Το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης άνοιξε το δρόμο για την επιβολή μέτρων σε βάρος της Τουρκίας. Τη σκυτάλη παίρνουν οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θα λάβουν μέρος στις εργασίες της συνόδου κορυφής στη βελγική πρωτεύουσα.
Στη σκιά των εξελίξεων στην Ανατολική Μεσόγειο αρχίζει την Πέμπτη στις Βρυξέλλες η σύνοδος κορυφής των ηγετών της ΕΕ. Την Ελλάδα εκπροσωπεί ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας που μαζί με τον Πρόεδρο της Κύπρου Νίκο Αναστασιάδη θα θέσουν το θέμα των παράνομων γεωτρήσεων από την Τουρκία στην κυπριακή ΑΟΖ και θα ζητήσουν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εσωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) να υποβάλουν χωρίς καθυστέρηση συγκεκριμένα μέτρα.
Οι ηγέτες αναμένεται να εκφράσουν την αλληλεγγύη τους προς την Κύπρο όμως Αθήνα και Λευκωσία πρέπει να κρατούν μικρό καλάθι καθώς δύσκολα θα ληφθούν αποφάσεις.
Ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ δήλωσε ότι «ο Πρόεδρος Αναστασιάδης μπορεί να βασίζεται στην αλληλεγγύη των ομολόγων του στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο», ενώ εξέφρασε και την ελπίδα, τα συμπεράσματα που υιοθέτησαν ομόφωνα οι υπουργοί Ευρωπαϊκών θεμάτων χθες, να εγκριθούν από τους ευρωπαίους ηγέτες κατά τη διάρκεια της συζήτησης για τις εξωτερικές σχέσεις.
Συγκεκριμένα, ο αξιωματούχος αναφέρθηκε στο σημείο όπου οι υπουργοί ζητούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, να προτείνουν «κατάλληλα μέτρα» έναντι της Τουρκίας «χωρίς καθυστέρηση».
»Δεν περιμένω να παρουσιαστούν τα μέτρα, αλλά είναι σημαντικό να υπάρξει έγκριση του κειμένου με την ίδια ή παρόμοια γλώσσα, καθώς αυτό θα δώσει ακόμα μεγαλύτερη έμφαση», είπε χαρακτηριστικά, σημειώνοντας ότι «οι απαιτήσεις και οι προσδοκίες» της Κύπρου ικανοποιήθηκαν.
Η συζήτηση αυτή θα λάβει χώρα κατά το πρώτο μέρος της συνόδου κορυφής το απόγευμα της Πέμπτης, οπότε θα υιοθετηθούν όλα τα επίσημα συμπεράσματα.
Προκαλεί η Τουρκία
Εν όψει της συνόδου κορυφής, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας είχε την Τρίτη (18/06) τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, από τον οποίο ζήτησε να καταδικαστούν απερίφραστα από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο οι παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ και να εξεταστούν συγκεκριμένα μέτρα κυρώσεων σε περίπτωση που η Τουρκία επιμείνει στην παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου.
Ωστόσο, η Τουρκία δεν έδειξε κανένα σημάδι υποχώρησης παρά την απόφαση στο Λουξεμβούργο, με τον υπουργό Ενέργειας, Φατίχ Ντονμέζ, να δηλώνει ότι όχι μόνο συνεχίζεται η γεώτρηση του γεωτρύπανου «Φατίχ» (Πορθητής), αλλά ετοιμάζεται να αποπλεύσει από τουρκικό λιμάνι και το δεύτερο γεωτρύπανο της Τουρκίας, το «Γιαβούζ», το οποίο προγραμματίζει να διενεργήσει γεώτρηση στην Ανατολική Μεσόγειο στις αρχές Ιουλίου.
Ο κ. Ντονμέζ δήλωσε από την Ιαπωνία όπου βρίσκεται για τη σύνοδο των υπουργών Ενέργειας των χωρών του G20 ότι η γεώτρηση του «Φατίχ» βρίσκεται ήδη στα 3.000 μέτρα, με στόχο να φτάσει στα 5.000 μέτρα και ότι σύμφωνα με το πρόγραμμα θα έχει ολοκληρώσει την εργασία του μέχρι τα τέλη Ιουλίου.
Ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας επανέλαβε την αξίωση της Άγκυρας να έχει μερίδιο και ρόλο στις ενεργειακές εξελίξεις στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και υποστήριξε ότι η Τουρκία θα στηρίξει τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων στην Κύπρο μέχρι τέλους για ίσο διαμοιρασμό των ενεργειακών πόρων.
Την ώρα που η Άγκυρα στέλνει και δεύτερο γεωτρύπανο στην κυπριακή ΑΟΖ, ο «πρωθυπουργός» του ψευδοκράτους στα κατεχόμενα της Κύπρου κλιμακώνει τις προκλήσεις, αναγγέλλοντας πως οι Τουρκοκύπριοι θα εκμεταλλευτούν τουριστικά τα Βαρώσια, την κλειστή πόλη-φάντασμα νότια της Αμμοχώστου, μετατρέποντάς τα σε... «Λας Βέγκας»
Είχε προηγηθεί απόφαση του «υπουργικού συμβουλίου» του ψευδοκράτους να μπουν εμπειρογνώμονες στην περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου, προκειμένου να γίνει «επιστημονική καταγραφή» των περιουσιακών στοιχείων, ακινήτων.
Η στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι της Τουρκίας προκαλεί εκνευρισμό στη γειτονική μας χώρα. Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών κατηγορεί την ΕΕ για προκατειλημμένη στάση υπέρ Ελλάδας και Κύπρου ενώ ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τονίζει πως «κανείς δεν μπορεί να μας σταματήσει από το να επιδιώκουμε τα δικαιώματα και τα συμφέροντα των Τουρκοκυπρίων στην ανατολική Μεσόγειο».
Το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ
Στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, ανησυχία εκφράζουν οι ΗΠΑ «για τους ισχυρισμούς της Τουρκίας ότι θα προβεί σε γεωτρήσεις σε περιοχές που διεκδικεί η Κύπρος». Σε ερώτηση της ανταποκρίτριας της Καθημερινής και του ΣΚΑΙ, Κ. Σώκου, το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ καλεί «όλα τα μέρη να ενεργήσουν με αυτοσυγκράτηση» και τονίζει ότι «δεν είναι προς το συμφέρον κανενός να εμπλακεί σε προκλητική ρητορική ή δράση».
Τέλος, το State Department επαναλαμβάνει μονότονα: «Συνεχίζουμε να πιστεύουμε ότι οι πόροι πετρελαίου και φυσικού αερίου του νησιού, όπως και όλοι οι πόροι του, θα πρέπει να κατανέμονται ισομερώς και μεταξύ των δύο κοινοτήτων στο πλαίσιο μιας συνολικής διευθέτησης».
Διπλωματικός «πυρετός»
Οι προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας έχουν θέσει σε συναγερμό τις ένοπλες δυνάμεις. Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Ευάγγελος Αποστολάκης, τόνισε πως η Ελλάδα σε συντονισμό με την Κύπρο, την Ευρωπαϊκή Ένωση και έτερους διεθνείς δρώντες, αναλαμβάνει όλες τις απαραίτητες ενέργειες για την αντιμετώπιση των τουρκικών προκλήσεων ενώ παράλληλα αναφέρθηκε στην ισχυρή αποτρεπτική επιχειρησιακή ικανότητα των ενόπλων δυνάμεων.
Την ίδια ώρα, θέματα ασφαλείας αμοιβαίου ενδιαφέροντος ήταν στο επίκεντρο τηλεφωνικής συνομιλίας που είχε την Τετάρτη ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Κατρούγκαλος, με τον Σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας του Αμερικανού Προέδρου, Τζον Μπόλτον.
Ο υπουργός Εξωτερικών έθεσε στον Τζ. Μπόλτον το ζήτημα των παράνομων ενεργειών της Τουρκίας στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας και την ανάγκη να ενισχυθεί περαιτέρω το σαφές μήνυμα της διεθνούς κοινότητας για τον τερματισμό τους.
Στο μεταξύ, την ικανοποίησή της για το κείμενο συμπερασμάτων του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης που έλαβε χώρα στο Λουξεμβούργο, εξέφρασε η αναπληρώτρια υπουργός Εξωτερικών Σία Αναγνωστοπούλου. Αναφερόμενη στις εργασίες του Συμβουλίου, η κ. Αναγνωστοπούλου τόνισε πως δόθηκε μια σκληρή μάχη της Ελλάδας.
Κατά την παρέμβασή της στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων, σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών, η αναπληρώτρια υπουργός έθεσε στους ομολόγους της το θέμα της εντεινόμενης, το τελευταίο διάστημα, τουρκικής προκλητικότητας στην κυπριακή ΑΟΖ τονίζοντας την ανάγκη να εξεταστούν μέτρα για την αντιμετώπιση παραβιάσεων του διεθνούς δικαίου και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Επίσης, η κ. Αναγνωστοπούλου υπογράμμισε τον αναβαθμισμένο ρόλο Ελλάδας και Κύπρου που, όπως είπε, υπερασπίστηκαν στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων το ευρωπαϊκό συμφέρον.
Το πρόγραμμα του πρωθυπουργού
- 13.00 Συμμετοχή στην προπαρασκευαστική Σύνοδο του PES
- 15.00 αφίξεις των Ευρωπαίων ηγετών στη Σύνοδο Κορυφής
- 16.30 έναρξη των εργασιών της Συνόδου Κορυφής
- 20.15 δείπνο εργασίας
- Συνέντευξη Τύπου μετά τη λήξη του δείπνου
- 09.30 αφίξεις ηγετών
- 10.30 συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου
- 13.30 συνέντευξη Τύπου
Πλούσιο «μενού»
Σε Σύνοδο περιλαμβάνεται και το ευρύτερο θέμα της ευρωπαϊκής πολιτικής για το κλίμα, στο οποίο δεν υπάρχει ομοφωνία σε ό,τι αφορά την πρόταση της Επιτροπής για την επίτευξη του στόχου για ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα μέχρι το 2050. Ωστόσο, σύμφωνα με την ίδια πηγή, η μεγάλη πλειοψηφία των χωρών έχουν πλέον συμφωνήσει, δημιουργώντας μια «θετική τάση» ενόψει της συζήτησης.
Οι 28 ηγέτες αναμένεται να αφιερώσουν το δείπνο της Πέμπτης στο ζήτημα της επιλογής των προσώπων για τις κορυφαίες θέσεις των ευρωπαϊκών θεσμών, συμπεριλαμβανομένης αυτής της προεδρίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Σύμφωνα με τον ανώτερο αξιωματούχο που ενημέρωσε τον Τύπο, τις τελευταίες ώρες έχουν εντατικοποιηθεί οι συνομιλίες του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, τόσο με τους ηγέτες, όσο και με τα πολιτικά κόμματα. Επιπλέον, αναμένεται νέος γύρος συνομιλιών μεταξύ των ηγετών και των υπόλοιπων φορέων στο πλαίσιο των προπαρασκευαστικών συνόδων των πολιτικών κομμάτων.
Στην ατζέντα της Παρασκευής βρίσκονται τα ζητήματα της εμβάθυνσης της ΟΝΕ σε συνέχεια των αποφάσεων του πρόσφατου Eurogroup για τον ξεχωριστό προϋπολογισμό της ευρωζώνης, στο πλαίσιο του επόμενου Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου και τη μεταρρύθμιση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας.
Στο τέλος της συνάντησης, οι πρόεδροι Tουσκ και Γιούνκερ θα ενημερώσουν ανεπίσημα τους ηγέτες σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις στο Brexit και κυρίως όσον αφορά την ετοιμότητα της ΕΕ για το σενάριο μιας εξόδου της Βρετανίας από την Ε.Ε. χωρίς συμφωνία.