«Η τάξη μας»

Είχα μόλις αφήσει πίσω μου την Ομόνοια, κατέβαινα την Αγίου Κωνσταντίνου με προορισμό το Εθνικό Θέατρο.

Καμιά φορά σκέφτομαι πως όλες οι σκληρές εικόνες του κέντρου βρίσκονται εκεί.

Στην πλατεία Ομόνοιας συναντιούνται άνθρωποι από όλο τον κόσμο αναζητώντας μια καλύτερη ζωή, και άλλοι που ζουν χαμένοι στον ανέλπιδο κόσμο των ναρκωτικών.

Μοιάζουν μόνοι, περικυκλωμένοι από τα αδιέξοδα της ζωής, κι ας είναι τόσοι πολλοί γύρω από την πολύβουη πλατεία. Ενιωσα τον αέρα βαρύ, να με πνίγει. Προχώρησα γρήγορα.

Λίγο πριν από τις εννιά το βράδυ, πλησίαζα το πανέμορφο κτίριο Τσίλερ όπου στεγάζεται το Εθνικό.

Ξαφνικά, λες και άνοιξα μια αόρατη πόρτα στην πόλη, το τοπίο άλλαξε.

Από τον σκοτεινό, γκρίζο και άσχημο περίγυρο της πλατείας μπήκα σε ένα φροντισμένο τετράγωνο με το παλιό και το καινούργιο κτίριο του Εθνικού να δεσπόζουν κάτω από τον μενεξεδί αττικό ουρανό.

Πώς γίνεται να υπάρχει τέτοια ομορφιά πλάι στο «σκοτεινό» τοπίο της πλατείας που με γέμισε τόση θλίψη λίγο πριν;

Η παράσταση που είδα ήταν «Η τάξη μας» του Πολωνού Ταντέους Σλομποντζιάνεκ και η σκηνοθεσία του Τάκη Τζαμαργιά.

Είχα ακούσει πως ήταν μια σπουδαία παράσταση αλλά δεν πίστευα ότι αυτό το δυνατό κείμενο, η ευφυής σκηνοθεσία και οι αριστοτεχνικές ερμηνείες θα με άγγιζαν τόσο πολύ.

Είναι «αναγκαίο» αυτή την κρίσιμη περίοδο, που καθημερινά οι εγκληματικές πράξεις μισαλλοδοξίας είναι στις κεντρικές ειδήσεις όλου του κόσμου, να ανεβαίνουν τέτοια έργα.

«Η τάξη μας» καταγράφει ιστορικές συγκυρίες που στιγματίζουν για πάντα τις ζωές των ανθρώπων, φέρνουν στην επιφάνεια τον «κρυμμένο» μας εαυτό και τελικά καταφέρνουν να διαλύσουν ακόμα και τους πιο ισχυρούς δεσμούς.

Δέκα Πολωνοί συμμαθητές διαφορετικών θρησκειών που αλληλοϋποστηρίζονται, ερωτεύονται, αγαπιούνται στον μικρό κόσμο της σχολικής αίθουσας φτάνουν μετά τη ναζιστική επέλαση να αλληλοσπαράζονται.

Η θηριωδία, η αλληλοϋπονόμευση, το μίσος τούς καθορίζουν για τα επόμενα χρόνια.

Στο τέλος της ζωής τους προσπαθούν να επουλώσουν τις πληγές τους, να ξαναθυμηθούν την παιδική αγάπη που τους ένωνε στην τάξη.

Αναρωτιόμουν βγαίνοντας αν μπορεί να ησυχάσουν κάποτε οι ψυχές των ανθρώπων, όταν έχουν αποκαλύψει τις πιο σκοτεινές πτυχές τους.

Υπάρχει γυρισμός απ’ αυτό το ζοφερό ταξίδι; Προχωρώντας προς τον σταθμό του μετρό στην Ομόνοια, κοιτάζοντας γύρω μου, πίστεψα για λίγο πως η σκηνή του θεάτρου είχε μετατοπιστεί σε άλλη εποχή, με άλλους πρωταγωνιστές, αλλά με τα ερωτήματα αναπάντητα ακόμα να ζητούν επίμονες απαντήσεις.