Αν και οι περισσότεροι οικολόγοι έχουν καταστήσει σαφές ότι η κοινωνική τραγωδία του νέου κορονοϊού υπερτερεί σε μεγάλο βαθμό οποιουδήποτε περιθωριακού περιβαλλοντικού οφέλους, κάποια μηνύματα στα αμερικανικά κοινωνικά δίκτυα, που ανέφεραν ότι «ο πλανήτης είναι καλύτερος τώρα» και ότι οι «εμείς» οι άνθρωποι είμαστε οι κακές ειδήσεις για τον πλανήτη, έτυχαν μεγάλης ανταπόκρισης.
Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί μια ανάρτηση στο Twitter στις 17 Μαρτίου, που αναφέρεται στην πτώση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της ρύπανσης των υδάτων κατά την παγκόσμια πανδημία του COVID-19 και η οποία κατέληγε «ο κορονοϊός είναι το εμβόλιο της Γης, εμείς είμαστε ο ιός» έλαβε σχεδόν 300.000 likeς και πάνω από 70.000 retweets μέσα λιγότερο από δύο εβδομάδες.
«Οι πολίτες της Γουχάν μπορούν τελικά να ακούν πουλιά να κελαηδούν μετά από χρόνια, τα νερά στα κανάλια της Βενετίας είναι καθαρά και γεμάτα ψάρια. Αυτό δεν είναι η Αποκάλυψη. Αυτό είναι αφύπνιση», αναφερόταν σε μια επίσης δημοφιλή ανάρτηση.
Η αλήθεια ότι οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και η ατμοσφαιρική ρύπανση έχουν καταρρεύσει από την έναρξη αυτής της παγκόσμιας κρίσης. Και ότι οι ευρέως διαδεδομένες (αλλά κυρίως ψεύτικες) ιστορίες για τα άγρια ζώα που επιστρέφουν σε αστικές τοποθεσίες, ενώ οι άνθρωποι έχουν κλειστεί στα σπίτια τους, αφθονούν.
Ωστόσο, αυτές οι απόψεις έχουν μερικές σοβαρές ατέλειες, όπως την παράβλεψη του δυσανάλογου αντίκτυπου που έχουν διαφορετικοί άνθρωποι και κοινωνίες στο περιβάλλον και την αμφιλεγόμενη υπόθεση ότι η ανθρώπινη κοινωνία και ο «πλανήτης» είναι κατά κάποιον τρόπο διακεκριμένοι και εντελώς ξεχωριστοί παράγοντες.
Αλλά η πιο ανησυχητική πτυχή αυτών των επιχειρημάτων είναι πώς αντηχούν σε μια μερίδα του αμερικανικού περιβαλλοντικού κινήματος που έχει υποστηρίξει τη μείωση των λευκών, μη δυτικών πληθυσμών.
Επιπλέον, ο ευτελισμός ή ακόμα και η ενθάρρυνση του ανθρώπινου θανάτου και των κακουχιών, εφόσον βοηθά στη σωτηρία του περιβάλλοντος, είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα μιας σκοτεινής ιδεολογίας, ενός οικοφασισμού που προωθεί αυταρχικές, φασιστικές ιδεολογίες για το περιβαλλοντικό καλό, γράφει η Σιέρα Γκαρσία στον ιστότοπο Grist.
Τυφλό χειροκρότημα
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, στις δεκαετίες του 1960 και του 1970, η καταπολέμηση του υπερπληθυσμού για τη διατήρηση των πόρων της Γης έγινε μια κυρίαρχη ανησυχία - δίχως να έχει σημασία το γεγονός ότι οι «υπερπληθυσμένες» αφρικανικές και ασιατικές χώρες κατανάλωναν «κλάσματα» σε σχέση με τις ΗΠΑ. Η «Πληθυσμιακή βόμβα», ένα βιβλίο ορόσημο του Πολ Ελριχ που κυκλοφόρησε το 1968, προκάλεσε συζητήσεις για τον έλεγχο του ανθρώπινου πληθυσμού, έπειτα από την τρομερή προειδοποίησή του για μαζική λιμοκτονία μέσα σε δεκαετίες, καθώς οι άνθρωποι εξαντλούν τους πόρους της γης. Ο ίδιος πρότεινε τη στείρωση ως μέρος της λύσης.
Ο Γκάρετ Χάρντιν, ένας άλλος διάσημος επιστήμονας και περιβαλλοντολόγος, επέκρινε την επισιτιστική βοήθεια κατά τη διάρκεια των λιμών υποστηρίζοντας ότι εάν οι φτωχότερες κυβερνήσεις δεν μπορούσαν να τροφοδοτήσουν τους λαούς τους, αυτό επιβάλει στον πλανήτη ως σύνολο να τους αφήσει νηστικούς και να πεθάνουν.
Αυτές οι αντιλήψεις ίσως δεν προκαλούν έκπληξη, δεδομένης της ιστορίας του αμερικανικού κινήματος για την προστασία του περιβάλλοντος. Ενα κομμάτι του περιβαλλοντισμού έχει σχέση στο βάθος του χρόνου με την ξενοφοβία και την ευγονική, επισημαίνει η Γκαρσία.
Και στις αρχές του 20ου αιώνα κάποιοι περιβαλλοντιστές στις ΗΠΑ ήταν επίσης ευγονιστές και προώθησαν και πέρασαν ισχυρούς νόμους που προστατεύουν τη φυλετική καθαρότητα καθώς και το περιβάλλον. Σύμφωνα με τον Θεόδωρο Ρούζβελτ, η έκθεση της Εθνικής Επιτροπής Προστασίας της Φύσης του 1909 ανέφερε: «Το πρόβλημα της διατήρησης των φυσικών μας πόρων είναι ... πρωτίστως η προστασία του φυλετικού αποθέματος».
Τα ευρεία καλέσματα για περιορισμό του πληθυσμού ή η χαρά στον πληθυσμό για τις καταστροφικές συνέπειες της παράλυσης της παγκόσμιας οικονομίας, είναι έμμεσες επικλήσεις των μαζικών κακουχιών για τους πλέον ευάλωτους ανθρώπους - και παρεμπιπτόντως, εκείνων που συμβάλλουν ελάχιστα στην αλλαγή του κλίματος.
Το τυφλό χειροκρότημα για την περιβαλλοντική πρόοδο, εξαιτίας των περιορισμών που επιβλήθηκαν στην κυκλοφορία των ανθρώπων, χωρίς να αναγνωρίζεται ποιος θα σηκώσει το βάρος, είναι απλώς μια επανασχεδίαση της υπεροχής των λευκών ιδεωδών.
Και όπως συμβαίνει με τις περισσότερες καταστροφές, οι επιπτώσεις του νέου κορονοϊού δεν θα διανεμηθούν εξίσου. Οι ειδικοί λένε ότι οι ηλικιωμένοι, οι άρρωστοι και οι φτωχότεροι άνθρωποι θα υποφέρουν δυσανάλογα και θα πεθάνουν από το COVID-19 και τις οικονομικές του επιπτώσεις, καταλήγει η Γκαρσία.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας