«Το εθνικό ζήτημα στην εποχή μας»

Με το νέο εθνικό ζήτημα στην εποχή μας καταπιάνεται στο νέο βιβλίο του ο δημοσιογράφος Πέτρος Παπακωνσταντίνου («Το εθνικό ζήτημα στην εποχή μας - Η κρίση του ευρωατλαντισμού και η Ελλάδα», εκδόσεις Τόπος). Το βιβλίο που μόλις κυκλοφόρησε, εξετάζει την απορρύθμιση του ευρωπαϊκού σχεδίου και την επικίνδυνη αποσταθεροποίηση στην Ανατολική Μεσόγειο, προσπαθώντας να αναμετρηθεί με τα σκληρά διλήμματα που ορθώνει η συγκυρία. Ο Πέτρος Παπακωνσταντίνου, στο νέο του βιβλίο, αναζητά τους όρους για έναν ριζικό αναπροσανατολισμό, έξω από το ασφυκτικό πλαίσιο του ευρωατλαντισμού.

Κατευθυντήρια ιδέα του –σύμφωνα με τον συγγραφέα– είναι ότι οι απαντήσεις των λαϊκών τάξεων και των πολιτικών τους υποκειμένων στο νέο εθνικό ζήτημα δεν μπορεί να αναζητηθούν «παρά στον αντίποδα της θρασύδειλης ελληνικής ολιγαρχίας: σε μια ενεργητική πολιτική ανεξαρτησίας από τους σύγχρονους εμπόρους των εθνών και αλληλεγγύης με τους λαούς, ιδιαίτερα τους γειτονικούς μας».

Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα εκτιμάται ότι οδεύει προς μια διπλή εθνική κρίση και σύντομα θα κληθεί να λάβει κρίσιμες αποφάσεις, ενώ μέσα από τα γραφόμενά του ο συγγραφέας δείχνει να αναζητά τους όρους για έναν ριζικό αναπροσανατολισμό, έξω από το ασφυκτικό πλαίσιο του ευρωατλαντισμού.

«Ο μεγάλος επιζών»

Χαρακτηριστικά είναι τα όσα αναφέρονται στον πρόλογο του βιβλίου, δίνοντας μια σαφή γεύση των όσων περιλαμβάνουν οι συνολικά 264 «μέσα» σελίδες: «Tο έθνος είναι ο μεγάλος επιζών από τις ιδεολογικές καταρρεύσεις της εποχής μας. Στην Ανατολή, η Ρωσία του Βλαντίμιρ Πούτιν και η Κίνα του Σι Τζινπίνγκ αμφισβητούν την ηγεμονία της Αμερικής, επενδύοντας στον πατριωτισμό. Στη Δύση, η μεγάλη κρίση του 2008 άνοιξε ρήγματα στην παγκοσμιοποίηση, φέρνοντας τον Τραμπ στο Λευκό Οίκο και τη νίκη του Brexit στη Βρετανία.

»Η νέα γερμανική Αυτοκρατορία αναζωπυρώνει εθνικά αισθήματα σε ολόκληρη την Ευρώπη, ενώ αποσχιστικοί εθνικισμοί, τύπου Καταλονίας και Σκοτίας, απειλούν τη συνοχή ιστορικών κρατών. H αλλαγή σκηνικού στην εποχή της μετα-παγκοσμιοποίησης θέτει επί τάπητος το καινούργιο εθνικό ζήτημα: την κατάκτηση της εθνικής-λαϊκής κυριαρχίας σε ρήξη με τις σύγχρονες Αυτοκρατορίες του κεφαλαίου. Η Ελλάδα οδεύει προς διπλή εθνική κρίση. Η ευρωπαϊκή στρατηγική κατέληξε στα μνημονιακά αδιέξοδα, ενώ η αποσταθεροποίηση της Ανατολικής Μεσογείου προκαλεί επικίνδυνες εντάσεις στις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας».

Στο βιβλίο δεν θα μπορούσε να μη γίνει ειδική αναφορά για τη στάση της Αριστεράς, για την οποία ο Πέτρος Παπακωνσταντίνου σημειώνει ότι έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στην Ιστορία, όταν κατάφερε να συνδυάσει το κοινωνικό ζήτημα με το εθνικό και παραπέμπει στα παραδείγματα της παρισινής Κομούνας και των σοσιαλιστικών επαναστάσεων στην Κίνα και την Κούβα, τα οποία όπως γράφει αφθονούν, «έστω κι αν η πείρα εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων παλαιών αποικιών ή μισοαποικιών δεν είναι εύκολα εξαγώγιμη στις χώρες του σύγχρονου ανεπτυγμένου καπιταλισμού».