Σε μια εποχή που η κλιματική αλλαγή και τα ακραία καιρικά φαινόμενα βρίσκονται στο επίκεντρο, οι συντελεστές του μη κερδοσκοπικού, ανεξάρτητου δημοσιογραφικού οργανισμού Grist αναζήτησαν τους νέους ιδιότυπους όρους που εισήλθαν με την παρουσία τους και τη χρήση τους μέσα στο 2024 –θετικά ή αρνητικά– στα παγκόσμια περιβαλλοντικά δρώμενα. Ας δούμε κάποιους από αυτούς.
Κόπωση συναγερμών
Πρόκειται για τη φράση που υποδηλώνει υπερβολικό πλήθος συναγερμών μέσω του τεράστιου όγκου ειδοποιήσεων από τις Αρχές. Μπορεί στην περίπτωση των πρόσφατων πλημμυρών στη Βαλένθια να απεστάλησαν εκ των υστέρων, αλλά τα διάφορα «112» κατακλύζουν τους πολίτες σε όλο τον κόσμο με πάρα πολλές προειδοποιήσεις σχετικά με τη ζέστη ή τις πλημμύρες ή την κακή ποιότητα του αέρα, προκαλώντας ένα φαινόμενο που ονομάζεται κόπωση συναγερμού και προβληματίζει τους υπεύθυνους έκτακτης ανάγκης.
Η φράση προέρχεται από την ιατρική: καταπονημένοι γιατροί κατακλύζονταν από εκατοντάδες ιατρικές ειδοποιήσεις κάθε μέρα και λάμβαναν τόσους πολλούς ψευδείς συναγερμούς που είχαν μάθει να τους αγνοούν. Σήμερα, η φράση θα μπορούσε επίσης να περιγράψει τη δυναμική του «μουδιάσματος» στις προειδοποιήσεις για την κλιματική αλλαγή ευρύτερα. Για παράδειγμα, από τα τέλη της δεκαετίας του 1980, οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την καταστροφή που θα επιφέρει η υπερθέρμανση του πλανήτη. Κι όμως, παρόλο που σχεδόν τα δύο τρίτα των Αμερικανών κατανοούν σήμερα ότι η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τις τοπικές τους κοινότητες, εξέλεξαν ξανά τον πρώην πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έχει υποσχεθεί να ενισχύσει την παραγωγή ορυκτών καυσίμων και να αναιρέσει μεγάλο μέρος της κλιματικής ατζέντας του προέδρου Τζο Μπάιντεν.
Αντιτουρισμός
Πρόκειται για την αντίθεση στις μάζες των παραθεριστών που καταλαμβάνουν πόλεις και παραλίες. Χιλιάδες ντόπιοι βγήκαν στους δρόμους σε όλη τη νότια Ευρώπη φέτος, καλώντας τους τουρίστες να επιστρέψουν στα σπίτια τους. Αυτές οι διαδηλώσεις κατά του τουρισμού ξεκίνησαν στα Κανάρια Νησιά της Ισπανίας την άνοιξη και από εκεί εξαπλώθηκαν στη Βαρκελώνη, τη Μαγιόρκα και τη Μάλαγα, στη Βενετία της Ιταλίας, και στη Λισαβόνα της Πορτογαλίας και στις ελληνικές παραλίες. Οι κάτοικοι υποστήριξαν ότι οι κυβερνήσεις τους, κατά τη διάρκεια μιας ταξιδιωτικής άνθησης μετά την Covid-19, άρχισαν να εξυπηρετούν τους επισκέπτες και όχι τους ντόπιους, μετατρέποντας τις πόλεις και τα νησιά σε θεματικά πάρκα και καταπονώντας τους φυσικούς πόρους. Περιβαλλοντικές οργανώσεις, όπως η Greenpeace και το WWF, βρέθηκαν στο πλευρό τους. Ο τουρισμός ευθύνεται για περίπου το 8% των παγκόσμιων εκπομπών άνθρακα, σε μεγάλο βαθμό εξαιτίας των εκπομπών που σχετίζονται με τις πτήσεις. Οι διαδηλωτές δεν ζητούσαν να απαγορευτεί καθολικά ο τουρισμός (ο οποίος διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στις τοπικές οικονομίες τους), αλλά μια πιο βιώσιμη, περιορισμένη εκδοχή του που να τους επιτρέπει να ανακτήσουν την καρδιά των πόλεών τους.
Καουμπόηδες του άνθρακα
Πρόκειται γι’ αυτούς που επιδιώκουν να επωφεληθούν από τις δυνατότητες αποθήκευσης άνθρακα σε εδάφη άλλων. Οι εταιρείες αγοράζουν αντισταθμίσεις άνθρακα εδώ και χρόνια, πληρώνοντας για να προστατεύσουν, ας πούμε, ένα δάσος, ώστε να ισχυριστούν ότι έχουν εκμηδενίσει τα αέρια του θερμοκηπίου που εκπέμπουν. Ωστόσο, οι αγορές αντιστάθμισης άνθρακα έχουν γεμίσει με ψεύτικες υποσχέσεις και έλλειψη εποπτείας, κερδίζοντας συγκρίσεις με καταστάσεις που επικρατούν στην Αγρια Δύση. Αυτή η γλωσσική μεταφορά έχει επεκταθεί με το να αποκαλούν τις εταιρείες που εμπλέκονται σε αυτά τα σχέδια καουμπόηδες του άνθρακα. Φέτος, σε έρευνες που πραγματοποιήθηκαν σε έργα προστασίας της φύσης στη Ζιμπάμπουε και στον Αμαζόνιο, διαπιστώθηκε ότι οι εταιρείες δεν απέδωσαν χρήματα στους ντόπιους με τα οποία υποτίθεται ότι θα ανταμείβονταν, κερδίζοντας παράλληλα εκτάσεις στις οποίες συχνά δεν είχαν δικαίωμα.
Κλιματική ανθρωποκτονία
Πρόκειται για μια νέα νομική θεωρία που προτείνει ότι οι εταιρείες πετρελαίου θα μπορούσαν να είναι ένοχες για πραγματικό φόνο. Ορισμένοι νομικοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι εταιρείες πετρελαίου όπως η Exxon Mobil, οι οποίες έχουν από καιρό κατανοήσει ότι η καύση ορυκτών καυσίμων θα μπορούσε να έχει θανατηφόρες συνέπειες, θα μπορούσαν να κατηγορηθούν για κάθε τύπο ανθρωποκτονίας στις Ηνωμένες Πολιτείες, εκτός από φόνο πρώτου βαθμού. Σε ένα άρθρο στο Harvard Environmental Law Review αυτή την άνοιξη, ο Ντέιβιντ Αρκούς, διευθυντής του κλιματικού προγράμματος για την ομάδα υπεράσπισης των καταναλωτών Public Citizen, και ο Ντόναλντ Μπράμαν, καθηγητής Νομικής στο Πανεπιστήμιο Τζορτζ Ουάσινγκτον, έγραψαν ότι οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων «σκοτώνουν πολίτες με επιταχυνόμενο ρυθμό». Αν και είναι ασυνήθιστο οι ποινικές υποθέσεις να κινούνται εναντίον εταιρειών αντί ιδιωτών, η κλιματική ανθρωποκτονία θα μπορούσε να ανοίξει μια νέα σελίδα στα δικαστήρια και έχει ήδη τραβήξει την προσοχή των νομικών σχολών στο Γέιλ, στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, στη Νομική Σχολή του Βερμόντ και σε ολόκληρες τις ΗΠΑ.
Υπερμετακίνηση
Αφορά κάποιον που διανύει πολύ μεγάλη απόσταση για να πάει στη δουλειά. Ο Μπράιαν Νίκολ, ο νέος διευθύνων σύμβουλος των Starbucks, προκάλεσε οργή αυτό το καλοκαίρι, όταν προέκυψε η είδηση ότι θα μετακινούνταν 1.000 μίλια από το σπίτι του στην Καλιφόρνια στα κεντρικά γραφεία της εταιρείας στο Σιάτλ με εταιρικό τζετ. Σύμφωνα με υπολογισμούς, η υπερμετακίνηση του Νίκολ θα εξέπεμπε 1.000 τόνους διοξειδίου του άνθρακα κάθε χρόνο, κάτι που ισοδυναμεί με την ετήσια χρήση ενέργειας 118 κατοικιών. Οι μεγάλες μετακινήσεις με το αυτοκίνητο έχουν επίσης σημαντικό κλιματικό κόστος, με τους λεγόμενους «υπερχρήστες βενζίνης», το 10% των οδηγών που χρησιμοποιούν τα περισσότερα καύσιμα, καταναλώνοντας περισσότερο από το ένα τρίτο του φυσικού αερίου των ΗΠΑ. Παρόλο που τα δεδομένα δείχνουν ότι η εξ αποστάσεως εργασία αντί στο γραφείο μπορεί να μειώσει στο μισό το αποτύπωμα άνθρακα ενός ατόμου, οι επιχειρήσεις κινούνται προς την αντίθετη κατεύθυνση.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας