Ενα όραμα που έμεινε ανεκπλήρωτο

Απεγκλωβιστείτε και βρείτε τα με τον Γιώργο Παπανδρέου

Φράση του Κύρκου προς την ανανεωτική πτέρυγα του ΣΥΡΙΖΑ πριν από τις εκλογές του 2009.

Σημαντικές και άγνωστες μέχρι σήμερα λεπτομέρειες των προσπαθειών του ιστορικού ηγέτη της ανανεωτικής Αριστεράς Λεωνίδα Κύρκου, στα τελευταία χρόνια της ζωής του, να υπάρξει συνάντηση του χώρου της Ανανέωσης και του Συνασπισμού με εκείνον της Σοσιαλδημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ, φέρνει στο φως το βιβλίο της δημοσιογράφου Αλίκης Χατζή «Λεωνίδας Κύρκος: Η τελευταία μάχη» που κυκλοφόρησε αυτές τις ημέρες από τις εκδόσεις Επίκεντρο.

«Δεν είναι υπερβολή ότι ο Λεωνίδας είχε αφιερώσει την πολιτική του σκέψη στη συνάντηση της ανανεωτικής - Ευρωπαϊκής Αριστεράς με το ΠΑΣΟΚ. Η πορεία του ήταν μια διαρκής πορεία προς τη συνύπαρξη των δύο χώρων», αναφέρει η συγγραφέας, αποτυπώνοντας μέσα από διάφορα στιγμιότυπα -όπως τα έζησε λόγω της πολύχρονης γνωριμίας και συνεργασίας της με τον Κύρκο- την αγωνία του να συμβάλει στη δημιουργία της νέας Κεντροαριστεράς.

Εις μάτην όμως, αφού οι πρωτοβουλίες που ανέλαβε δεν κατάφεραν να καρποφορήσουν. Μετά τη μετάλλαξη του Συνασπισμού στο «νεοκομμουνιστικό-αντισυστημικό μόρφωμα» του ΣΥΡΙΖΑ υπό την αρχηγία του διδύμου Τσίπρα-Αλαβάνου, ο Κύρκος συμβούλευε συνέχεια τους ανανεωτικούς του κόμματος να αποχωρήσουν, «γιατί με την παραμονή τους εξευτέλιζαν την Ιστορία του χώρου».

Οι προτροπές του εντάθηκαν πριν από τις εκλογές του 2009, καθώς είχε εκτιμήσει ότι ήταν η κατάλληλη συγκυρία για την επίτευξη του στόχου που είχε οραματιστεί. Ο Κύρκος, ο οποίος διατηρούσε επικοινωνία με τον Γιώργο Παπανδρέου μέσω του Θ. Ασημακόπουλου, είχε πειστεί ότι ο τότε πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και μετέπειτα πρωθυπουργός ήταν ειλικρινής στα προσκλητήρια που απηύθυνε προς τον ΣΥΡΙΖΑ για κυβερνητική συνεργασία και πίεζε προς αυτή την κατεύθυνση.

Οι σχεδιασμοί

Μάλιστα, σύμφωνα με την Αλίκη Χατζή, ο κ. Παπανδρέου σχεδίαζε να αναθέσει υπουργικά χαρτοφυλάκια στους Γιάννη Δραγασάκη, Φώτη Κουβέλη, Δημήτρη Χατζησωκράτη και ακόμη ένα στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ. «Απεγκλωβιστείτε και βρείτε τα με τον Γιώργο Παπανδρέου τώρα που σας χρειάζεται», ήταν η χαρακτηριστική φράση του πρώην προέδρου της Ε.ΑΡ. προς την ανανεωτική πτέρυγα.

Παρά την κατηγορηματική απόρριψη κάθε επαφής ή στήριξης από την Κουμουνδούρου, ο Λεωνίδας Κύρκος δεν απογοητεύτηκε και εξακολούθησε να εργάζεται ώστε να δημιουργηθούν γέφυρες για έναν πρόσθετο λόγο: αντιλαμβανόταν ότι η χώρα είχε περιέλθει σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και χωρίς εθνική συνεννόηση τα σκληρά μέτρα και η χρεοκοπία βρίσκονταν προ των πυλών.

Σε αυτό το πλαίσιο, μερικές εβδομάδες μετά τις κάλπες του Οκτωβρίου, πραγματοποιήθηκε μυστική συνάντηση με τον Γιώργο Παπανδρέου στο σπίτι του παλαίμαχου πολιτικού στην οδό Καλλιδρομίου στα Εξάρχεια.

Κύκνειο άσμα στις απόπειρες, λίγο πριν από τον θάνατό του, να σηματοδοτήσει την ανάγκη συναίνεσης μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων και να υπενθυμίσει τη θέση του υπέρ της σύμπραξης ΠΑΣΟΚ-Αριστεράς αποτέλεσε η εκδήλωση που διοργάνωσε στο Ζάππειο, τον Ιανουάριο του 2010. Συνάντηση επικοινωνίας και διαλόγου την είχε ονομάσει ο ίδιος, ως «δείπνο προσωπικοτήτων» καλύφθηκε από τα μέσα ενημέρωσης, χωρίς ούτε και τότε να προκύψουν τα προσδοκώμενα αποτελέσματα.

«Απέτυχα παταγωδώς», έλεγε ο Λεωνίδας όταν μιλούσε για το εγχείρημά του για εξημέρωση των πολιτικών ηθών και λιγότερη βία στις πολιτικοκοινωνικές αντιπαραθέσεις.

Το χρονικό της παρουσίασης των γεγονότων του βιβλίου ξεκινά από την περίοδο των Δεκεμβριανών του 2008 και την οργή του Κύρκου για την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, την οποία κατέκρινε δημόσια, δείχνοντας την κάθετη διαφωνία του με τη στάση που τήρησε. Παρατίθενται επίσης αναλυτικά αποσπάσματα της έντονης δυσφορίας του για κεντρικές επιλογές του Αλέξη Τσίπρα, στον οποίο καταλόγιζε ότι λειτουργεί με «μυαλό σταλινικού βετεράνου».