«Αμιγής» η κυβερνητική αποτυχία, «μεικτή» η ευθύνη

Συνεχίζει τους αυτοσχεδιασμούς η κυβέρνηση, η οποία, έχοντας ουσιαστικά παραδεχτεί την αποτυχία της να πείσει τους πολίτες ότι είναι σημαντικό να πάνε να εμβολιαστούν και υπό το άγχος να επιταχυνθούν οι αργοί ρυθμοί του εμβολιαστικού προγράμματος εν όψει της τουριστικής σεζόν, καταφεύγει στη μία σπασμωδική κίνηση μετά την άλλη. Ετσι, μετά το χαρτζιλίκι των 150 ευρώ στους νέους, τώρα πάει να διαχωρίσει τους χώρους ψυχαγωγίας (εστίαση, σινεμά, θέατρα, κέντρα διασκέδασης, γήπεδα κ.λπ.) σε χώρους «αμιγείς» για εμβολιασμένους και σε «μεικτούς» και να μεταθέσει και όλη την ευθύνη για αυτόν τον διαχωρισμό και για την επιβολή του αλαλούμ που θεσπίζει στους ίδιους τους επαγγελματίες των χώρων αυτών, τους οποίους μετατρέπει σε ελεγκτές εμβολιασμένων.

Και παρότι υποτίθεται ότι δίνει στους τελευταίους το δικαίωμα να επιλέξουν σε ποια από τις δυο κατηγορίες θα ανήκει ο χώρος τους, με τους όρους που επιβάλλει αναφορικά με την πληρότητα και τη διενέργεια των τεστ, πρακτικά τους υποχρεώνει να επιλέξουν τους «αμιγείς». Και στην προσπάθειά της να νομιμοποιήσει επιστημονικά την απόφασή της αυτή, η κυβέρνηση επικαλείται τη σύσταση της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής και τα τρία κλιμακούμενα στάδια που προτείνει για την ενίσχυση του εμβολιαστικού ρεύματος σε συγκεκριμένες κατηγορίες.

Η κυβέρνηση, λοιπόν, υποστηρίζει ότι αυτήν τη σύσταση υιοθετεί με τις χθεσινές ανακοινώσεις της και συγκεκριμένα το δεύτερο στάδιο που προτείνει η Επιτροπή για «Μέτρα ενθάρρυνσης/αποθάρρυνσης». Μόνο που, βέβαια, δεν είναι έτσι. Πρώτα απ’ όλα η Επιτροπή Βιοηθικής δεν αναφέρεται σε όλο τον πληθυσμό ή σε ηλικιακές κατηγορίες (βλ. 18-25 ετών), αλλά αναφέρεται συγκεκριμένα στις επαγγελματικές ομάδες του προσωπικού των μονάδων υγείας και των μονάδων περίθαλψης ευπαθών ομάδων, για τις οποίες άλλωστε ρωτήθηκε από τον πρωθυπουργό αναφορικά με το ζήτημα της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού.

Αλλά έστω και μιλώντας αποκλειστικά για αυτές τις κατηγορίες, συνιστά μια «κλιμακούμενη πρωτοβουλία» που ξεκινά από προσαρμοσμένες σε κάθε επαγγελματική ομάδα εκστρατείες στοχευμένης ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για εκούσιο εμβολιασμό. Τέτοιου είδους εκστρατείες δεν είδαμε, μέχρι στιγμής, από την κυβέρνηση, παρότι δηλώνει ότι θα κάνει. Εφόσον γίνουν αυτές οι εκστρατείες, η Επιτροπή μιλά για «μέτρα ενθάρρυνσης/αποθάρρυνσης» και φέρνει και συγκεκριμένα παραδείγματα: «διευκόλυνση του ραντεβού για τον εμβολιασμό, ελαστικότητα στο ωράριο εργασίας τις ημέρες του εμβολιασμού, προτεραιότητα στην επιλογή αδειών ή υποχρεωτική χρήση διπλής μάσκας και εξοπλισμού ατομικής προστασίας ή αντικατάσταση των self tests με rapid tests (με συχνή χρήση των τελευταίων)». Πουθενά, λοιπόν, δεν μιλά για διαχωρισμό χώρων για εμβολιασμένους και μη, όπως πάει να κάνει η κυβέρνηση.

Τι ανακοίνωσε, λοιπόν, η κυβέρνηση κατά τη χθεσινή παρουσίαση από τον υπουργό Επικρατείας, Γιώργο Γεραπετρίτη, και τον υπουργό Ανάπτυξης, Αδωνη Γεωργιάδη; Από τις 15 Ιουλίου, οι χώροι ψυχαγωγίας διαχωρίζονται σε «αμιγείς» και «μεικτούς», όπου στους πρώτους θα επιτρέπεται να μπαίνουν μόνο οι εμβολιασμένοι 14 μέρες μετά τη δεύτερη δόση ή τη μοναδική δόση μονοδοσικού εμβολίου και όσοι έχουν νοσήσει το τελευταίο εξάμηνο. Στους δεύτερους θα μπαίνουν οι παραπάνω συν όσοι έχουν κάνει μοριακό ή rapid τεστ.

«Εναπόκειται στον ίδιο τον επιχειρηματία να επιλέξει εάν στην επιχείρησή του θα δέχεται εμβολιασμένους και νοσήσαντες ή εάν θα δέχεται και τον λοιπό πληθυσμό μετά τη διενέργεια τεστ», είπε ο Γ. Γεραπετρίτης, προσθέτοντας ότι «η δήλωση αυτή των επιχειρηματιών θα γίνεται σε μια κεντρική πλατφόρμα και θα υφίσταται ειδική σήμανση στις εισόδους των χώρων εκμετάλλευσης», ενώ μίλησε για «κυρώσεις και ελέγχους» σε σχέση με το αν οι πολίτες φέρουν πιστοποιητικό εμβολιασμού ή νόσησης («αμιγείς» χώροι) ή αρνητικό τεστ (μεικτοί).

Αλλά οι όροι που προβλέπονται φανερώνουν και το πού φτάνει η ελευθερία του επιχειρηματία να επιλέξει τι θα κάνει το μαγαζί του:

• α) Κλειστοί χώροι πλην κέντρων διασκέδασης (κινηματογραφικές αίθουσες, θέατρα, εστιατόρια, καφέ): Για τους «αμιγείς» προβλέπεται πληρότητα 85%, ενώ για τους «μεικτούς» 50% πληρότητα και υποχρεωτικό αρνητικό rapid. Και στις δυο κατηγορίες ισχύει υποχρεωτική χρήση μάσκας σε θέατρα/σινεμά, ενώ οι ανήλικοι προσέρχονται με δήλωση self test γονέων. Οι κλειστοί κινηματογράφοι και θέατρα θα ανοίξουν από την 1η Ιουλίου και από τις 15 Ιουλίου θα μπορούν να επιλέξουν να καταστούν αμιγείς χώροι.
• β) Υπαίθριοι χώροι ψυχαγωγίας καθήμενων πλην γηπέδων (ζωντανά θεάματα και ακροάματα): Για τους «αμιγείς» 85% πληρότητα χωρίς μάσκα. Για τους «μεικτούς»: 75% πληρότητα για χώρους έως 1.000 καθήμενων. 70% πληρότητα για χώρους έως 5.000 καθήμενων. 65% πληρότητα για χώρους έως 15.000 καθήμενων και χρήση μάσκας υποχρεωτική σε όλους τους χώρους.
• γ) Υπαίθρια και κλειστά κέντρα διασκέδασης (μουσικά κέντρα, κλαμπ): Για «αμιγείς» 60% πληρότητα. Για «μεικτούς» 25% πληρότητα και υποχρεωτικό αρνητικό rapid.
• δ) Ανοικτά και κλειστά γήπεδα: προβλέπεται να λειτουργούν μόνο ως «αμιγείς» χώροι και όχι ως «μεικτοί» με πληρότητα 85%, υποχρεωτική χρήση μάσκας και οι ανήλικοι προσέρχονται με δήλωση self test γονέων.

Υπενθυμίζουμε ακόμα ότι όλα τα παραπάνω είναι βέβαια κι ένα μήνυμα περαιτέρω χαλάρωσης προς τους εμβολιασμένους σε μια περίοδο που ο ΠΟΥ, απέναντι στη διασπορά της μετάλλαξης Δέλτα, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, ζητώντας μάσκες και κανόνες αποστάσεων και για αυτούς.

Αλλά, την ίδια ώρα, παγωμάρα και προβληματισμός επικρατεί στους επαγγελματίες της εστίασης και στους διοργανωτές καλλιτεχνικών εκδηλώσεων, μετά τις χθεσινές ανακοινώσεις. Αλλη μια φορά οι επιχειρηματίες αισθάνονται ότι η κυβέρνηση τους αντιμετωπίζει εργαλειακά, χρησιμοποιώντας τους ως μοχλό πίεσης για να υψωθεί το περιπόθητο τείχος ανοσίας, πετώντας όμως σε εκείνους το μπαλάκι των ευθυνών και αναθέτοντάς τους ρόλους που δεν τους αναλογούν.

Παρά τις διαβεβαιώσεις των αρμόδιων υπουργών, ότι ο κάθε επαγγελματίας μπορεί να επιλέξει σε ποια κατηγορία θα ανήκει, εκπρόσωποι και φορείς των συγκεκριμένων κλάδων διατυπώνουν σοβαρές ενστάσεις ως προς το ελεύθερο ή μη της επιλογής.

Μονόδρομος

«Τελικά, οι επιλογές που έχουμε είναι η εξής μία, να κάνουμε όλοι τις επιχειρήσεις μας covid-free. Aπό τη στιγμή που σε ένα μεικτό κατάστημα μπορούν να εισέλθουν πελάτες μόνο με βεβαίωση εμβολιασμού ή με αρνητικό τεστ κορονοϊού, οι επιχειρηματίες οδηγούνται σε αδιέξοδο», λέει στην «Εφ.Συν.» ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας της Εστίασης (ΠΟΕΣΕ), Γιώργος Καββαθάς. «Από τη στιγμή που πρόκειται μάλιστα για ράπιντ τεστ, ούτε καν για σελφ τεστ, το κόστος κατ’ άτομο είναι περίπου 20 ευρώ κάθε 48 ώρες. Ποιος πελάτης είναι διατεθειμένος να το επωμιστεί; Αντιλαμβάνεστε για παράδειγμα ότι μια οικογένεια με τέσσερα μέλη δεν πρόκειται ποτέ να ξοδέψει 80 ευρώ, για να πιουν έναν καφέ των 4 ευρώ», συμπληρώνει.

Επιφυλάξεις υπάρχουν και ως προς την πρακτική εφαρμογή του μέτρου και την πιθανότητα παρατυπιών. «Αν έρθετε στο εστιατόριο και έχετε σκανάρει το πιστοποιητικό ενός συγγενούς σας ή έχετε τον ΑΜΚΑ του, προφανώς δεν θα μπορώ να το ελέγξω. Τι θα κάνω, θα ζητάω ταυτότητα; Αυτά δεν γίνονται. Δεν είμαστε αστυνομικό σώμα ούτε ελεγκτικός μηχανισμός», είναι μία άλλη εύλογη αντίρρηση.

Ενα εξίσου ακανθώδες ζήτημα είναι η υποχρεωτικότητα ή μη των εμβολιασμών στο προσωπικό. «Πώς θα έχω ένα κατάστημα covid-free, αν έχω εργαζομένους ανεμβολίαστους; ‘Η πρέπει να τους εξαναγκάσω να κάνουν εμβόλιο;», καταλήγει ο ο Γ. Καββαθάς, συμπεραίνοντας ότι «πρακτικά η μετατροπή των καταστημάτων σε χώρους -αμιγείς- εμβολιασμένων αποτελεί μονόδρομο. Διαφορετικά αποκλείουμε το 60% του πελατολογίου μας, αφού ούτε οι ανεμβολίαστοι θα έρχονται με άνεση».

Σε αναμονή διευκρινίσεων από το υπουργείο Πολιτισμού, η Κατερίνα Σταματάκη, πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Διοργανωτών Πολιτιστικών Εκδηλώσεων, εκφράζει ερωτήματα για το τι συμβαίνει με τα γήπεδα στα οποία πραγματοποιούνται συναυλίες. «Εμείς μέχρι τώρα έχουμε προσαρμοστεί στην τελευταία οδηγία που εξέδωσε το υπουργείο και με βάση αυτή προγραμματίσαμε τις καλοκαιρινές εκδηλώσεις. Υπάρχει μεγάλος κίνδυνος συναυλίες που έχουν προγραμματιστεί σε γήπεδα να ακυρωθούν».

Κάθετα αντίθετος στο μέτρο του διαχωρισμού είναι ο Κύκλος Επαγγελματιών Εστίασης, κάνοντας λόγο για μια «δυστοπική πρόταση, που δημιουργεί κοινωνικούς αυτοματισμούς, μαγαζιά πολλών ταχυτήτων και τελικά αθέμιτο ανταγωνισμό». Δηλώνουν ότι «ο ρόλος μας δεν είναι να κάνουμε ούτε τον ιατρικό επιτηρητή ούτε το χωροφύλακα» και καλούν την κυβέρνηση να πάρει πίσω τον διαχωρισμό, ζητώντας ενιαία αντιμετώπιση όλων των κλειστών χώρων, με χρήση του 70% της χωρητικότητάς τους, με άμεση επιδότηση σύγχρονων ιονιστών αέρα.

Οτι ο πρωθυπουργός «διχάζει και πάλι την κοινωνία, αυτή τη φορά σε εμβολιασμένους και ανεμβολίαστους, λες και η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών τόσους μήνες μπορούσαν αλλά δεν θέλησαν να εμβολιαστούν. Και πετάει το μπαλάκι στους επιχειρηματίες της εστίασης, που καλούνται πάλι με -ατομική ευθύνη- να βγάλουν μόνοι τους τα κάστανα από τη φωτιά και να καλύψουν την κυβερνητική αποτυχία», σχολίασε ο ΣΥΡΙΖΑ. «Τα μέτρα διευκολύνσεων για τους εμβολιασμένους πρέπει να είναι εφαρμόσιμα και να υπάρχουν σοβαροί έλεγχοι. Με ευθύνη της πολιτείας. Αλλιώς δεν θα έχουν νόημα», ανέφερε το ΚΙΝ.ΑΛΛ., προσθέτοντας ότι «όλο το βάρος πρέπει να δοθεί» στον μαζικό εμβολιασμό.