Ο Τσίπρας με τα δικά του λόγια...

Ενας ιστορικός κύκλος συμπληρώνεται σήμερα, δέκα χρόνια από το ιστορικό δημοψήφισμα και το συγκλονιστικό «ΟΧΙ» του 61,3%. Την ημέρα διεξαγωγής του δημοψηφίσματος η «Εφημερίδα των Συντακτών» κυκλοφορούσε με τον πηχυαίο τίτλο: «Θυμάμαι». «Θυμάμαι την ανεργία, την καταστολή, τη διάλυση του κράτους, τους πολιτικούς, εγχώριους και μη, του «ΝΑΙ» – επεξηγούσε εκείνο το πρωτοσέλιδο. Ας τιμήσουμε, λοιπόν, εκείνη την υπόσχεση κι ας θυμηθούμε...

Για το δημοψήφισμα και τις ημέρες πριν και μετά από αυτό έχουν μιλήσει πολλοί. Και από τη χώρα μας και από το εξωτερικό. Εμπλεκόμενοι, λιγότερο ή περισσότερο, στη διαπραγμάτευση. Από όλο το πολιτικό φάσμα, από αυτούς που είχαν το σχέδιο του ξαφνικού θανάτου μιας ολόκληρης χώρας και του λαού της ώς εκείνους που ένιωσαν, όπως έλεγαν, την απογοήτευση της συμφωνίας με τους δανειστές. Και μίλησαν και τότε και τώρα, με πιο πρόσφατη μαρτυρία αυτήν της Ανγκελα Μέρκελ. Ενώ είναι χαρακτηριστικό το νέο, τεράστιο ενδιαφέρον διεθνών μέσων ενημέρωσης για όσα έγιναν σε αυτή τη μικρή γωνιά του πλανήτη δέκα χρόνια πριν.

Εχουν όλοι μιλήσει συνεπώς. Ολοι; Μάλλον όχι. Ο κορυφαίος πρωταγωνιστής, ο πρωθυπουργός της χώρας μας την επίμαχη περίοδο, δεν έχει μιλήσει ακόμα. Ο Αλέξης Τσίπρας θα καταθέσει αναλυτικά τη δική του εκδοχή για τα δραματικά εκείνα γεγονότα μέσω του βιβλίου που θα γράψει. Πότε; Αγνωστον. Τις προηγούμενες ημέρες, πάντως, ο πρώην πρωθυπουργός έκανε ένα σημαντικό βήμα προκειμένου να μάθουμε κρίσιμες λεπτομέρειες από το τι διημείφθη στο Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών μία ημέρα μετά το δημοψήφισμα.

Δεδομένου ότι απουσιάζει η αφήγηση του πρ. πρωθυπουργού, επιστρέφουμε στα προ δεκαετίας γεγονότα και πιο συγκεκριμένα στις επίσημες δηλώσεις του Αλ. Τσίπρα.

Δήλωση πρώτη

Πρώτη Ιουλίου, από το μέγαρο Μαξίμου σε μήνυμά του για τη διαπραγμάτευση και το δημοψήφισμα, σημείωνε επί λέξει: «...Το δημοψήφισμα της Κυριακής δεν αφορά την παραμονή ή όχι της χώρας μας στην ευρωζώνη. Αυτή είναι δεδομένη και κανείς δεν μπορεί να την αμφισβητήσει. Την Κυριακή επιλέγουμε αν θα αποδεχτούμε τη συγκεκριμένη συμφωνία ή θα διεκδικήσουμε άμεσα, και με δεδομένη τη λαϊκή ετυμηγορία, μια βιώσιμη λύση. Σε κάθε περίπτωση θέλω να διαβεβαιώσω τον ελληνικό λαό ότι σταθερή πρόθεση της κυβέρνησης είναι η επίτευξη μιας συμφωνίας με τους εταίρους, με όρους βιωσιμότητας και προοπτικής [...] το ΟΧΙ δεν αποτελεί απλά ένα σύνθημα. Το ΟΧΙ είναι αποφασιστικό βήμα για μια καλύτερη συμφωνία που στοχεύουμε να υπογραφεί αμέσως μετά το αποτέλεσμα της Κυριακής [...] Επιμένουν κάποιοι να συνδέουν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος με την παραμονή της χώρας στο ευρώ. Λένε, μάλιστα, ότι έχω κρυφό σχέδιο, αν ψηφιστεί το OXI, να βγάλουμε τη χώρα από την Ε.Ε. Λένε εν γνώσει τους ψέματα[...]», σημείωνε ο τότε πρωθυπουργός.

Δήλωση δεύτερη

Ο πολιτικός χρόνος είναι, ασφαλώς, ιδιαίτερα πυκνός τότε και ο πρ. πρωθυπουργός επανέρχεται με νέο μήνυμά του, τη φορά αυτή μερικές ώρες πριν ανοίξουν οι κάλπες του δημοψηφίσματος. Εκεί αναφέρει, μεταξύ άλλων: «Ο,τι κι αν επιλέξουμε την Κυριακή, τη Δευτέρα δεν θα έχουμε τίποτα απολύτως να μας χωρίζει. Κανείς δεν αμφισβητεί την παρουσία της χώρας στην Ευρώπη. Το “ΟΧΙ” σε μία μη βιώσιμη συμφωνία δεν σημαίνει ρήξη με την Ευρώπη. Σημαίνει συνέχιση της διαπραγμάτευσης με καλύτερους όρους για τον ελληνικό λαό».

Δήλωση τρίτη

Με το αποτέλεσμα ανά χείρας πλέον, στις 6 Ιουλίου ο Αλέξης Τσίπρας απευθύνει στον ελληνικό λαό το εξής μήνυμα: «Το σημερινό δημοψήφισμα δεν έχει νικητές και ηττημένους. Αποτελεί μια μεγάλη νίκη από μόνο του. Σήμερα, όλες και όλοι μαζί, γράψαμε μια λαμπρή σελίδα στη σύγχρονη ευρωπαϊκή Ιστορία [..] έχω πλήρη συνείδηση ότι η εντολή που μου δίνετε δεν είναι εντολή ρήξης με την Ευρώπη αλλά εντολή ενίσχυσης της διαπραγματευτικής μας δύναμης για την επίτευξη βιώσιμης συμφωνίας. Με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης, με όρους προοπτικής και απεγκλωβισμού από τον φαύλο κύκλο της λιτότητας. Και αυτή την εντολή θα την υπηρετήσω χωρίς χρονοτριβή. Γνωρίζουμε όλοι πως εύκολες λύσεις δεν υπάρχουν. Υπάρχουν όμως δίκαιες λύσεις. Υπάρχουν βιώσιμες λύσεις. Αρκεί να το επιδιώκουν και οι δύο πλευρές[...]».

Το επόμενο επεισόδιο έμελλε να γραφτεί στις Βρυξέλλες...

Με πρακτικά ή χωρίς;

Αίφνης, όμως, και μετά την προ εβδομάδος παρέμβαση του Αλέξη Τσίπρα, όλοι συζητούν για το κρίσιμο Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών, με τη συμμετοχή του τότε Προέδρου της Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλου. Ο πρ. πρωθυπουργός διεκδικεί τη δημοσιοποίηση των πρακτικών. Εθνικό είναι ό,τι είναι αληθινό: στις λέξεις αυτές συμπυκνώνεται η θέση του και θα έχει μάλλον τους λόγους του να το λέει...

Μολονότι από αντιπάλους του πρ. πρωθυπουργού χτίστηκε η στερεοτυπική εικόνα, ότι έκανε το «Οχι» «Ναι», αρχής γενομένης από εκείνη τη σύσκεψη στο Προεδρικό Μέγαρο, εκείνος όχι μόνο δεν απεύχεται τη δημοσιοποίηση των θέσεων των πολιτικών αρχηγών, αλλά, αντιθέτως, πιέζει να γίνουν κτήμα των πολιτών. Υπάρχει, βέβαια, η αρνητική απάντηση του νυν Προέδρου της Δημοκρατίας, με το διπλό επιχείρημα ότι ήταν άτυπη σύσκεψη αφενός, ότι τα πρακτικά είναι απόρρητα αφετέρου. Απάντηση τυπική, αλλά όχι ουσιαστική, ιδίως αν αναλογιστεί κανείς το βάρος εκείνων των στιγμών.

Μετά το αίτημα Τσίπρα γεννήθηκε πάντως και ένα δεύτερο ερώτημα: κρατήθηκαν πρακτικά ή όχι; Καθώς υπάρχει διχογνωμία επ’ αυτού, αρμοδιότερος όλων να απαντήσει είναι ο ίδιος ο Κ. Τασούλας – και μάλιστα πήρε ήδη θέση στη γραπτή απάντηση προς τον Αλ. Τσίπρα. Εκεί παραδέχεται ότι, εκτός από τα πολιτικά πρόσωπα, παρίσταντο πρακτικογράφοι, με τελικό συμπέρασμα: «[…] κατόπιν αυτού θεωρώ πως δεν είναι δυνατή η δημοσιοποίηση των πρακτικών αυτών». Ενώ και η Κατερίνα Σακελλαροπούλου απαντούσε στη Ζωή Κωνσταντοπούλου τον περασμένο Αύγουστο, στο αντίστοιχο αίτημα της προέδρου της Πλεύσης Ελευθερίας, «[...] θεωρώ ότι δεν είναι δυνατή η δημοσίευση των σχετικών πρακτικών [...]».

Πολιτικά μιλώντας, άλλα κόμματα και αρχηγοί έχουν τοποθετηθεί θετικά στη δημοσιοποίηση, άλλοι όχι. Υπάρχουν, όμως, κι εκείνοι που σιωπούν: η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ. Στάση που προκαλεί, αν μη τι άλλο, απορίες, σε συνδυασμό, μάλιστα, με τη φημολογία επιστροφής του Αλέξη Τσίπρα στην πρώτη γραμμή της πολιτικής...