Στήριξη Ράμμου στον Συνήγορο του Πολίτη

Σπανίως συναντά κανείς σε μια ημερίδα τόσο πολλούς νομικούς με τέτοιο ειδικό βάρος, εξ ου και το ενδιαφέρον που είχαν οι τοποθετήσεις τους σε θέματα όπως το κράτος δικαίου, η δικαιοσύνη, η συνταγματική αναθεώρηση. Την ημερίδα άνοιξε εκ μέρους του Ινστιτούτου Τσίπρα ο Μιχάλης Καλογήρου, ο οποίος χαρακτήρισε «οριακό» το σημείο στο οποίο βρίσκεται η χώρα σήμερα και επικαλέστηκε «τα πάνδημα ξεσπάσματα κινημάτων υπέρ της εφαρμογής των νόμων, υπέρ της ισονομίας». Την ίδια ώρα, πάντως, ελλοχεύει ο κίνδυνος να χαθεί η εμπιστοσύνη προς τη Βουλή, τα κόμματα, αλλά «και αυτό είναι το πιο επικίνδυνο, από τη Δικαιοσύνη». Αναρωτήθηκε, δε, μήπως αυτό τελικά είναι στρατηγική πολιτική επιλογή της σημερινής κυβέρνησης.

«Δεν υπάρχει κράτος δικαίου, αν δεν υπάρχει ουσιαστική δημοκρατία και ορθή απονομή δικαιοσύνης», διεμήνυσε ο Χάρης Καστανίδης. Στο κλείσιμο, εστιάζοντας στο σκάνδαλο των υποκλοπών, διερωτήθηκε πώς μπήκε η υπόθεση στο αρχείο, ενώ στηλίτευσε τη λεκτική βία εις βάρος του Χρήστου Ράμμου.

Στην τραγωδία της Πύλου αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, ο επίτιμος πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου και υπηρεσιακός πρωθυπουργός την ημέρα του ναυαγίου Ιωάννης Σαρμάς. Αφού αναγνώρισε ότι υπάρχει σκοτάδι ακόμη στην εν λόγω υπόθεση, επεσήμανε ότι η ανθρώπινη ζωή πρέπει να τυγχάνει απόλυτης προστασίας, πάνω και από έννοιες, όπως η προστασία των εθνικών συνόρων. Την οπτική μιας νέας νομικού συνεισέφερε η δικηγόρος Σοφία Συρογιάννη, που επεσήμανε το ενδιαφέρον της νέας γενιάς για τον σεβασμό προς τους θεσμούς.

Στο δεύτερο τραπέζι, ο ομότιμος καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Νίκος Αλιβιζάτος εστίασε στην ανάγκη να υπάρχουν θεσμικά αντίβαρα. Παρεμβαίνοντας, δε, στη συζήτηση για την επιστροφή αρμοδιοτήτων στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, διερωτήθηκε αν πρέπει να γίνει αυτό, δεδομένου ότι ο Πρόεδρος μετατρέπεται σε… εξάρτημα μιας ισχνής πλειοψηφίας. Ενώ αντιτάχθηκε και στην πρόταση Μητσοτάκη για μία θητεία και αντιπρότεινε εκλογή από ευρύ εκλεκτορικό σώμα, π.χ. 600 ατόμων.

Εκ των πραγμάτων, τα φώτα ήταν πάνω και στον πρόεδρο της Αρχής Διασφάλισης Απορρήτου των Επικοινωνιών: αφήνοντας αιχμές για τον τρόπο με τον οποίον έγιναν οι αλλαγές στη σύνθεση της Αρχής, με μικρότερη από την προβλεπόμενη πλειοψηφία, ο Χρήστος Ράμμος αφιέρωσε μεγάλο μέρος της παρέμβασής του στη στήριξη μιας άλλης Ανεξάρτητης Αρχής, που έχει βρεθεί τελευταία στο στόχαστρο της κυβέρνησης: του Συνηγόρου του Πολίτη. Η μομφή ότι ο Ανδρέας Ποττάκης κινήθηκε εκτός αρμοδιοτήτων είναι ενδεικτική της πολιτικής κουλτούρας, επεσήμανε, με την ταυτόχρονη παρατήρηση ότι οι ανεξάρτητες φωνές δεν είναι αρεστές στους κυβερνώντες.

Αιχμηρός ο πρόεδρος του ΔΣΑ και της Ολομέλειας Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδας Δημήτρης Βερβεσός, ο οποίος ξεκίνησε την τοποθέτησή του μεταφέροντας την εμπειρία του από πανευρωπαϊκά νομικά συνέδρια και υπογράμμισε ότι τοποθετούν πλέον τη χώρα μας δίπλα στην Ουγγαρία του κυρίου Ορμπαν. Κλείνοντας, ο πρόεδρος του ΔΣΑ προέτρεψε τους πολίτες να γεμίσουν και πάλι το Σύνταγμα στις 28 Φεβρουαρίου ως απάντηση σε αυτούς που «τόσο βάρβαρα, τόσο άπληστα έχουν καταπατήσει το κράτος δικαίου».

Από τη δική του πλευρά, ο αν. καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Ακρίτας Καϊδατζής παρατήρησε ότι στις τελευταίες συνταγματικές αναθεωρήσεις εισέρχονται διατάξεις χάριν εντυπωσιασμού και μόνον. Από την άλλη, διευκρίνισε, οι μεγάλες θεσμικές μεταρρυθμίσεις του Συντάγματος έγιναν με νόμους. Τέλος, η δικηγόρος, πολιτική επιστήμων Δανάη Κολτσίδα εμφανίστηκε πολύ σκεπτική εν όψει της επικείμενης συνταγματικής αναθεώρησης. Εκκινεί από μια κυβερνητική πλειοψηφία, που δεν έχει και τις καλύτερες σχέσεις με το κράτος δικαίου, επιπλέον στην επόμενη Βουλή πιθανώς να έχει περισσότερες έδρες η Ακρα Δεξιά.

Η φωνή των θυμάτων

Ηχηρές μαρτυρίες για Τέμπη, Πύλο, υποκλοπές

Με μάτια υγρά, συγγενείς των θυμάτων της τραγωδίας των Τεμπών άκουσαν τον Βαγγέλη Βλάχο, αδελφό του Βάιου Βλάχου, να μιλά για την ταλαιπωρία που έχουν υποστεί ώς τώρα οι οικογένειες. Ομως, ο Βαγγ. Βλάχος βρήκε ομοιότητες της υπόθεσης που τους απασχολεί με το διαχρονικό σύνθημα της δεύτερης πατρίδας του, της Αργεντινής: Memoria, Verdad y Justicia. Μνήμη, Αλήθεια και Δικαιοσύνη. «Και νιώθω ότι σε αυτό το τρίπτυχο αγωνίζομαι για να βρω δικαιοσύνη για τον αδερφό μου».

Εξαιρετικά επικριτικός, ο Αλέξανδρος Γεωργούλης, συνήγορος ναυαγών της Πύλου, υπογράμμισε τις σοβαρές υπόνοιες, όπως είπε, για ρυμούλκηση του συγκεκριμένου αλιευτικού σκάφους από το Ελληνικό Λιμενικό. Και αυτό μέχρι σήμερα, «παρ’ όλο που έχουν εισφερθεί πάρα πολλά στοιχεία από ερευνητές δημοσιογράφους, παρ’ όλο που έχουν κατατεθεί μηνύσεις στο Ναυτοδικείο Πειραιά, δεν βλέπουμε καμία απολύτως εξέλιξη στην απόδοση ευθυνών. Ακόμα και σήμερα δεν έχει ασκηθεί ποινική δίωξη σε κανέναν». Συμπέρασμα; Το ναυάγιο της Πύλου «δεν ήταν ένα μοιραίο δυστύχημα, ήταν ένα ναυάγιο του κράτους δικαίου».

Ο δημοσιογράφος Θανάσης Κουκάκης, από την αρχή της παρέμβασής του, χαρακτήρισε «πολιτικό σκάνδαλο» το σκάνδαλο των υποκλοπών. «Ετσι ξεκίνησε και έχει εξελιχθεί σε θεσμικό σκάνδαλο. Ουσιαστικά εκκίνησε από την πρωτοβουλία της κυβέρνησης να καταστήσει το Μαξίμου ένα επιτελικό κέντρο, το οποίο θα είχε τον απόλυτο έλεγχο. Το σκάνδαλο, πλέον, μετεξελίχθηκε γιατί η κυβέρνηση προσπάθησε αρχικά να αναχαιτίσει τις έρευνες των ανεξάρτητων αρχών, όπως η ΑΔΑΕ, και ύστερα, βεβαίως, να ελέγξει τη ροή της δικαστικής έρευνας».

Μια ξεχωριστή στιγμή της ημερίδας ήταν η παρέμβαση της Ελένης Κωστοπούλου, μητέρας του Ζακ. «Η απόδοση ευθυνών και η τιμωρία είναι εξίσου σημαντική για όλους μας», επισήμανε εξ αρχής και στηλίτευσε την ελλιπή συλλογή στοιχείων εκ μέρους της αστυνομίας, πρακτική που υιοθετήθηκε και στην περίπτωση του σιδηροδρομικού δυστυχήματος των Τεμπών.

Στην ημερίδα έστειλαν χαιρετισμό και δύο πολιτικοί της Ευρωβουλής: η γνωστή μας Sophie in 't Veld, πρώην ευρωβουλεύτρια, και ο Σοσιαλιστής ευρωβουλευτής και πρώην υπουργός Δικαιοσύνης Juan Fernando López Aguilar.