Νέες προκλήσεις από Αγκυρα

Παιχνίδι πάνω στις διερευνητικές συνομιλίες πάει να στήσει η Αγκυρα, με υδρογραφικές έρευνες στο Αιγαίο, προκαλώντας την αντίδραση της Αθήνας. Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών προέβη σε διάβημα διαμαρτυρίας για την τουρκική Navtex αναφορικά με τις έρευνες του υδρογραφικού πλοίου «Τσεσμέ» μεταξύ Λήμνου, Αγίου Ευστρατίου και Σκύρου, σε διεθνή ύδατα αλλά εντός της ελληνικής περιοχής ευθύνης έρευνας και διάσωσης.

Οι υδρογραφικές έρευνες του «Τσεσμέ» θα διαρκέσουν, σύμφωνα με την τουρκική Navtex, έως τις 2 Μαρτίου σε μια ζώνη που βρίσκεται περίπου 7 ν.μ. από τη Λήμνο και τον Αγιο Ευστράτιο και 10 ν.μ. από τη Σκύρο. «Η Νavtex είναι παράτυπη καθώς ο σταθμός της Σμύρνης δεν είναι αρμόδιος για την έκδοση Navtex σε αυτή την περιοχή», δήλωσε ο εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ Αλ. Παπαϊωάννου και πρόσθεσε ότι μετά το διάβημα θα ακολουθήσει και ρηματική διακοίνωση. Σημείωσε μάλιστα πως είχε σταλεί στο τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών πρόσκληση με ημερομηνίες για τον επόμενο γύρο των διερευνητικών συνομιλιών και αναμένεται η απάντηση, ενώ επισήμανε ότι «η κίνηση της Τουρκίας με το ‘’Τσεσμέ’’ είναι αχρείαστη».

Προϋπόθεση για τη διεξαγωγή των διερευνητικών είναι, όπως έχει τονίσει κατ’ επανάληψη η Ελλάδα, η διακοπή των τουρκικών προκλήσεων. Εν τούτοις, ο πρόεδρος της Τουρκίας Τ. Ερντογάν την προηγούμενη εβδομάδα εξαπέλυσε επίθεση κατά του Κ. Μητσοτάκη για την επίσκεψη στην Κύπρο και διερωτήθηκε αν πρέπει να συνεχιστούν οι συνομιλίες.

Ο 62ος γύρος των διερευνητικών προσδιορίστηκε από το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών για την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου, όμως η διαδικασία δεν φαίνεται να ικανοποιεί την Αγκυρα, η οποία θέλει να δώσει πολιτική διάσταση στις επαφές, κάτι που η Αθήνα δεν είναι διατεθειμένη να πράξει πριν προχωρήσουν οι συνομιλίες σε διπλωματικό επίπεδο. Είναι χαρακτηριστική η αναφορά του CNN Turk προς το πρόσωπο του υπουργού Εξωτερικών Ν. Δένδια, ότι μπλόκαρε την έκδοση πολιτικής ανακοίνωσης για τον 61ο γύρο των διερευνητικών που έγινε στην Κωνσταντινούπολη.

Και στο Κυπριακό όμως η στάση της Τουρκίας δεν μπορεί να εκληφθεί ως εποικοδομητική για να ξεκλειδώσει η θετική ατζέντα που προσδοκά η τουρκική ηγεσία στην επόμενη σύνοδο κορυφής της Ε.Ε., στις 25 Μαρτίου. Πολιτική διάσταση σε επίπεδο κορυφής, με συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν, δεν φαίνεται στο προσεχές διάστημα, ούτε όμως και σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών Δένδια-Τσαβούσογλου καθώς η ευκαιρία που υπήρχε με την άτυπη πενταμερή για το Κυπριακό μετατίθεται για τον Απρίλιο. Η άτυπη διάσκεψη προγραμματιζόταν για τις αρχές Μαρτίου, όμως όλα δείχνουν ότι ο γ.γ. του ΟΗΕ Αντ. Γκουτέρες δεν θέλει να ρισκάρει μπροστά στην αδιαλλαξία της Τουρκίας.

Τη Δευτέρα θα έχει τηλεδιάσκεψη το Συμβούλιο Εξωτερικών της Ε.Ε. με βασικό θέμα τις σχέσεις με τη Ρωσία και τον κατάλογο κυρώσεων που θα επεξεργαστεί ο Ζ. Μπορέλ. Στην τηλεδιάσκεψη αναμένεται και η πρώτη συνομιλία των Ευρωπαίων υπουργών με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Αντ. Μπλίνκεν. Ως προς το θέμα των σχέσεων με την Τουρκία ο εκπρόσωπος Ζ. Μπορέλ αναμένεται να ενημερώσει για την προετοιμασία της έκθεσης προόδου που έχει αναλάβει να παρουσιάσει στους «27» τον Μάρτιο.

Η εκτίμηση που διαμορφώνεται στην Αθήνα είναι ότι η συζήτηση για τις ευρω-τουρκικές σχέσεις θα συνεχιστεί και μετά τον Μάρτιο καθώς σε όλα τα κεφάλαια εξακολουθούν να υπάρχουν κρίσιμα ζητήματα ανοιχτά. Το ίδιο και στη συμφωνία για το προσφυγικό, επί της οποίας η Ε.Ε. έχει εκπληρώσει τις υποχρεώσεις προς την Τουρκία και στο οικονομικό σκέλος, όμως από την πλευρά της Τουρκίας δεν έχουν υλοποιηθεί οι δεσμεύσεις που είχε αναλάβει το 2016 (έλεγχος των συνόρων, περιορισμός των κυκλωμάτων μεταφοράς, επιστροφές μεταναστών κ.ά.).