Από τα ψηλότερα βουνά μέχρι τα βάθη των ωκεανών η ανθρωπότητα έχει «αγγίξει» κάθε μέρος του πλανήτη. Πολλά φυτά και ζώα εξελίσσονται ως απάντηση, προσαρμοζόμενα σε έναν κόσμο που κυριαρχείται από ανθρώπους. Ενα αξιοσημείωτο παράδειγμα ήρθε κατά τη διάρκεια της Βιομηχανικής Επανάστασης, όταν η πιπερονυχτοπεταλούδα έγινε από ασπρόμαυρη εντελώς μαύρη, αφού η αιθάλη σκοτείνιασε τον βιότοπό της. Οι μαύρες νυχτοπεταλούδες καμουφλάρονταν στα δέντρα που καλύπτονταν από αιθάλη, για να επιζήσουν και να περάσουν τα γονίδιά τους στην επόμενη γενιά.
Ο Guardian ρώτησε ερευνητές σε όλο τον κόσμο για παρόμοιες αλλαγές που έχουν παρατηρήσει στον 21ο αιώνα.
Συρρίκνωση μαονιών
Φημισμένο για την αντοχή του στη σήψη και το βαθύ κόκκινο ξύλο του, το μαόνι έχει γίνει συνώνυμο της πολυτέλειας. Τα μεγαλύτερα δέντρα, οι κρίσιμοι πυλώνες των οικοσυστημάτων των τροπικών δασών, αφανίστηκαν λόγω της ξυλείας τους, με τους πληθυσμούς τους να μειώνονται περισσότερο από 70% σε ορισμένες χώρες από το 1970. Ενώ τα παλιά δέντρα έχουν εξαφανιστεί σε μεγάλο βαθμό, το ίδιο το είδος εξακολουθεί να είναι ευρέως διαδεδομένο σε πολλές περιοχές, λέει η δρ Μαλίν Ρίβερς, υπεύθυνη διατήρησης περιβάλλοντος στον οργανισμό Botanic Gardens Conservation International.
Ομως, σήμερα, μεγαλώνουν σε διαφορετική μορφή. «Τώρα θεωρείται εμπορικά εξαφανισμένο σε πολλά μέρη της περιοχής του στην Καραϊβική. Το είδος εξακολουθεί να παραμένει και μάλιστα είναι άφθονο σε ορισμένες περιοχές. Αλλά αυτά τα νεότερα δέντρα δεν παίρνουν πλέον τη μεγάλη πανύψηλη μορφή του εμπορικού είδους “Swietenia mahagoni” και δεν θα αυξηθούν ποτέ σε ύψη για τα οποία ήταν φημισμένα στο παρελθόν», λέει. Ενώ τα μαόνια κάποτε έφταναν –και μερικές φορές ξεπερνούσαν– τα 20 μέτρα ύψος, λέει η Ρίβερς, «το μαόνι υπάρχει πλέον ως μικρότερο, θαμνώδες δέντρο με μικρή εμπορική αξία. Καθώς τα μεγαλύτερα δέντρα κόπηκαν, δεν ήταν σε θέση να αναπαραχθούν και να μοιραστούν την ποικιλόμορφη γονιδιακή τους δεξαμενή που προώθησε την ψηλή ανάπτυξη του είδους».
Πιο ανοιχτόχρωμα σαλιγκάρια
Χρησιμοποιώντας εικόνες σαλιγκαριών που συλλέχτηκαν από χιλιάδες πολίτες στην Ολλανδία, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα σαλιγκάρια που ζούσαν στα κέντρα των πόλεων είχαν εξελίξει τα κοχύλια τους με πιο ανοιχτόχρωμα χρώματα. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτή η αλλαγή είναι αποτέλεσμα των υψηλότερων θερμοκρασιών στις πόλεις, οι οποίες μπορεί να είναι έως και 8 βαθμούς Κελσίου υψηλότερες από τα αγροτικά περιβάλλοντα. «Τα σαλιγκάρια μέσα στα σκοτεινά κοχύλια τείνουν να θερμαίνονται περισσότερο, κινδυνεύοντας να πεθάνουν από υπερθέρμανση. Πιθανώς, το πιο ανοιχτό χρώμα του κελύφους κρατά τα σαλιγκάρια αρκετά δροσερά τις πιο ζεστές μέρες του καλοκαιριού στην πόλη», λέει ο καθηγητής Μένο Σιλτούιζεν, ένας Ολλανδός εξελικτικός βιολόγος.
Σε μπουκάλια μπίρας
Περιγράφηκε για πρώτη φορά από επιστήμονες, το 2018, το Atrophiura caroleae, ένα νέο είδος εχινόδερμου που βρίσκεται σε βάθη περίπου 300 μέτρων από την ακτή του Κουρασάο στην Καραϊβική. Το πενταγωνικό πλάσμα, συγγενής του αστερία, περισυλλέχτηκε από τον βυθό από επιμελητή εχινόδερμων του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου. Οι επιστήμονες ανακάλυψαν έκτοτε ότι ευνοεί τη ζωή σε περίεργα μέρη. «Ζωντανά δείγματα έχουν παρατηρηθεί μόνο σε πεταμένα μπουκάλια μπίρας Heineken σε βάθος περίπου 300 μέτρων, τα οποία πιθανότατα είχαν πεταχτεί στη θάλασσα από ψαράδες, με εξαίρεση ένα δείγμα που ζούσε σε πεταμένο ελαστικό από καουτσούκ. Είναι ενδιαφέρον ότι τα μέλη του γένους πιστεύεται ότι είναι ειδικοί σε σκληρά υποστρώματα, έτσι ζουν κυρίως σε βράχους, και φαίνεται ότι αυτό το είδος συνεχίζει την παράδοση σε ανθρωπογενή υπολείμματα», λέει ο δρ Χιου Κάρτερ, ένας ειδικός του Μουσείου σε αστερίες.
Ελέφαντες χωρίς χαυλιόδοντες
Κατά τη διάρκεια του εμφύλιου πολέμου της Μοζαμβίκης, η έντονη λαθροθηρία από πολεμιστές μείωσε τον αριθμό των ελεφάντων της αφρικανικής σαβάνας κατά περισσότερο από 90% στο εθνικό πάρκο Γκορονγκόσα. Με τους πληθυσμούς τώρα σε ανάκαμψη, σε ένα από τα πιο σημαντικά παραδείγματα παγκόσμιας αποκατάστασης, πολλοί από τους θηλυκούς ελέφαντες δεν έχουν χαυλιόδοντες με συνέπεια να είναι λιγότερο πιθανό να στοχοποιηθούν από λαθροκυνηγούς, λένε οι επιστήμονες. Η ίδια αλλαγή καταγράφηκε και στην Τανζανία.
«Μια τραγική προσαρμογή ως απάντηση στην καταστροφική πίεση της λαθροθηρίας τις προηγούμενες δεκαετίες ήταν η αύξηση του ποσοστού των αφρικανικών ελεφάντων που γεννιούνται με κοντύτερους χαυλιόδοντες ή καθόλου χαυλιόδοντες. Ενα καταστροφικό παράδειγμα του πώς η ανθρώπινη πίεση θα μπορούσε να σημαίνει ότι οι ελέφαντες χάνουν ένα από τα πράγματα που τους κάνουν τόσο εμβληματικούς», λέει η Τάνια Σμιθ, σύμβουλος στο WWF Βρετανίας.
Χελιδόνια με πιο κοντά φτερά
Τα βραχοχελίδονα στη νοτιοδυτική Νεμπράσκα, τα οποία συχνά φωλιάζουν κάτω από γέφυρες, έχουν χτυπηθεί συχνά από διερχόμενα αυτοκίνητα. Αλλά μια μακροπρόθεσμη μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2013 διαπίστωσε ότι τα πουλιά έχουν προσαρμοστεί στον κίνδυνο αναπτύσσοντας μικρότερα φτερά. Τα κοντύτερα φτερά έκαναν τα πουλιά πιο ευκίνητα, επιτρέποντάς τους να αποφεύγουν τη γρήγορη κυκλοφορία, ενώ τα πουλιά με μακρύτερα φτερά ήταν πιο πιθανό να σκοτωθούν. «Είναι σαν τη διαφορά μεταξύ ενός κατασκοπευτικού αεροπλάνου U2 και ενός μαχητικού αεροσκάφους», σύμφωνα με την αείμνηστη Μάρι Μπόμπεργκερ Μπράουν, του Πανεπιστημίου της Νεμπράσκα-Λίνκολν, που είχε ηγηθεί της σχετικής μελέτης.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας