«Θα αρχίσουμε διάλογο με τους Κούρδους όταν εξαλείψουμε τους τρομοκράτες»

Ο Μουσταφά Σεν ήταν μέχρι πρόσφατα σύμβουλος επικοινωνίας του πρωθυπουργού της Τουρκίας, Μπιναλί Γιλντιρίμ, και σήμερα διευθύνει το κέντρο πολιτικών ερευνών Genar.

Ο Σεν εκφράζει αυθεντικά τον τρόπο σκέψης του κυβερνώντος κόμματος AKP, αλλά διατηρεί και προσωπικές απόψεις που δεν διστάζει να τις διατυπώσει.

Τον συναντήσαμε στην Κωνσταντινούπολη μαζί με τον συνάδελφο της αυστριακής ραδιοτηλεόρασης, Λίο Γκάμπριελ, και τον ρωτήσαμε κυρίως για την οπτική του ΑΚΡ στο Κουρδικό και τη Μέση Ανατολή.

Για τον Σεν, δεν υπάρχει σύγκρουση με τους Κούρδους, αλλά μόνο θέμα τρομοκρατίας.

Αποστολή - Κωνσταντινούπολη

● Υπάρχει περιθώριο διαλόγου με τους Κούρδους με τους οποίους αυτή την περίοδο βρίσκεστε σε σύγκρουση;

Κατά τη γνώμη μου δεν υπάρχει σύγκρουση με τους Κούρδους, όπως δεν υπάρχει με τους Λαζούς, τους Βόσνιους και τις άλλες 26 εθνότητες που ζουν όλοι μαζί στην Τουρκία.

Η συντριπτική πλειονότητα των Κούρδων είναι ενάντια στο ΡΚΚ, το οποίο είναι τρομοκρατική οργάνωση.

Μπορούμε να συζητήσουμε μαζί τους αυτά τα προβλήματα, να διαπραγματευτούμε, να κάνουμε διάλογο για να βρούμε λύσεις, όπως για παράδειγμα στο θέμα της εκπαίδευσης, να γίνεται η διδασκαλία στη μητρική τους γλώσσα, αλλά εμείς λέμε ότι με τρομοκρατικές επιθέσεις δεν λύνονται τα προβλήματα. Πρέπει να υπάρξει ειρηνικός διάλογος για αυτά τα θέματα.

● Ο όρος «τρομοκρατία» επιδέχεται πολλές ερμηνείες.

Ας μην πούμε τρομοκρατικές επιθέσεις, ας τις ονομάσουμε στρατιωτικές επιθέσεις ή αντάρτικες επιθέσεις. Ποιος ο λόγος να γίνονται μέσα σε τουρκικό έδαφος; Αυτό το πρόβλημα θα το λύσουμε.

● Πριν από δύο χρόνια είχατε φτάσει μέσα από διάλογο σε πλαίσιο επίλυσης των προβλημάτων με τους Κούρδους.

Μετά όλα άλλαξαν ξαφνικά και πήραν εντελώς αντίθετη τροπή και ο Σαλαχαντίν Ντεμιρτάς, ένας πολιτικός ηγέτης, όχι ένας αντάρτης, βρίσκεται στη φυλακή.

Υπάρχουν δύο λόγοι. Πρώτον, έθεσαν μονομερές τέλος στην ειρηνευτική διαδικασία και άρχισαν ένοπλες επιθέσεις. Δεύτερον, ο κ. Ντεμιρτάς και οι φίλοι του επαίνεσαν αυτές τις επιθέσεις, γι’ αυτό βρίσκεται στη φυλακή. Αν σε μια ευρωπαϊκή χώρα κάποιος επαινέσει μια τρομοκρατική επίθεση, θα καταλήξει στη φυλακή.

Στην Ισπανία το κόμμα Ερι Μπατασούνα διαλύθηκε με εισαγγελική απόφαση όχι γιατί εξήρε τις τρομοκρατικές επιθέσεις, αλλά γιατί δεν τις καταδίκασε.

Δεν υπάρχουν καλοί και κακοί τρομοκράτες. Το «Ισλαμικό κράτος», το ΡΚΚ, η FETΟ του Φετουλάχ Γκιουλέν, είναι τρομοκρατικές οργανώσεις.

Σε αυτή τη μάχη κατά της τρομοκρατίας έχουμε κάνει κι εμείς λάθη, όπως για παράδειγμα όταν βομβαρδίσαμε κάποιους αμάχους στο Ρομπόσκι, θεωρώντας ότι ήταν τρομοκράτες. Ηταν ασυγχώρητο λάθος. Εμείς παραδεχόμαστε τα λάθη μας.

● Κάνατε λόγο για διάλογο που θα μπορούσατε να έχετε και πάλι με τους Κούρδους. Θα μπορούσατε να συζητήσετε και πάλι μετά τις εκλογές;

Είμαι υπέρ του διαλόγου, το έχω δηλώσει και δημόσια στην τηλεόραση, θα μπορούσαμε να συζητήσουμε τα πάντα, ακόμη και μια αυτονομία των Κούρδων στις περιοχές τους, αλλά επιμένω ότι οι λύσεις προκύπτουν από τον διάλογο και όχι από την τρομοκρατία.

Βεβαίως, η Τουρκία δεν μπορεί ούτε και θα επιτρέψει να αποσχιστούν εδάφη της, όμως μπορεί να καθίσει στο τραπέζι του διαλόγου με ανοιχτή ατζέντα. Δεν θα δεχτεί όμως «λύσεις» που θα επιβληθούν με τα όπλα.

● Πότε θα μπορούσε να αρχίσει ένας διάλογος με τους Κούρδους;

Οταν εξαλείψουμε όλους τους τρομοκράτες. Ολοι οι ένοπλοι πρέπει να καταθέσουν τα όπλα και μετά να αρχίσουν διαπραγματεύσεις. Η Τουρκία έχει χρόνο.

● Μιλάτε για το εσωτερικό της Τουρκίας ή και για τη Συρία και το Ιράκ;

Και για τις τρεις χώρες. Το πρόβλημα είναι μεγάλο, όμως δεν είναι μεγαλύτερο από την Τουρκία.

Πιστεύουμε ότι θα το λύσουμε μέσα από διαπραγματεύσεις με τα κράτη της περιοχής, θα το συζητήσουμε με τη Συρία, το Ιράν, το Ιράκ, τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Ρωσία.

Οι τουρκικές δυνάμεις πρέπει να δράσουν σε ξένο έδαφος, σε μια περιορισμένη γεωγραφική περιοχή, για να δημιουργήσουν μια ζώνη ασφαλείας κάποιων δεκάδων χιλιομέτρων μέσα στη Συρία και στο Ιράκ, βόρεια του Κιρκούκ.

Σε αυτή τη ζώνη δεν θα πρέπει να υπάρχει παρουσία τρομοκρατών. Οι επιθέσεις τους και η παράνομη είσοδός τους σε τουρκικό έδαφος λειτουργεί αποσταθεροποιητικά για την Τουρκία.

Αυτό πρέπει να σταματήσει. Πρέπει να καθαρίσουμε την περιοχή στο Βόρειο Ιράκ και τη Βόρεια Συρία από το ΡΚΚ και το PYD.

● Εσείς μπορεί να αποκαλείτε το PYD τρομοκρατική οργάνωση, αλλά οι Αμερικανοί όχι μόνο δεν το δέχονται αυτό, αλλά συνεργάζονται μαζί τους πολύ στενά. Επίσης, είστε στρατηγικοί σύμμαχοι με τις ΗΠΑ και μέλη του ΝΑΤΟ.

Τους χρησιμοποιούν εργαλειακά. Αυτή η συμμαχία έχει ημερομηνία λήξης. Οι Αμερικανοί θα κάνουν τη δουλειά τους και μετά θα τους πετάξουν στα σκουπίδια. Μου λέτε για το ΝΑΤΟ.

Πού είναι το ΝΑΤΟ όταν η Τουρκία δέχεται επίθεση από τους τρομοκράτες; Πού είναι οι ΗΠΑ όταν τους χρειαζόμαστε ως συμμάχους;

Δεν έχουμε ανάγκη τη στρατιωτική υποστήριξη των Αμερικανών, αλλά αν είμαστε σύμμαχοι πρέπει να μας υποστηρίξουν και δεν το κάνουν.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες θέλουν να έχουν παρουσία στην περιοχή χωρίς να διακινδυνεύουν τις ζωές των στρατιωτών τους.

Βάζουν άλλους να σκοτώνονται για τα συμφέροντα της Αμερικής. Σκοτώνονται Κούρδοι για να υπερασπιστούν τις ιμπεριαλιστικές επιδιώξεις των Αμερικανών.

Νομίζουν ότι δίνουν τις ζωές τους για να εξυπηρετήσουν τους εθνικούς τους στόχους. Κάνουν λάθος.

Εμείς υποστηρίζουμε την εδαφική ακεραιότητα της Συρίας και αυτή είναι μια κόκκινη γραμμή μας· και το ίδιο ισχύει και για το Ιράκ.

Η λύση για την περιοχή περιλαμβάνει περισσότερη ολοκλήρωση, περισσότερη συνεργασία.

Αν κατατμήσουμε τη Μέση Ανατολή, αν τη διασπάσουμε σε περισσότερα κράτη, αν τη διχάσουμε, αυτό θα είναι μόνο προς το συμφέρον ξένων κρατών που έχουν άλλα συμφέροντα.

Η διάσπαση, ο διαχωρισμός, είναι καταστροφή για την περιοχή. Μία Συρία σπασμένη στα τρία, δύο ή τρεις Τουρκίες, ένα Ιράκ χωρισμένο στα τρία ή στα τέσσερα, ένα Ιράν στα δύο ή τα τρία, είναι ο προάγγελος της κόλασης για όλα τα κράτη και για όλους τους λαούς της περιοχής, αλλά παράδεισος για τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Γερμανία, τη Γαλλία και τη Ρωσία.

● Παράλληλα δοκιμάζονται και οι σχέσεις σας με την Ε.Ε.

Θέλουμε να κρατήσουμε τη σχέση μας με την Ευρώπη ζωντανή. Πρέπει να διευρύνουμε τη συνεργασία μας, αλλά στην καρδιά τους οι Ευρωπαίοι δεν θα ήθελαν ποτέ να γίνει η Τουρκία πλήρες μέλος της Ε.Ε. Το ξέρουμε αυτό ότι δεν είναι δυνατόν.

Πολιτικά αλλά και οικονομικά είναι αδύνατον, αλλά υπάρχουν και άλλοι παράγοντες, πολιτιστικοί, που αποφασίζουν τους κανόνες και τις προϋποθέσεις.

Είμαστε μια μουσουλμανική χώρα και η Ε.Ε. είναι χριστιανική. Ο πληθυσμός μας είναι τώρα 80 εκατομμύρια, σε λίγα χρόνια θα φτάσουμε 110, ο πληθυσμός μας αυξάνει, της Ευρώπης μειώνεται.

Εμείς έχουμε μεγάλη οικονομική ανάπτυξη, στην Ευρώπη οι περισσότερες χώρες έχουν προβλήματα.

Πιστεύω ότι ποτέ δεν θα δεχτούν να μας βάλουν στην Ε.Ε. Ομως, έχουμε και πρέπει να έχουμε μαζί στενές σχέσεις.

Γνωρίζουμε ότι είμαστε διαφορετικοί, αλλά είμαστε και γείτονες και έχουμε πολύ μεγάλη εμπορική και οικονομική συνεργασία, την οποία πρέπει να διατηρήσουμε και να την αυξήσουμε. Ιδίως με τη Γερμανία.

● Ομως ο πιο κοντινός γείτονάς σας στην Ε.Ε. είναι η Ελλάδα και όχι η Γερμανία.

Αδελφέ μου, πρέπει να συνεργαστούμε στενότερα, να αυξήσουμε τις οικονομικές μας σχέσεις, να περνάνε τα σύνορά μας έμποροι και ταξιδιώτες και όχι στρατιώτες.

Εστειλε ο Ελληνας υπουργός Αμυνας περισσότερο στρατό κοντά στα σύνορά μας, εγώ λέω: στείλε εμπόρους και επιχειρηματίες να κάνουμε δουλειές.

Ο πρωθυπουργός μας είχε πει ότι θέλει να μειώσει τους εχθρούς μας και να αυξήσει τους φίλους μας. Ειδικά με τους γείτονες, αυτό πρέπει να ισχύει περισσότερο.

Η Ελλάδα είναι καλός γείτονας της Τουρκίας. Ομως ορισμένοι πολιτικοί της, ίσως και κάποιοι πολιτικοί από την Τουρκία, δηλητηριάζουν τις σχέσεις μας.

Πρέπει οι σχέσεις μας να είναι ομαλές γιατί το χρειάζεται και η Τουρκία αλλά και η Ελλάδα. Χρειαζόμαστε ο ένας τον άλλο και αυτό πρέπει να κάνουμε.