Αμερικανικό πόκερ στα ελληνοτουρκικά με κλειστά χαρτιά και μπλόφες

Μία ημέρα μετά την ομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Κογκρέσο των ΗΠΑ, ο Μ. Τσαβούσογλου θα επισκεφθεί την Ουάσινγκτον, όπου θα έχει συνάντηση με τον επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Α. Μπλίνκεν, για την εξομάλυνση των αμερικανο-τουρκικών σχέσεων και την προώθηση του αιτήματος επίσκεψης του Τ. Ερντογάν. Στο επίκεντρο είναι, βεβαίως, και η αναβάθμιση των τουρκικών αεροσκαφών F-16, με την κυβέρνηση Μπάιντεν να προωθεί το αίτημα της Αγκυρας προς έγκριση στο Κογκρέσο, τώρα, προκαλώντας, όπως είναι επόμενο, σκιές στην επίσημη επίσκεψη του Ελληνα πρωθυπουργού.

Ο υπουργός Εξωτερικών, Ν. Δένδιας, μιλώντας στη Βουλή, στη συζήτηση για την κύρωση της συμφωνίας αμυντικής συνεργασίας Ελλάδας - ΗΠΑ, παραδέχθηκε ότι «η αναβάθμιση του τουρκικού οπλοστασίου συνιστά πρόβλημα» για την Ελλάδα, καθώς οι προκλήσεις συνεχίζονται από την πλευρά της Τουρκίας και το casus belli δεν έχει αρθεί, όμως παράλληλα προσπάθησε να χαμηλώσει τους τόνους των αντιδράσεων, τονίζοντας πως το αίτημα της διοίκησης Μπάιντεν προς το Κογκρέσο έχει τη μορφή pre-notification και όχι επίσημη αναγγελία συμφωνίας.

Ο Ν. Δένδιας θα έχει την ευκαιρία να δει τον Αμερικανό ομόλογό του στη Μαδρίτη, στην άτυπη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ μεθαύριο, όπου θα συμμετάσχει και ο Μ. Τσαβούσογλου. Οι θέσεις του State Department υπέρ της αναβάθμισης των τουρκικών F-16, επί της αρχής, ήταν γνωστές στην Αθήνα, όμως δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο το εύρος της αναβάθμισης, εάν δηλαδή θα περιοριστεί στα συστήματα επικοινωνίας (ραντάρ) ή θα επεκταθεί και στα οπλικά συστήματα που μπορούν να φέρουν τα 80 τουρκικά μαχητικά, όπως και η συνέχεια με την απαίτηση της Τουρκίας να προμηθευτεί και 40 καινούργια F-16, ώστε να αντισταθμιστεί το ποσό που κατέβαλε για το πρόγραμμα των F-35 (περίπου 1,5 δισ. δολ.), από το οποίο αποβλήθηκε.

Η αναβάθμιση που θέλει η Αγκυρα με την προμήθεια νέων πυραυλικών συστημάτων εκτιμάται ότι θα κοστίσει 6 δισ. δολ. και, φυσικά, αυτό είναι ισχυρό κίνητρο για την προώθηση του αιτήματος από την αμερικανική κυβέρνηση. Ωστόσο, από την πλευρά του Κογκρέσου ήδη εκφράστηκαν οι πρώτες αντιρρήσεις από τον δημοκρατικό γερουσιαστή Φ. Παλόν, πρόεδρο της Επιτροπής Ενέργειας και Εμπορίου και αναμένεται με ενδιαφέρον η αντίδραση του επίσης δημοκρατικού γερουσιαστή και προέδρου της Επιτροπής Εξωτερικών, Ρ. Μενέντεζ.

Στο σκεπτικό των αμερικανικών αποφάσεων για κυρώσεις στην Τουρκία επισημαίνεται, πέραν της αγοράς των ρωσικών συστημάτων S-400, και η στάση της Αγκυρας και του προέδρου της Τουρκίας, Τ. Ερντογάν, σε μια σειρά θεμάτων σεβασμού του κράτους δικαίου στο εσωτερικό αλλά και της εν γένει τουρκικής προκλητικότητας στο διεθνές περιβάλλον.

Ο ίδιος ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, δεν είναι ακόμα σαφές εάν ευνοεί τη συμφωνία που θέλει να προωθήσει το αμερικανικό ΥΠΕΞ ή επιδιώκει την περικοπή της, πριν από τις ενδιάμεσες εκλογές, στις αρχές του Νοεμβρίου, για το Κογκρέσο, τη Γερουσία και τους νέους κυβερνήτες Πολιτειών, οι οποίες προβλέπονται αμφίρροπες και οι Δημοκρατικοί δεν αποκλείεται να χάσουν την οριακή πλειοψηφία που διαθέτουν στα νομοθετικά σώματα.