόπου. Της πατρίδας μας.

*Δύο από τους φοιτητές του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, κατηγορούμενοι και καταδικασθέντες στην τελευταία δίκη της δικτατορίας του 1967