«Η Κομισιόν δεν έχει καμία σχέση με τους πολίτες και τις ανάγκες τους»

Τη συναντήσαμε στο Ευρωκοινοβούλιο, σε ειδική εκδήλωση της Ευρωομάδας της Αριστεράς, μια πρωτοβουλία του Στέλιου Κούλογλου, για τις σύγχρονες προκλήσεις της Αριστεράς. Η Λίλιθ Βέρστριντζ έχει εργαστεί ήδη τέσσερα χρόνια στο Ευρωκοινοβούλιο, ενώ πλέον είναι οργανωτική γραμματέας των Podemos στην Ισπανία. Είναι μόλις 29 ετών και ήταν μια ιδιαίτερη σύμπτωση το ότι βρέθηκε να συνομιλεί στην ίδια εκδήλωση με ένα από τα ιστορικότερα στελέχη της Αριστεράς, την Ιταλίδα Λουτσιάνα Καστελίνα, η οποία είναι 92 ετών - ηλικιακά το ακριβώς αντίστροφο νούμερο.

«Είναι πάντοτε ιδιαίτερο προνόμιο για μας τους νεότερους να συνομιλούμε με τέτοιες προσωπικότητες», μας λέει, ενώ χαμογελάει με τη σύμπτωση των ηλικιών. «Κατ’ αρχάς, το ότι υπάρχει ακόμα Αριστερά είναι τουλάχιστον παρήγορο. Βαλλόμαστε από παντού, από τεράστιους ομίλους (επιχειρηματικούς και μιντιακούς) παγκοσμίως. Η βασική διαφορά που βλέπω μεταξύ της δικής μου γενιάς και της Λουτσιάνα είναι ο λόγος. Οι παλαιοί κομμουνιστές έχουν έναν συγκεκριμένο λόγο που δεν θεωρώ ότι ανταποκρίνεται πλέον στις ανάγκες της εποχής: θα πουν, για παράδειγμα, πως θέλουν την ισότητα των φύλων, αλλά δεν θα πουν ποτέ τη λέξη “φεμινισμός”. Λέμε το ίδιο πράγμα, αλλά με άλλα λόγια...».

Η συζήτηση αμέσως πάει στο πώς υπάρχουν οι Podemos μέσα στον κυβερνητικό σχηματισμό με τους σοσιαλιστές του Σάντσεθ, ειδικά μετά το παράδειγμα της Πορτογαλίας, όπου τόσο το Bloco όσο και το Κομμουνιστικό Κόμμα Πορτογαλίας είδαν τα ποσοστά τους να μειώνονται μετά τη συγκυβέρνηση με τους σοσιαλιστές (που εν τέλει αναδείχθηκαν πρώτο κόμμα). «Στην Πορτογαλία ήταν διαφορετικά τα πράγματα, καθώς εμείς έχουμε υπουργούς στην κυβέρνηση, ενώ το Bloco ή το ΚΚΠ δεν είχαν. Επίσης, εμείς είχαμε τη δυνατότητα να δούμε τι συνέβη εκεί και να μην κάνουμε τα ίδια λάθη.

»Δεν θα σου πω τι δεν κάναμε, αλλά τι κάναμε: κάθε διαφωνία που είχαμε με τους σοσιαλιστές αμέσως τη μεταφέραμε στον δημόσιο λόγο. Αν κάτι το προτείναμε εμείς, επίσης το λέγαμε. Ετσι, αν και προσπάθησε, δεν μπόρεσε ποτέ ο Σάντσεθ να επικαλεστεί ως δική του μια δική μας πρόταση ή να πει ψέματα για εμάς, καθώς δημοσιοποιούμε τα πάντα. Για παράδειγμα, επί πανδημίας, οι σοσιαλιστές δεν ήθελαν να δώσουν ένα έκτακτο επίδομα στις οικογένειες. Εμείς βγήκαμε και είπαμε πως διαφωνούμε με αυτό. Τι έγινε; Τις πρώτες… είκοσι φορές (!), οι δημοσιογράφοι έλεγαν με πηχυαίους τίτλους: “Η κυβέρνηση θα διαλυθεί εξαιτίας των Podemos!” Αυτό έκαναν συνέχεια, λέγοντας πάντα πως εμείς “κάνουμε θόρυβο”. Πως δημιουργούμε, δηλαδή, πολιτική αναστάτωση.

»Αυτή ήταν η αγαπημένη τους φράση: “Οι Podemos κάνουν θόρυβο”. Το οποίο φυσικά είναι εντελώς σεξιστικό αν το σκεφτείς ευρύτερα. Ενα αριστερό (μικρό) κόμμα δηλαδή, αν διαφωνεί ως προς τις κοινωνικές παροχές, είναι “θορυβώδες”. Εμείς κάνουμε “θόρυβο”, δεν είναι το σοσιαλιστικό (δυνατό) κόμμα λάθος... Βέβαια, εν τέλει πετύχαμε ο κόσμος να ξέρει ποιος στηρίζει τι. Αν όλα έμεναν πίσω από κλειστές πόρτες, θα είχαμε χάσει από χέρι.

»Η αλήθεια είναι πως συνεχώς έπρεπε να “ενοχλούμε” τους σοσιαλιστές “κάνοντας θόρυβο” ώστε να περάσουν συγκεκριμένοι νόμοι. Τώρα, ενάμιση χρόνο μετά, μπορώ να πω ότι και αυτοί αρχίζουν να καταλαβαίνουν τι σημαίνει συγκυβέρνηση, καθώς επί δημοκρατίας δεν είχαμε ποτέ στο παρελθόν κάτι παρόμοιο ως κυβερνητικό σχηματισμό στην Ισπανία».

Τα ποσοστά των Podemos είχαν πάρει την κατιούσα μετά την απόφαση να συνυπάρξουν στον κυβερνητικό σχηματισμό, ωστόσο αυτό έχει αλλάξει. «Από το 10% φτάσαμε πάλι στο 33-35%, μα πρέπει να δυναμώσουμε κι άλλο. Είχε απόλυτο δίκιο ο Αλέξης Τσίπρας, όταν προσπάθησε να δημιουργήσει μια συμμαχία αριστερών κομμάτων του ευρωπαϊκού Νότου, καθώς μόνο έτσι μπορούμε να ενισχύσουμε τη δυναμική μας απέναντι τόσο στον συντηρητισμό (που έχουν σε μεγάλο βαθμό τα σοσιαλιστικά κόμματα) όσο και στον εθνικισμό που υπάρχει και κερδίζει, ίσως, και έδαφος».

Τη ρωτάμε για τον Πάμπλο Ιγλέσιας, πρώην επικεφαλής των Podemos, ο οποίος έχει ωστόσο αποσυρθεί από την πολιτική: «Νομίζω ότι είναι μια χαρά και πολύ ευχαριστημένος με τα όσα κάνει. Επανήλθε στη δημοσιογραφία, έχει δική του εκπομπή, αρθρογραφεί και κάνει μεγάλο αγώνα ενάντια στις μεγάλες μιντιακές οικογένειες της χώρας, ώστε να αρθρώνεται και ένας διαφορετικός λόγος. Είναι πάντα κοντά στους Podemos. Αν πρόκειται να ασχοληθεί ξανά με την πολιτική, αυτό δεν το ξέρω, θα πρέπει να ρωτήσουμε τον ίδιο. Ωστόσο δεν νομίζω ότι είναι στα σχέδιά του, άμεσα έστω».

Τι γίνεται ωστόσο με τη δημοσιογραφία στη χώρα της; «Στην Ισπανία είμαστε όπως και εσείς στην Ελλάδα: τα μεγαλύτερα μίντια ανήκουν σε συγκεκριμένους ανθρώπους που συντηρητικοποιούνται όλο και περισσότερο. Πριν από λίγες μόλις ώρες, ο πρώην αρχισυντάκτης της El Pais (που θεωρείται κεντρώα εφημερίδα) έγραψε στα κοινωνικά δίκτυα πως “Εμείς (ως El Pais) κάναμε ό,τι ήταν δυνατό ώστε να μην μπουν οι Podemos στην κυβέρνηση και να μπει το συντηρητικό κόμμα”. Η δήλωσή του αυτή αποδεικνύει τον ρόλο των μίντια. Ο ίδιος τον αποκάλυψε! Είπε δηλαδή ότι τα μίντια είναι κατασκευές εξουσίας και χειραγώγησης της κοινής γνώμης και όχι σωστής ενημέρωσης. Στην Ισπανία έχει γίνει χαμός με αυτό –οι μάσκες έπεσαν και τις έριξαν οι ίδιοι που τις φορούσαν! Γι’ αυτό και μπορώ να καταλάβω και την οργή και την απογοήτευση του κόσμου, ειδικά των νέων.

Εγώ ήμουν τυχερή, γιατί γεννήθηκα σε μια οικογένεια που μπορούσε να με βοηθήσει να σπουδάσω. Σπούδασα Ιστορία, Πολιτική και Διεθνείς Σχέσεις στη Γαλλία (καθώς είμαι μισή Γαλλίδα), όπου τα δίδακτρα είναι πολύ φτηνότερα απ’ ό,τι στην Ισπανία. Στη χώρα μου δεν υπάρχει κανένα πανεπιστήμιο εντελώς δωρεάν. Αυτό πρέπει να αλλάξει. Πρέπει όλοι να έχουν τις ίδιες δυνατότητες ως προς την εκπαίδευση, όχι μόνο όσοι έχουν να πληρώσουν – κάτι που πάει να γίνει και στην Ελλάδα απ’ ό,τι βλέπω. Ωστόσο, αξίζει να αγωνίζεσαι: καταρχάς να κατανοείς τις κοινωνικές ανάγκες, να είσαι κοντά στον κόσμο. Οχι να είναι σαν να ζεις σε ένα μακρινό κάστρο, μακριά από την κοινωνία. Το μεγαλύτερο παράδειγμα αυτού του “κάστρου” είναι εδώ, στις Βρυξέλλες: η Κομισιόν και τα περισσότερα ευρωπαϊκά όργανα πραγματικά δεν έχουν καμία σχέση με τους πολίτες της Ευρώπης και τις ανάγκες τους».