Καλό ταξίδι, Κωστή μας

Εκείνος μας περίμενε μέσα στον ναό με την οικογένειά του. Τους γονείς του, τα παιδιά του, τα αδέλφια του, την Ντίνα.

Ηταν το μόνο ραντεβού μαζί του που ούτε το είχαμε φανταστεί και που ποτέ δεν θα θέλαμε να πάμε. Αλλά τώρα... Τώρα δεν μπορούσαμε να μην είμαστε εκεί. Τώρα... την ώρα της ύψιστης τιμής, της έκφρασης της αγάπης, της εκτίμησης και του σεβασμού στο πρόσωπό του, στη δουλειά και στο έργο του κανείς από αυτούς που τον ήξεραν δεν μπορούσε να λείπει.

Πρόσωπα σκυθρωπά, μάτια υγρά, λόγια βαριά, πού και πού κανένα χαμόγελο πικρό για να σπάει τη συγκίνηση, η οποία γινόταν εντονότερη. Κι ύστερα κοίταζες στο έδαφος μην και αντικρίσεις κάποιον δακρυσμένο και σε παρασύρει. Κι όταν ερχόταν η ώρα που έπρεπε να αγκαλιάσεις κάποιον ή κάποια από αυτούς που γνώριζες κι ήξερες πώς βιώνουν την απώλειά του, έπρεπε να βρεις τη δύναμη να μη λυγίσεις, να μη δακρύσεις, να μην κλάψεις, να μην ουρλιάξεις.

Αυτό... ναι, αυτό το ουρλιαχτό που έφτανε ώς τη γλώσσα και δεν έβγαινε, αλλά γυρνούσε πίσω, ήταν το μεγαλύτερο μαρτύριο που θα το κουβαλάμε καιρό ώσπου να συνηθίσουμε πως εκείνος δεν θα είναι πια μαζί μας. Στη δουλειά, στη χαλάρωση, στις παρέες, στο τηλέφωνο, στα μηνύματα και στα e-mails.

Χθες στις 12 το μεσημέρι εψάλη η εξόδιος ακολουθία του Κώστα Μανιμανάκη, στον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου στου Φιλοπάππου. Σήμερα θα τον πάρει στην αγκαλιά της η κρητική γη, η γη της ιδιαίτερης πατρίδας του στον Δραπανιά Κισσάμου.

Ο Αριστοτέλης έλεγε πως «εκ του βίου κράτιστόν εστιν υπεξελθείν ως εκ συμποσίου, μήτε διψώντα, μήτε μεθύοντα». Δηλαδή, το καλύτερο είναι από τη ζωή να αποχωρήσεις όπως από ένα συμπόσιο: ούτε διψασμένος ούτε μεθυσμένος.

Είναι αλήθεια πως ο Κώστας έτσι έφυγε. Ούτε διψασμένος για ζωή, ούτε μεθυσμένος από τη ζωή. Στα χρόνια που έζησε δημιούργησε πράγματα που λίγοι θα μπορούσαν να δημιουργήσουν. Δούλεψε σκληρά κι άφησε βαθιά την πατημασιά του στο δημοσιογραφικό μας επάγγελμα. Εφτιαξε οικογένεια, είχε πολλούς φίλους που τον αγαπούσαν και μια γενική αναγνώριση και αποδοχή. Ομως θα του άξιζε να ζήσει περισσότερο. Είχε πολύ χρόνο μπροστά του και μεγάλη όρεξη για δημιουργία. Θα μπορούσε να είχε πιει πιο πολύ από τη ζωή που τόσο ήθελε, τόσο αγαπούσε και τόσο εξυμνούσε με τις πράξεις του. Θα του άξιζε ίσως και να μεθύσει από ζωή αλλά να φύγει λίγο αργότερα, όταν θα ήθελε κι όταν η φυγή θα είχε ωριμάσει μέσα του.

Ακριβώς γι’ αυτούς τους λόγους το φευγιό του συνοδεύτηκε με ένα μεγάλο «γιατί;». Το αναπάντητο «γιατί» όλων εμάς που μείναμε πίσω. Ενα «γιατί;» που δεν μπορεί να μας το απαντήσει το γεγονός ότι ξέραμε τη δύναμη της αρρώστιας του. Γιατί ο Κώστας είχε τη δύναμη να νικήσει και αυτή τη φορά.

Το χθεσινό ξόδι του Κώστα ήταν πλημμυρισμένο με αυτό το «Γιατί;». Κι ήταν η αφορμή ο βουβός και κάποτε σιγοψιθυριστός λυγμός, ο κόμπος στον λαιμό να μετατραπεί σε ποτάμι αναμνήσεων. Ολοι είχαν κάτι να θυμηθούν από κείνον. Ολοι είχαν μια ιστορία να πουν. Για την αυστηρότητα και την απαιτητικότητα στη δουλειά που τις συνόδευε πάντοτε η στοργή και η ισορροπία ώστε να επιτυγχάνεται το μέγιστο δυνατό θετικό αποτέλεσμα, για το ανεπιτήδευτο αλλά πάντοτε εύστοχο χιούμορ του, για την αστείρευτη διάθεσή του να παίζει σαν παιδί ακόμα και σε στιγμές που άλλοι στη δική του θέση θα ήταν βλοσυροί και απρόσιτοι.

Γεμάτη από τέτοιες αναμνήσεις είναι κάθε γωνιά της «Εφ.Συν.» που χθες συγκεντρώθηκε εκεί για να τον σφίξει στην αγκαλιά της με έναν ξεχωριστό τρόπο: με τα μάτια που έκαιγαν από αγάπη και πόνο και με τα αισθήματα που πλημμύριζαν τον χώρο σχηματίζοντας εικόνες και λέξεις από εκείνον και με το δικό του όνομα.