Ζητείται επειγόντως καταναλωτικό κίνημα

Η πρόσφατη δικαστική απόφαση που απορρίπτει την προσφυγή των καταναλωτικών ενώσεων κατά της ΔΕΗ και της ρήτρας αναπροσαρμογής προκάλεσε απογοήτευση. Παρότι ο δικαστικός αγώνας κατά του ληστρικού μηχανισμού τιμολόγησης του ρεύματος δεν έχει τελειώσει, καθώς υπάρχουν οι προσφυγές και κατά των άλλων εταιρειών, όπως και η έφεση, η εξέλιξη συνιστά οπισθοδρόμηση.

Οχι μόνο γιατί από τον Ιούλιο, μετά τις εκλογές, με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, η ρήτρα αναπροσαρμογής που έχει ανασταλεί επανέρχεται. Αλλά και γιατί αυτός ο δικαστικός αγώνας έφερε κοντά ύστερα από πολλά χρόνια καταναλωτικές ενώσεις, συνδικάτα και επιστημονικούς φορείς, σε μια συσπείρωση που θα μπορούσε να αποτελέσει το πρόπλασμα ενός ισχυρού καταναλωτικού κινήματος.

Στη χειρότερη εδώ και πολλές δεκαετίες κρίση ακρίβειας και κόστους διαβίωσης, η πλειονότητα της κοινωνίας, τα φτωχότερα στρώματα, οι μισθωτοί, οι συνταξιούχοι, οι μικροί επιχειρηματίες και επαγγελματίες, που πρωτίστως πλήττονται από τις ανατιμήσεις, έχουν περισσότερο από ποτέ ανάγκη από ένα τέτοιο καταναλωτικό κίνημα.

Οχι απλά ως ένα παρατηρητήριο της αγοράς ή ως δεξαμενή καταγγελιών από καταναλωτές που πέφτουν θύματα αθέμιτων πρακτικών, παράνομων χρεώσεων και παραβίασης των δικαιωμάτων τους. Αλλά ως συσπειρώσεις ενεργών πολιτών, δημοκρατικά οργανωμένες, άρρηκτα συνδεδεμένες με άλλους συνδικαλιστικούς φορείς και ικανές να οργανώσουν μαχητικές και αποτελεσματικές διεκδικήσεις απέναντι στην αυθαιρεσία των απορρυθμισμένων αγορών ή την αδιαφορία των κρατικών αρχών.

Καταναλωτικές ενώσεις υπάρχουν στη χώρα μας, και μάλιστα πολλές. Λειτουργούν όμως σε ένα πλαίσιο κυρίως πληροφόρησης και ενημέρωσης των πολιτών για ήδη θεσμοθετημένα δικαιώματά τους, κυρίως σε επίπεδο Ε.Ε. Κατά κανόνα στην Ελλάδα επιβάλλονται ευρωπαϊκές οδηγίες προστασίας των καταναλωτών, που απηχούν την επιρροή και τις πιέσεις αρκετά ισχυρών καταναλωτικών κινημάτων μεγάλων χωρών, όπως η Γερμανία ή η Γαλλία.

Συχνά οι υπάρχουσες στη χώρα καταναλωτικές ενώσεις βρίσκονται απέναντι σε προσπάθειες απαξίωσης ή χειραγώγησης από τις κυβερνήσεις. Αυτό έγινε ακόμη πιο έντονο τα τελευταία τρία χρόνια με την κυβέρνηση Μητσοτάκη και τους υπουργούς της, που επιτέθηκαν χυδαία εναντίον των ενώσεων οι οποίες τόλμησαν να αμφισβητήσουν τα επικοινωνιακά σόου με τα κάθε μορφής καλάθια του Αδωνη.

Αλλά ακόμη κι αυτή η κυβερνητική επιθετικότητα κατά των καταναλωτικών ενώσεων κάθε φορά που βγαίνουν από το γραφειοκρατικό ή επικοινωνιακό πλαίσιο υπογραμμίζει την ανάγκη να ανασυγκροτηθούν σε ένα πραγματικό, διεκδικητικό κίνημα.