Ενας «διασπαστής» που ενώνει

Είναι πολύ δύσκολο να γράψω για τον Γιώργο Πιτουρόπουλο, που πέθανε το ξημέρωμα της Δευτέρας και τον αποχαιρετούμε σήμερα στις 4.30 μ.μ. στο Νέο Κοιμητήριο της Γλυφάδας. Δεν με εμποδίζει μόνο η στενή προσωπική και πολιτική μας σχέση τόσες δεκαετίες, αλλά κυρίως η ιδιαίτερη προσωπικότητά του, που δυσκόλευε όλους μας να τον κατατάξουμε σε πολιτικά σχήματα, να του αποδώσουμε την ένταξη σε κάποιο πιο ειδικό ρεύμα εκείνης της εποχής, πέρα από τη γενική αδιαπραγμάτευτη στράτευσή του στις αρχές της ανανεωτικής και δημοκρατικής Αριστεράς. Αυτή του η επιλογή τον συντρόφεψε μέχρι το τέλος.

Το βασικό του χαρακτηριστικό που φαινομενικά αντιφάσκει με την ένταξή του στην Αριστερά είναι ότι διατηρούσε πάντα μια προσωπική αντισυγκρουσιακή στάση ζωής, ενώ δεν έπαυε να εκδηλώνει μια αυθόρμητη αισιοδοξία, μια πεποίθηση ότι τελικά θα αντιμετωπιστούν όλα τα προβλήματα, μια σιγουριά που δεν τον εγκατέλειψε ούτε όταν υπέστη ένα σοβαρό πλήγμα στην υγεία του πριν από λίγα χρόνια, με αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται η κίνηση και η ομιλία του.

Αυτή η έμφυτη αισιοδοξία του λειτούργησε πάντοτε ως στοιχείο που τον οδηγούσε να αναζητά ενωτικές λύσεις σε κάθε πρόβλημα, να συνομιλεί με τους πάντες και να μην αποκλείει καμιά σύγκλιση, ακόμα και με χτεσινούς «αντιπάλους». Αυτή η καθαρά προσωπική στάση ζωής, που –για ιστορικούς λόγους– σπανίζει στην κουλτούρα της ελληνικής Αριστεράς, τον έχρισε ηγέτη, χωρίς ο ίδιος να εκφράζει τη φιλοδοξία να ηγηθεί.

Δραστήριο στέλεχος του αντιδικτατορικού φοιτητικού κινήματος από τις γραμμές του Ρήγα Φεραίου, ο Πιτουρόπουλος ξεχώρισε τα χρόνια της Μεταπολίτευσης για την εργατικότητά του και την προσφορά του στην ανοικοδόμηση των κομματικών οργανώσεων του ΚΚΕ Εσωτερικού στην επαρχία. Αλλά ταυτόχρονα αναζητούσε μια πιο ριζοσπαστική πολιτική προοπτική, εντασσόμενος από τότε στην αριστερή εσωκομματική αντιπολίτευση του Ρήγα.

Στην Α΄ Πανελλαδική Συνδιάσκεψη της νεολαιίστικης οργάνωσης του ΚΚΕ Εσωτερικού το 1976 επικράτησαν πανηγυρικά οι υποστηρικτές της συντηρητικής «κομματικής» γραμμής, αλλά ο Πιτουρόπουλος εκλέχτηκε άνετα στο νέο Κεντρικό Συμβούλιο μαζί με δύο άλλους εκπροσώπους της «αριστερής» πτέρυγας.

Και ενώ ποτέ δεν έκρυψε τις απόψεις του, τα περισσότερα στελέχη του κόμματος αισθάνθηκαν έκπληξη όταν πληροφορήθηκαν ότι o γελαστός και φίλος με όλους Γιώργος ανήκει στην «αριστερή» αντιπολίτευση. Τα δυο άλλα μέλη του Κεντρικού Συμβουλίου που ανήκαν σε αυτή τη μικρή αλλά ενοχλητική αντιπολίτευση ήταν ο Χρύσανθος Λαζαρίδης και εγώ – τρομάρα μας.

Η έκπληξη των «κομματικών» μεγάλωσε βέβαια, όταν, δυο χρόνια αργότερα, ο Πιτουρόπουλος βρέθηκε στην ηγεσία του ρεύματος της αντιπολίτευσης που κατέκτησε την πλειοψηφία του Ρήγα Φεραίου και υποχρεώθηκε να συγκροτηθεί ως αυτόνομη οργάνωση («ΕΚΟΝ Ρήγας Φεραίος - Β΄ Πανελλαδική»), διαρρηγνύοντας τη σχέση της με το κόμμα. Ο μόνος που μπορούσε να αναλάβει τον ρόλο του γραμματέα της οργάνωσης μετά από αυτή την οδυνηρή διάσπαση δεν ήταν άλλος από τον Γιώργο, ο οποίος εκλέχτηκε ομόφωνα από τα μέλη του νέου Κεντρικού Συμβουλίου.

Και από τότε συντόνισε με μαεστρία και αγάπη αυτό το πρωτοφανές εγχείρημα μιας νεολαιίστικης οργάνωσης χωρίς κόμμα, που έδωσε πολιτικές μάχες και τις κέρδισε, ειδικά στον φοιτητικό χώρο, αλλά υπήρξε και το πρώτο σχήμα της ελληνικής Αριστεράς που υποδέχτηκε με ανοιχτό πνεύμα όλες τις ριζοσπαστικές διερευνήσεις και τα κινήματα της εποχής, παρακολουθώντας το αυτόνομο γυναικείο κίνημα, τις πρώτες εκδηλώσεις του κινήματος απελευθέρωσης της ομοφυλόφιλης επιθυμίας, τα δικαιώματα «ταμπού» των μειονοτήτων κ.ο.κ.

Ο Πιτουρόπουλος ήταν εκείνος ο οποίος με αξιοπρόσεκτη άνεση εξασφάλιζε τις επαφές και τη συνεργασία της οργάνωσης με εντελώς αποκλίνοντα πολιτικά ρεύματα: από την ΕΔΑ του Μανώλη Γλέζου και τη Σοσιαλιστική Πορεία έως την ποικιλόμορφη επαναστατική Αριστερά.

Και βέβαια όταν ολοκληρώθηκε ο σύντομος χρόνος ζωής της οργάνωσης και έπεσε η ιδέα για ένα δημοσιογραφικό εγχείρημα της «άλλης» Αριστεράς, δεν υπήρχε άλλος από τον Πιτουρόπουλο να αναλάβει τον ρόλο του εκδότη, ανοίγοντας παράλληλα τον δρόμο για έναν ελεύθερο διάλογο και αντιπαράθεση ιδεών στον ευρύτερο χώρο. Παράλληλα, ο ίδιος αφιερώθηκε και στον χώρο της έκδοσης βιβλίων, δημιουργώντας τη «Μέδουσα», με σημαντική παραγωγή στον χώρο της λογοτεχνίας.

Μέχρι το τέλος ο Γιώργος Πιτουρόπουλος αισθανόταν απόλυτα δεμένος με την πορεία της Αριστεράς στον τόπο μας. Χωρίς να κόψει τις γέφυρες με κάποια στελέχη της Αριστεράς που προσέγγισαν το ΠΑΣΟΚ, παρακολούθησε από κοντά το εγχείρημα του ενιαίου Συνασπισμού και της ΔΗΜΑΡ, παραμένοντας δίπλα στον ΣΥΡΙΖΑ και τις κρίσιμες επιλογές της κυβέρνησης του Αλέξη Τσίπρα.

Σε όλη αυτή την πορεία ήταν η Κέλη Κοντονή εκείνη που τον ξεναγούσε με αγάπη και με επιμονή στον δρόμο του πραγματισμού, με κρυφή περηφάνια για την προσωπική του ακτινοβολία. Δίπλα της βέβαια τα δύο ξεχωριστά παιδιά τους, η Νεφέλη και ο Φίλιππος, που πήραν απ’ τον πατέρα τους αυτή την πολύτιμη αισιοδοξία για το αύριο και την ανεπιτήδευτη αγάπη για τον διπλανό.