Σήμερα θα βομβαρδιστούμε πανταχόθεν με νούμερα και ίσως μνημονευτούν και κάποιες τραγωδίες. Ελάχιστες φορές θα ακούσουμε ίσως την απαγορευμένη λέξη «γυναικοκτονίες». Το καλεί η... μέρα, αφού για την πλειονότητα των ΜΜΕ η βία κατά των γυναικών είναι... φαινόμενο με 24ωρη ζωή - τις υπόλοιπες 364 μέρες «η ζήλια θόλωσε τον νου του δράστη», «ήταν μια σχέση πάθους», «κι εκείνη προκαλούσε».
Η Παγκόσμια Ημέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών βρίσκει τους ανθρώπους που έχουν ταχθεί να την αντιπαλεύουν απλήρωτους για μήνες. Βρίσκει επίσης το δίκτυο δομών που υποστηρίζουν τις γυναίκες τουλάχιστον σε αβεβαιότητα, αφού η χρηματοδότησή του από τα ΕΣΠΑ τελειώνει σε έναν χρόνο και ουδείς έχει ασχοληθεί με το να προβλέψει τι θα απογίνουν. Βρίσκει τους εργαζόμενους μετέωρους να βλέπουν όχι απλώς μια συντηρητική στροφή, αλλά και συνεχή υποβάθμιση των πολιτικών ισότητας.
Σήμερα, που όλοι θα επικαλούνται στοιχεία από τις δομές που οι εργαζόμενοι έχουν με κόπο χτίσει, εμείς δίνουμε τον λόγο στους ίδιους. Η Στέλλα Παλαιολόγου και ο Κώστας Καυκάς, η πρόεδρος και ο αντιπρόεδρος του Συλλόγου Υπαλλήλων της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων, ξεδιπλώνουν την ιστορία της ανισότητας πίσω από τη μάχη για την ισότητα.
● Η πάλαι ποτέ καλούμενη Γ.Γ. Ισότητας τώρα αποκαλείται Γ.Γ. Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων και μαζί με το ΚΕΘΙ μεταφέρθηκαν στο υπουργείο εργασίας. Τι ακριβώς συμβαίνει;
Πριν καλά καλά αναλάβει η νέα κυβέρνηση, στην κυριολεξία εν μια νυκτί και χωρίς καμία προηγούμενη ενημέρωση ή συζήτηση, η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων (ΓΓΙΦ) και το Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας (ΚΕΘΙ) μεταφέρθηκαν από το υπουργείο Εσωτερικών στο υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Λίγες μέρες αργότερα η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων καταργήθηκε και στη θέση της συστάθηκε η Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων. Οι εργαζόμενες-οι στη Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων εκφράσαμε από την πρώτη στιγμή την αντίθεσή μας στην παραπάνω απόφαση, καθώς πιστεύουμε ότι οδηγεί στην υποβάθμιση των πολιτικών ισότητας και στην απαξίωση της υπηρεσίας μας.
Τέσσερις μήνες μετά, δεν έχει αλλάξει κάτι στον οργανισμό μας – δεν έχουν έρθει υπάλληλοι από άλλες υπηρεσίες, δεν έχει προστεθεί άλλη διεύθυνση όπως μας είχαν πει αρχικά. Μέχρι και σήμερα δεν έχουν ανατεθεί αρμοδιότητες στη Γ.Γ. κι ακόμα και για την πιο απλή υπόθεση πρέπει να απευθυνόμαστε στον υπουργό.
● Ολα αυτά εκτιμάτε ότι προοικονομούν μια ευρύτερη αλλαγή στρατηγικής;
Η ισότητα των φύλων αφορά όλους τους τομείς της ζωής μας, οι πολιτικές και οι δράσεις της υπηρεσίας μας έχουν μια σαφέστατη οριζόντια διάσταση σε όλες τις δημόσιες πολιτικές. Ορισμένες πολύ σημαντικές δράσεις μας απαιτούν και τη στενή συνεργασία με τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης - γι’ αυτό συνιστά αναγκαιότητα η επιστροφή μας στο υπουργείο Εσωτερικών.
Στις συναντήσεις μας η γ.γ. ΟΠΙΦ, κ. Συρεγγέλα, μας είπε ότι θα συνεχίσουμε να ασκούμε το έργο μας όπως πριν και ότι η μεταφορά της Γραμματείας έγινε για να δοθεί έμφαση στην πρόσβαση της γυναίκας στην αγορά εργασίας. Και είναι αλήθεια ότι υστερούμε σε αυτόν τον τομέα, όμως δυστυχώς δεν υστερούμε μόνο εκεί.
Κατά κάποιον τρόπο, ταυτιζόμαστε με τις γυναίκες που εξυπηρετούμε, διεκδικώντας την αποθυματοποίησή μας μαζί με αυτές
Η ισότητα των φύλων δεν αφορά μόνο τον τομέα της εργασίας και την εναρμόνιση οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής, αλλά, επίσης, την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών, την κοινωνική ένταξη και την ισότιμη μεταχείριση γυναικών που υφίστανται πολλαπλές διακρίσεις, την εκπαίδευση, τον πολιτισμό, τον αθλητισμό και τα ΜΜΕ, την Υγεία και την ισόρροπη συμμετοχή γυναικών σε δομές εξουσίας, διαδικασίες και κέντρα λήψης αποφάσεων. Κι έχουμε πολύ δρόμο να καλύψουμε σε όλους αυτούς τους τομείς.
Ακούστηκε επίσης το επιχείρημα ότι υπάρχουν αρκετές ευρωπαϊκές χώρες όπου οι πολιτικές ισότητας των φύλων συστεγάζονται υπό τον ίδιο κυβερνητικό φορέα με τις πολιτικές για την εργασία. Παραβλέπουν όμως ότι στις περισσότερες εξ αυτών μιλάμε για υπουργεία (π.χ. Γερμανία), με εξ ορισμού άλλες δυνατότητες παρέμβασης, ή ότι οι εκεί κοινωνίες έχουν προχωρήσει σε τομείς όπου εμείς έχουμε μείνει αρκετά πίσω.
Οι προβληματισμοί είναι ακόμα εντονότεροι όσον αφορά τη συστέγαση οικογενειακής πολιτικής και ισότητας των φύλων υπό τον ίδιο φορέα, μια συγκατοίκηση αταίριαστη και εκ των πραγμάτων προβληματική. Οσο καλοπροαίρετα και αν σκεφτούμε, δεν γίνεται να μην περάσει από τον νου μας ότι πρόκειται για μια συντηρητική προσέγγιση.
Εννέα πρώην γενικές γραμματείς Ισότητας από όλους τους πολιτικούς χώρους συνυπέγραψαν κείμενο για την ανάγκη επανασύστασης της ΓΓΙΦ και την επιστροφή της στο ΥΠΕΣ. Οσοι και όσες έχουν ασχοληθεί και προσπαθούν να δουν το θέμα αντικειμενικά συμφωνούν ότι αυτή η συγκατοίκηση είναι αταίριαστη, ότι η συγχώνευση οικογενειακής πολιτικής και ισότητας ενέχει σοβαρό κίνδυνο υποβάθμισης των πολιτικών ισότητας των φύλων.
● Πριν από λίγο καιρό ακυρώθηκε ένας διαγωνισμός δημιουργικής γραφής με θέμα «Ουπς! Αλλάζω φύλο για μια μέρα». Τι ακριβώς έγινε;
Μακάρι να γνωρίζαμε και να ήμασταν σε θέση να σας δώσουμε μια ακριβή απάντηση. Ο διαγωνισμός πραγματοποιήθηκε πέρυσι με αξιοσημείωτη απήχηση και δίχως το παραμικρό πρόβλημα.
Ελάχιστες μέρες από την έγκριση του μαθητικού διαγωνισμού από το ΙΕΠ και την κοινοποίησή του στις Περιφερειακές Διευθύνσεις Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, με νέα εγκύκλιο από την υφυπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων και χωρίς καμία αιτιολόγηση, ο διαγωνισμός ανακλήθηκε.
Εκείνες τις μέρες είχαν κυκλοφορήσει στο διαδίκτυο σποραδικά άρθρα με ακραία ρητορική, οι συγγραφείς των οποίων ισχυρίζονταν ότι το υπουργείο Παιδείας «προτρέπει τα παιδιά μας να αλλάξουν φύλο»! Η αίσθησή μας είναι ότι η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας υποχώρησε στις ακραίες αυτές φωνές από φόβο μήπως θίξει το βαθιά συντηρητικό ακροατήριό της.
● Τον Νοέμβριο του 2020 λήγουν τα ΕΣΠΑ τα οποία χρηματοδοτούν το πανελλαδικό δίκτυο των 63 δομών (την πανελλαδικής εμβέλειας 24ωρη τηλεφωνική γραμμή SOS 15900, 42 συμβουλευτικά κέντρα και 20 ξενώνες φιλοξενίας), οι οποίες στηρίζουν τα θύματα έμφυλης βίας και προάγουν τις πολιτικές ισότητας. Εχετε ενημέρωση για το τι θα γίνει με τις δομές;
Το δίκτυο ξεκίνησε το 2011 και παρέχει δωρεάν κοινωνική και ψυχολογική στήριξη, νομική και εργασιακή συμβουλευτική, φιλοξενία, νομική βοήθεια σε συνεργασία με τους δικηγορικούς συλλόγους σε γυναίκες θύματα βίας και πολλαπλών διακρίσεων. H χρηματοδότησή του έχει γίνει με ευρωπαϊκά κονδύλια και η στελέχωσή του μέσω ΑΣΕΠ. Η επένδυση που έχει γίνει σε ανθρώπινο δυναμικό, εκπαιδεύσεις, υλικοτεχνική υποδομή, αλλά και σε χτίσιμο σχέσεων εμπιστοσύνης είναι ανεκτίμητη. Οι σύμβουλοι που εργάζονται στις δομές δεν μένουν κλεισμένοι/ες στα γραφεία τους αλλά πραγματοποιούν διαρκώς δράσεις για την πρόληψη, την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινωνίας (σε σχολεία, δήμους, νοσοκομεία, αστυνομικά τμήματα κ.λπ.).
Για τη συνέχιση της λειτουργίας των δομών δεν έχουμε κάποια επίσημη ενημέρωση. Εμμέσως μας έχει μεταφερθεί ότι πρωταρχικός στόχος είναι να διατηρηθούν τα 14 συμβουλευτικά του ΚΕΘΙ και η Γραμμή - δεν ξέρουμε όμως με ποιον τρόπο. Οι υπόλοιπες δομές είναι ουσιαστικά στον αέρα, καθώς ο/η εκάστοτε δήμαρχος θα μπορεί να αποφασίσει τη συνέχιση της λειτουργίας ή όχι, καθώς η Γραμματεία έχει μόνο την εποπτεία και δεν εμπλέκεται στην υλοποίηση.
Εχουμε έκδηλη ανησυχία για το μέλλον των δομών και των θέσεων εργασίας. Λαμβάνοντας υπόψη προηγούμενα παραδείγματα, υπάρχει πάντα η πιθανότητα -μετά τη λήξη του προγράμματος- να αξιολογηθεί ότι οι υπηρεσίες που παρέχουμε δεν είναι αρμοδιότητα του κεντρικού δημόσιου τομέα και να ανατεθεί η λειτουργία του δικτύου σε ιδιώτες.
Η ένταξη του έργου σε νέο πρόγραμμα φαντάζει ιδιαίτερα δύσκολη και για γίνει κάτι τέτοιο οι ενέργειες πρέπει να ξεκινήσουν άμεσα, καθώς οι απαιτούμενες διαδικασίες είναι χρονοβόρες – μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει καμία ενέργεια. Μετά την κύρωση της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης, έχουμε υποχρέωση να διατηρήσουμε τις δομές και θα ελεγχθούμε γι’ αυτό τον Φεβρουάριο του 2021 από το Συμβούλιο της Ευρώπης.
Η ανάγκη για την υποστήριξη των γυναικών θυμάτων βίας είναι διαρκής κι αυτό συνεπάγεται ότι υπάρχει ανάγκη για μόνιμες δομές και μόνιμο προσωπικό. Ζητάμε από την κυβέρνηση να διασφαλίσει και να ενισχύσει το δίκτυο των δομών και τον δημόσιο χαρακτήρα τους, όπως και να καλύψει μέσω του προϋπολογισμού του 2020 το χρηματοδοτικό κενό για τον Δεκέμβριο του 2020 και να διασφαλίσει τους εργαζόμενους που απασχολούνται στις ίδιες θέσεις εργασίας επί σειρά ετών.
● Σε τι συνθήκες δουλεύετε κάθε μέρα; Και τι σημαίνει για εσάς ως εργαζόμενους/ες;
Η γραμμή SOS 15900 λειτουργεί καθημερινά, όλο τον χρόνο, αδιάλειπτα, παρότι είναι διαρκώς υποστελεχωμένη. Οι σύμβουλοι εργάζονται σε κυκλικές 24ωρες βάρδιες, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για τη διατάραξη του φυσιολογικού ρυθμού της ζωής. Η παροχή συμβουλευτικής σε γυναίκες που έχουν υποστεί βία συνιστά ένα αντικείμενο ιδιαιτέρως απαιτητικό, το οποίο επιβάλλει συνεχή δουλειά με τον εαυτό, διαρκή εγρήγορση και εξέταση όσων διαμείβονται. Απαιτεί ιδιαίτερη οργάνωση.
Ενα επιστημονικό πλαίσιο λειτουργίας αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την προστασία και φροντίδα της δουλειάς μας αλλά και για την παροχή ποιοτικότερων υπηρεσιών. Παρότι αυτό φαντάζει αυτονόητο, η δημιουργία ενός τέτοιου πλαισίου αποτελεί διαρκή διεκδίκηση.
● Οι εργαζόμενοι ορισμένου χρόνου στη Γραμματεία -13 άτομα- είναι απλήρωτοι εδώ και έξι μήνες και χρειάστηκε να προκηρύξετε απεργία ώστε να τους καταβληθούν «έναντι» δύο μηνών. Τι σημαίνει να εργάζεσαι σε έναν φορέα που καταπολεμά τη βία και να υφίστασαι εργασιακή βία;
Δείχνει την απόσταση ανάμεσα στον δημόσιο λόγο, το φαίνεσθαι και την πράξη, την απουσία δέσμευσης της Γ.Γ. διαχρονικά στην επίτευξη της ουσιαστικής ισότητας, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη στάση ως προς την προστασία της μητρότητας των εργαζομένων στη γραμμή 15900, αλλά και όλων των συμβασιούχων ορισμένου χρόνου που απασχολούνται στον δημόσιο τομέα.
Η Γ.Γ. δεν έχει πρωτοστατήσει σε αυτό, ως όφειλε, διατηρώντας εργαζόμενους/ες δύο ταχυτήτων. Νιώθουμε σαν να μας λένε «έτσι είναι και δεν αλλάζει» - φανταστείτε αν αναπαρήγαμε αυτή τη στάση στην επαφή μας με τις εξυπηρετούμενες που έχουν υποστεί κακοποίηση, αν λέγαμε «δέξου τη θέση σου, έτσι είναι και δεν αλλάζει». Κατά κάποιον τρόπο, ταυτιζόμαστε με τις γυναίκες που εξυπηρετούμε, διεκδικώντας την αποθυματοποίησή μας μαζί με αυτές. Μπορεί να δίνουμε έναν αγώνα με άνισους όρους, αλλά θα εξακολουθήσουμε να τον δίνουμε ενσυνείδητα και ευσυνείδητα, μέσα από τη στάση μας και μέσα από την καθημερινή μας εργασιακή παρουσία.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας