Μιλώντας σε επιτροπή του Κογκρέσου και απαντώντας σε ερώτηση για τα αίτια της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008, ο πρώην επικεφαλής της αμερικανικής ομοσπονδιακής τράπεζας Αλαν Γκρίνσπαν απάντησε με αφοπλιστική ειλικρίνεια ότι δεν μπορούσε να εξηγήσει πώς παράγοντες της αγοράς (όπως οι τράπεζες) συμπεριφέρθηκαν με τόσο ανορθολογικό τρόπο εις βάρος των συμφερόντων των πελατών τους. Ολοι οι υποστηρικτές της αυτορρύθμισης της αγοράς είχαν ειλικρινά πιστέψει ότι αν κάθε παράγοντας της αγοράς πράττει ορθολογικά προς το δικό του συμφέρον, η αγορά θα αυτορρυθμιζεται. Εξάλλου, το μόνο εμπόδιο για την αυτορρύθμιση, η κρατική παρέμβαση, είχε παραμεριστεί από τον θριαμβεύοντα νεοφιλελευθερισμό.
Η κρίση του 2008 διέλυσε αυτόν τον μύθο μια και καλή. Η κρίση επιβεβαίωσε θεαματικά την ύπαρξη και τον ρόλο της: καπιταλισμός χωρίς μεγάλες κρίσεις είναι αδιανόητος.
Επομένως, μια νέα μεγάλη κρίση έχει δρομολογηθεί. Και το ερώτημα σε κάθε μεγάλη κρίση είναι ποιος πληρώνει τα σπασμένα. Ο ηθικός κανόνας θα απαιτούσε να πληρώσουν όσοι ευθύνονται. Ομως εδώ οι «γνώμες», δηλαδή τα κοινωνικά συμφέροντα, διίστανται. Και όπως μας δίδαξε η ελληνική μνημονιακή πείρα, η μακράν καλύτερη απολογητική θεωρία είναι ο «λογαριασμός» της κρίσης να πάει σε αυτούς που δεν ευθύνονται. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πότε θα έρθει η νέα μεγάλη κρίση. Ο όρος «πολυκρίση» όμως, που χρησιμοποιείται ευρύτατα, δηλώνει ότι πολλές εστίες κρίσης είναι ταυτόχρονα ενεργές.
Οσο για τις αγορές, αυτές είναι υπερτιμολογημένες (όπως λέγεται κομψά το ακραίο ντοπάρισμα ή φούσκα). Και μέχρι τώρα, καμία φούσκα στην ιστορία δεν άντεξε να μεγεθύνεται διαρκώς χωρίς να σκάσει. Από τις καθησυχαστικές δηλώσεις Αλογοσκούφη το 2008, ότι η ελληνική οικονομία είναι θωρακισμένη απέναντι στην κρίση, μέχρι την ατάκα του Πάγκαλου «μαζί τα φάγαμε» δεν πέρασε παρά ένας χρόνος.
Προσοχή λοιπόν σε τέτοιες ή ανάλογες δηλώσεις (του τύπου «καταναλώνουμε περισσότερα απ’ όσα παράγουμε (ή πάνω από τις δυνάμεις μας)». Οσοι έστησαν ή συμμετείχαν στο πάρτι της «ανάπτυξης» από το 2019 μέχρι σήμερα και για όσο ακόμη διαρκέσει, είναι πολύπειροι και πανέτοιμοι να στείλουν τον λογαριασμό σε αυτούς που δεν ευθύνονται...
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας