Από τις αρχές της χρονιάς τεράστια σμήνη ακρίδων της ερήμου έχουν εισβάλει στην Ανατολική Αφρική. Η κατάσταση επιδεινώνεται, καθώς ευνοϊκές κλιματικές συνθήκες επέτρεψαν τη γενίκευση της αναπαραγωγής του επιβλαβούς οργανισμού στην Ανατολική Αφρική, τη Νοτιοδυτική Ασία και την περιοχή γύρω από την Ερυθρά Θάλασσα.
Τα σμήνη -που τροφοδοτήθηκαν τουλάχιστον εν μέρει από την κλιματική κρίση- καταστρέφουν τώρα το Κέρας της Αφρικής. Και παρ’ όλο που η περιοχή βρίσκεται αντιμέτωπη με λιμό, οι αεροψεκασμοί γίνονται από ελάχιστα αεροσκάφη, ενώ τα εντομοκτόνα δεν επαρκούν.
Η κατάσταση κρίνεται ιδιαίτερα ανησυχητική στην Αιθιοπία, τη Σομαλία και την Κένυα. Ωστόσο, τα σμήνη των ακρίδων εξαπλώνονται και στο Τζιμπουτί, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, την Ερυθραία, το Νότιο Σουδάν, την Τανζανία και την Ουγκάντα. Πέρα από την αφρικανική ήπειρο, οι ακρίδες εντοπίστηκαν επίσης στην Υεμένη, τη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ, το Μπαχρέιν, το Κουβέιτ, το Ιράν, το Πακιστάν και την Ινδία.
150 χιλιόμετρα τη μέρα
Οι ακρίδες της ερήμου είναι το πιο καταστρεπτικό μεταναστευτικό έντομο στον κόσμο. Ανταποκρινόμενες σε περιβαλλοντικά ερεθίσματα, σχηματίζουν εξαιρετικά μεγάλα, πυκνά και άκρως κινητικά σμήνη που καταναλώνουν όσο το βάρος τους ανά ημέρα, στοχεύοντας σε καλλιέργειες τροφών και ζωοτροφών.
Μόνο ένα σμήνος ενός τετραγωνικού χιλιομέτρου μπορεί να περιέχει μέχρι 80 εκατομμύρια ενήλικα άτομα, που έχουν την ικανότητα να καταναλώνουν σε μία ημέρα ποσότητα φαγητού που καταναλώνουν 35.000 άνθρωποι. Τα μεγάλα σμήνη αποτελούν σοβαρή απειλή για την επισιτιστική ασφάλεια και την αγροτική ζωή, αφού οι ακρίδες μπορούν να ταξιδεύουν μέχρι και 150 χιλιόμετρα τη μέρα.
Οι ακρίδες ζουν περίπου τρεις μήνες. Μετά την ενηλικίωση μιας γενιάς, παράγουν αυγά τα οποία, κάτω από τις κατάλληλες συνθήκες, μπορούν να εκκολαφθούν για να σχηματίσουν μια νέα γενιά, μέχρι 20 φορές μεγαλύτερη από την προηγούμενη. Με αυτόν τον τρόπο, οι ακρίδες μπορούν να αυξήσουν το μέγεθος του πληθυσμού τους με ιλιγγιώδεις ρυθμούς σε διαδοχικές γενιές.
Παρά το όνομά τους, οι ακρίδες της ερήμου ευδοκιμούν ύστερα από περιόδους έντονης βροχόπτωσης που προκαλούν την άνθηση βλάστησης σε φυσιολογικά άγρια ενδιαιτήματα στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή. Αυτό το είδος απειλεί το ένα πέμπτο της γης και το ένα δέκατο του παγκόσμιου πληθυσμού, με πάνω από 60 χώρες να είναι επιρρεπείς.
Οι ακρίδες στη μοναχική τους φάση (δηλαδή, όταν δεν έχουν ενηλικιωθεί για να μετακινηθούν σε μεγάλα σμήνη) καταλαμβάνουν και εκτρέφονται σε μικρότερες περιοχές. Η τελευταία μεγάλη μάστιγα, από το 1986 έως το 1989, έπληξε τη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή. Πολλά σμήνη πέθαναν κατά τη διέλευση του Ατλαντικού, αλλά κάποια έφτασαν στην Καραϊβική.
Σμήνη ακρίδων καταγράφονται στην περιοχή από τους βιβλικούς χρόνους, αλλά τα ασυνήθιστα καιρικά φαινόμενα που επιδεινώνονται από την αλλαγή του κλίματος έχουν δημιουργήσει ιδανικές συνθήκες για την αύξηση των εντόμων, λένε οι επιστήμονες. Η τρέχουσα ραγδαία εξάπλωση των ακρίδων τροφοδοτήθηκε εν μέρει από την κλιματική κρίση και συνδέεται με την αύξηση της θερμοκρασίας της θάλασσας.
Οι θερμότερες θάλασσες δημιουργούν περισσότερη βροχή, «ξύπνημα» των αδρανών αυγών και ισχυρότερους και συχνότερους κυκλώνες που διασκορπίζουν τα σμήνη. Η παρατεταμένη περίοδος των εξαιρετικά υγρών καιρικών συνθηκών, συμπεριλαμβανομένων πολλών σπάνιων κυκλώνων που έπληξαν την Ανατολική Αφρική και την Αραβική Χερσόνησο τους τελευταίους 18 μήνες, είναι η κύρια αιτία της εισβολής των ακρίδων.
Δύο κυκλώνες το 2018 επέτρεψαν σε τρεις γενιές ακρίδων την άκρως επιτυχημένη αναπαραγωγή τους σε μόλις εννέα μήνες, πάνω από την αραβική έρημο. Στη συνέχεια, τα σμήνη των ακρίδων άρχισαν να μεταναστεύουν. Μέχρι το καλοκαίρι του 2019, πέρασαν την Ερυθρά Θάλασσα και τον Κόλπο του Αντεν και έφτασαν στην Αιθιοπία και τη Σομαλία, όπου απόλαυσαν ακόμη μια φάση επιτυχούς αναπαραγωγής στους επόμενους μήνες.
Μη διαχειρίσιμη
Επί του παρόντος, η κατάσταση δεν είναι διαχειρίσιμη. Οταν τα αυγά εκκολάπτονται, όπως συμβαίνει τώρα στη βόρεια Κένυα, οι πεινασμένες ακρίδες γειώνονται για δύο εβδομάδες και είναι πιο ευάλωτες στον ψεκασμό απ’ ό,τι όταν πετούν.
Οι βροχοπτώσεις που ξεκινούν τον Μάρτιο και τον Απρίλιο αναμένεται να ενισχύσουν την αναπαραγωγή και την εξάπλωσή τους. Ωστόσο, το μοναδικό εργοστάσιο παρασιτοκτόνων της Αιθιοπίας δεν ανταποκρίνεται.
Η χώρα χρειάζεται 500.000 λίτρα για την επικείμενη περίοδο συγκομιδής και φύτευσης, αλλά αγωνίζεται να παράξει 200.000 λίτρα, αφού η έλλειψη ξένου συναλλάγματος καθυστέρησε την αγορά χημικών. Η Κένυα έμεινε προσωρινά χωρίς εντομοκτόνα, η Αιθιοπία χρειάζεται περισσότερα αεροσκάφη για αεροψεκασμούς και η Σομαλία και η Υεμένη, που σπαράσσονται από τον εμφύλιο πόλεμο, δεν μπορούν να εγγυηθούν την ασφάλεια των ψεκαστικών αεροσκαφών.
Οι μέχρι στιγμής επιπτώσεις στη γεωργία είναι άγνωστες. Ο Διεθνής Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) ανέφερε ότι η αντιμετώπιση της μάστιγας θα κοστίσει τουλάχιστον 138 εκατομμύρια δολάρια, αλλά έως τώρα έχουν δεσμευτεί μόλις 52 εκατομμύρια δολάρια. Και η αποτυχία της αντιμετώπισης αυτής της κρίσης ισοδυναμεί με περισσότερη πείνα σε μια περιοχή που έχει ήδη πληγεί από συγκρούσεις και κλιματικές κρίσεις.
Αν παραμείνει ανεξέλεγκτη, ο αριθμός των ακρίδων στην Ανατολική Αφρική θα μπορούσε να εκραγεί κατά 400 φορές μέχρι τον Ιούνιο. Αυτό θα κατέστρεφε ολοκληρωτικά τις συγκομιδές σε μια περιοχή με περισσότερους από 19 εκατομμύρια πεινασμένους ανθρώπους, προειδοποίησε ο FAO.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας