Αντιδράσεις στις ΗΠΑ ενάντια στο σχέδιο πώλησης F-16 στην Τουρκία

Την αποφασιστικότητά του να εμποδίζει την πώληση των αεροσκαφών F-16 στην Τουρκία εξέφρασε για μια ακόμη φορά ο γερουσιαστής των Δημοκρατικών και πρόεδρος της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων της Αμερικανικής Γερουσίας, Ρόμπερτ Μενέντεζ, μετά και τις αποκαλύψεις για το σχέδιο Μπάιντεν από την εφημερίδα Wall Steet Journal. Και ενώ η Αθήνα παραμένει σιωπηλή για το θέμα -παρά τις πρόσφατες αντιδράσεις μετά και τη δήλωση Συρίγου, ότι «θέλουμε η Τουρκία να πάρει F16- ανάλογη ήταν και η αντίδραση του Ελληνοαμερικανού μέλους της Βουλής των Αντιπροσώπων, Κρις Πάπας, που τόνισε ότι κάτι τέτοιο είναι αντίθετο με τις κυρώσεις CAATSA.

Μενέντεζ: «Δεν έχω αλλάξει γνώμη»

Σύμφωνα με την πολιτική επιθεώρηση Politico, ο Ρόμπερτ Μενέντεζ δήλωσε ότι θα επιμείνει να αντιτίθεται στην πώληση πολεμικών αεροσκαφών στην Τουρκία, εκτός εάν η Αγκυρα βελτιώσει το ιστορικό της στα ανθρώπινα δικαιώματα και σταματήσει να απειλεί τους περιφερειακούς συμμάχους των ΗΠΑ, προφανής αναφορά στην Ελλάδα, χωρίς να την κατονομάζει.

Το σχέδιο του Αμερικανού προέδρου, σύμφωνα με όσα έχει γράψει η εφημερίδα Wall Steet Journal η πώληση νέων μαχητικών αεροσκαφών F-16 στην Τουρκία (συμφωνία ύψους 20 δισ. δολαρίων) συνδέεται με την πώληση πολεμικών αεροσκαφών επόμενης γενιάς F-35 στην Ελλάδα. Επίσης, σύμφωνα με αξιωματούχους, οι αξιωματούχοι που μίλησαν στην εφημερίδα η έγκριση του Κογκρέσου εξαρτάται από την υπογραφή της Τουρκίας για την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.

Ωστόσο, στη δήλωση που εξέδωσε το γραφείο του Ρόμπερτ Μενέντεζ αναφέρεται ότι ο γερουσιαστής και πρόεδρος της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων «δεν έχει αλλάξει γνώμη».

Όπως αναφέρεται στη δήλωση, που πρώτο είδε το Politico, o Ρόμπερτ Μενέντεζ «αντιτίθεται σθεναρά στην προτεινόμενη από την κυβέρνηση Μπάιντεν πώληση νέων αεροσκαφών F-16 στην Τουρκία», εκτιμώντας ότι ο Τούρκος πρόεδρος συνεχίζει να «υπονομεύει το διεθνές δίκαιο, να αγνοεί τα ανθρώπινα δικαιώματα και τους δημοκρατικούς κανόνες και να επιδεικνύει ανησυχητική και αποσταθεροποιητική συμπεριφορά ενάντια σε γειτονικούς συμμάχους του ΝΑΤΟ».

Επισημαίνει επίσης ότι «Μέχρι ο Ερντογάν να σταματήσει τις απειλές του, να βελτιώσει το ιστορικό του για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο εσωτερικό – συμπεριλαμβανομένης της απελευθέρωσης δημοσιογράφων και πολιτικών της αντιπολίτευσης – και αρχίσει να ενεργεί όπως θα έπρεπε ένας έμπιστος σύμμαχος, δεν θα εγκρίνω αυτή την πώληση».

Πάπας: Παράβαση των Κυρώσεων CAATSA

Tην αντίθεσή του στην πώληση νέων αεροσκαφών F-16 στην Τουρκία εξέφρασε και ο νέος συμπρόεδρος της ομάδας στο Κογκρέσο για τα ελληνικά θέματα, Κρις Πάπας. 

«Πριν από περισσότερο από ένα χρόνο, εξέφρασα τις ανησυχίες μου στην κυβέρνηση Μπάιντεν για την πιθανή πώληση νέων μαχητικών αεροσκαφών F-16 και άλλων όπλων στην κυβέρνηση Ερντογάν. Από τότε, η συμπεριφορά και η ρητορική της Τουρκίας έχουν αυξήσει τις ανησυχίες για τυχόν πιθανές πωλήσεις στην Τουρκία. Όχι μόνο η Τουρκία συνεχίζει να παραβιάζει τον Νόμο για την Αντιμετώπιση των Αντιπάλων της Αμερικής μέσω Κυρώσεων (CAATSA), αλλά έχει απειλήσει και με περαιτέρω παραβιάσεις. Η Τουρκία ανέστειλε επίσης αδικαιολόγητα την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, πραγματοποίησε ρεκόρ μη εξουσιοδοτημένων εισβολών με στρατιωτικά αεροσκάφη πάνω από το ελληνικό έδαφος και τον εθνικό εναέριο χώρο και απειλεί συνεχώς την Ελλάδα με πόλεμο», ανέφερε.

Όπως επισήμανε ο Κρις Πάπας, η συγκεκριμένη πώληση συνιστά παραβίαση των κυρώσεων του Νόμου CAATSA, λέγοντας ότι «μέχρι να αντιμετωπιστούν οι ανησυχίες που εξέφρασα και οι ανησυχίες που προέκυψαν από τις επακόλουθες τουρκικές ενέργειες, θα συνεχίσω να εργάζομαι για να αποτρέψω τα F-16 ή οποιοδήποτε άλλο αμερικανικό όπλο να πέσουν στα χέρια του Ερντογάν. Αυτή η πώληση δεν πρέπει να προχωρήσει και θα αντιταχθώ σε οποιοδήποτε σχέδιο που θα υποβληθεί ενώπιον του Κογκρέσου».

Τα αιτήματα για την πώληση αεροσκαφών

Αυτό που είναι ήδη γνωστό, είναι ότι το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έχει ήδη ενημερώσει τις αρμόδιες επιτροπές του Κογκρέσου για την πρόθεση της πώλησης F-35 στην Ελλάδα. Υπενθυμίζεται ότι η Τουρκία είχε υποβάλει το δικό της αίτημα τον Οκτώβριο του 2021, ζητώντας να αγοράσει 40 νέα F-16 και να εκσυγχρονίσει 80 μαχητικά που ήδη διαθέτει στον στόλο της.

Οι τεχνικές συνομιλίες μεταξύ των δύο πλευρών ολοκληρώθηκαν πρόσφατα, και πλέον εκτιμάται ότι το επίσημο αίτημα για την έγκριση της αμυντικής σύμβασης θα σταλεί το επόμενο διάστημα από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ στην επιτροπή Διεθνών Σχέσεων της Γερουσίας. Σημαντικό γεγονός που πιθανώς συνδέεται και με την πρόταση του Αμερικανού προέδρους, είναι ότι ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλουτ Τσαβούσογλου, θα επισκεφτεί την Ουάσιγκτον στις 18 Ιανουαρίου, για να συναντήσει τον ομόλογό του, Άντονι Μπλίνκεν, όπου αναμένεται ότι θα συζητηθεί και το θέμα των F-16.

Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ αρνείται, κατά την πάγια τακτική του, να τοποθετηθεί για τις τελευταίες εξελίξεις. Ωστόσο στο ερώτημα της ιστοσελίδας Hellas Journal για το εάν η Τουρκία συνεχίζει να βρίσκεται υπό το καθεστώς των κυρώσεων CAATSA (Νόμος για την Αντιμετώπιση των Αντιπάλων της Αμερικής μέσω Κυρώσεων), εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου απάντησε ότι «οι Ηνωμένες Πολιτείες εξετάζουν και εκδικάζουν τα αιτήματα κατά περίπτωση, σύμφωνα με τον Νόμο περί Ελέγχου Εξαγωγών Όπλων, τη Σύμβαση των ΗΠΑ για την Πολιτική Μεταφοράς Όπλων και τους σχετικούς νόμους, κανονισμούς και οδηγίες».

Ο θόρυβος στην Ελλάδα

Το θέμα της πώλησης των πολεμικών αεροσκαφών στην Τουρκία προκαλεί σοβαρές συγκρούσεις στην ελληνική πολιτική σκηνή, καθώς από τις 5 Ιανουαρίου ο υφυπουργός Παιδείας, Άγγελος Συρίγος, μιλώντας στην ΕΡΤ1, αναφερόμενος στο θέμα της απόκτησης F16 από την Τουρκία, είπε ότι «εμείς θέλουμε να πάρει η Τουρκία F16, όχι σήμερα, αλλά σε βάθος χρόνου», γιατί όπως υποστήριξε «θέλουμε η Τουρκία να ελέγχεται από τη Δύση».

Οι δηλώσεις αυτές, έχουν προκαλέσει την αντίδραση των κομμάτων της αντιπολίτευσης, με τον ΣΥΡΙΖΑ να μιλά για κοροϊδία εκ μέρους της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού, σημειώνοντας ότι «βαφτίζουν το κρέας ψάρι», στο πλαίσιο της επικίνδυνης πολιτικής του «πιστού και προβλέψιμου συμμάχου» των ΗΠΑ.

Επίσης, αναφέρει ότι η κυβέρνηση «αντί να συνειδητοποιήσει ότι η πολιτική του ‘προβλέψιμου συμμάχου' δεν λύνει προβλήματα και δεν ωφελεί τη χώρα, ανακαλύπτει ξαφνικά με "λαγό" τον αναρμόδιο Υφυπουργό Παιδείας κ. 'Αγγελο Συρίγο ότι θα ήταν θετική εξέλιξη για τα ελληνικά συμφέροντα, να προμηθευτεί η Τουρκία πολεμικά αεροσκάφη F-16 Viper». Και τόνισε ότι «μέχρι χθες το "πάγωμα" αυτής της προμήθειας από τις ΗΠΑ προς την Τουρκία, διαφημιζόταν ως μία τεράστια επιτυχία του Κυριάκου Μητσοτάκη», σχολιάζουν.

Αντίδραση ήρθε και από το ΠΑΣΟΚ - Κίνημα Αλλαγής με το κόμμα να σημειώνει ότι «Οι συνοδευτικές αιτιολογήσεις και δικαιολογίες εκθέτουν ακόμη περισσότερο τον ίδιο και την κυβέρνηση. Οι περιστάσεις που ζούμε, ειδικά στα εθνικά και αμυντικά μας θέματα, δεν επιτρέπουν μια αλλοπρόσαλλη κυβερνητική φλυαρία. Η Κυβέρνηση οφείλει να πάρει άμεσα θέση και να διορθώσει εμπράκτως τη διεθνή ζημιά που προκαλούν για τη χώρα οι απερίσκεπτοι Υπουργοί της».