«Εγκλημα» στο Βίτσι κατ’ εξακολούθηση

Σε «κουρέλι» μετατράπηκε για ακόμα μία φορά απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας αφού, παρότι ακύρωσε την άδεια εγκατάστασης του αιολικού σταθμού στη θέση «Δούκας» στο Βίτσι, που αφορά την περιοχή Βασιλειάδας, Κλεισούρας και Λεχόβου στα όρια των Δήμων Αμυνταίου και Καστοριάς, κρίνοντας ότι εκδόθηκε παράνομα, οι κατασκευαστικές εργασίες για την εγκατάστασή του συνεχίζονται απρόσκοπτα παραβιάζοντας την απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου. Τον άμεσο τερματισμό των κατασκευαστικών εργασιών για την εγκατάσταση 6 ανεμογεννητριών με ρότορα πτερυγίων 150 μέτρων ζητούν φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και περιβαλλοντικές οργανώσεις, οι οποίες δηλώνουν πως θα προσφύγουν εκ νέου στη Δικαιοσύνη.

Με μια πρωτοπόρα απόφασή του, που εκδόθηκε τον Μάιο του 2024, το ΣτΕ έκρινε μεταξύ άλλων ότι:

● Στην εν λόγω περίπτωση υφίσταται ουσιώδης ανατροπή των δεδομένων στα οποία στηρίχθηκε η προγενέστερη (χρονικά) περιβαλλοντική αδειοδότηση του συγκεκριμένου αιολικού σταθμού.

● Λόγω αυτής της ουσιώδους ανατροπής, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας (ΑΔΗΔΜ) όφειλε να απόσχει από την έκδοση άδειας εγκατάστασης, δηλαδή είτε να απαιτήσει από τον φορέα υλοποίησης την εκπόνηση νέας Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) ή (τουλάχιστον) να επιβάλει πρόσθετους και αυστηρότερους περιβαλλοντικούς όρους ή/και να τροποποιήσει τους αρχικούς ή να επιβάλει αντισταθμιστικά μέτρα ή να ανακαλέσει τις αρχικές περιβαλλοντικές άδειες λόγω της πρόκλησης ισχυρών πλέον αμφιβολιών ως προς την καταλληλότητα της περιοχής χωροθέτησης του έργου.

● Παραβιάστηκαν οι συνταγματικά κατοχυρωμένες αρχές της πρόληψης και της προφύλαξης λόγω της μη πραγματοποίησης πλήρους εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του υπό κρίση έργου στη βιοποικιλότητα της περιοχής.

Ωστόσο, η ΑΔΗΔΜ εξέδωσε νέα άδεια εγκατάστασης στις 2/8/2024, στηριζόμενη σε γνωμοδότηση καθηγητή της Νομικής Σχολής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, που ταυτόχρονα όμως είναι και δικηγόρος της εταιρείας που υλοποιεί το έργο, η οποία ανήκει στον όμιλο της ΔΕΗ.

Μάλιστα, η ΑΔΗΔΜ προχώρησε στην ανωτέρω ενέργεια χωρίς να έχει εκπονηθεί από την εταιρεία νέα ΜΠΕ και χωρίς να έχουν υποβληθεί αυστηρότεροι περιβαλλοντικοί όροι, παρότι η θιγόμενη περιοχή αποτελεί σημαντικό μεταναστευτικό διάδρομο και περιοχή όπου διαβιοί μόνιμα πληθώρα ειδών ορνιθοπανίδας κοινοτικού ενδιαφέροντος της «Οδηγίας για τα Πτηνά».

Επιπλέον, η περιοχή αποτελεί τον δεύτερο πιο σημαντικό πανελλαδικά πυρήνα κατανομής, δηλαδή ενδιαίτησης, τροφοληψίας και διαχείμασης της καφέ αρκούδας. Είναι δηλαδή περιοχή πολύ υψηλής σπουδαιότητας για τη διατήρηση του είδους, σε τέτοιο μάλιστα βαθμό που το οικείο Εθνικό Σχέδιο Δράσης (ΕΣΔ) χαρακτηρίζει την περιοχή ως Ζώνη Αποκλεισμού για τους αιολικούς σταθμούς. Ακόμα, αποτελεί περιοχή ενδιαιτήματος ειδών πανίδας (λοιπά θηλαστικά επιπλέον της καφέ αρκούδας, χειρόπτερα) της Οδηγίας για τους Οικοτόπους, που προστατεύονται επίσης από διεθνείς συμβάσεις (της Βέρνης, της Βόνης, της Ουάσινγκτον) και φυσικά από την εγχώρια νομοθεσία.

Με την απόφαση του ΣτΕ είχε βεβαιωθεί ότι οι αναφορές στην ΜΠΕ του 2012 (που εγκρίθηκε με την αρχική ΑΕΠΟ του 2014) πως «η θέση του αιολικού σταθμού δεν αποτελεί προστατευόμενη περιοχή ως προς την ορνιθοπανίδα, αλλά ούτε και διάδρομο μεταναστευτικών πουλιών σύμφωνα με την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία» είναι ψευδείς. Κι ακόμη, ότι σε κάθε περίπτωση και η ΜΠΕ του 2012 και η από Δεκεμβρίου 2021 Μελέτη Τροποποίησης ήταν επιεικώς απολύτως πλημμελείς-ελλιπείς ως προς την περιγραφή της πραγματικότητας και της οικολογικής αξίας της περιοχής εγκατάστασης, όπερ σημαίνει ότι ουδέποτε είχε πραγματοποιηθεί πλήρης εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του υπό κρίση έργου.

Εάν στα ανωτέρω προστεθεί ότι «η ίδια η ΑΔΗΔΜ, πριν από την ακύρωση της άδειας εγκατάστασης από το ΣτΕ, υπεραμυνόταν των ερμηνειών της εταιρείας και δεχόταν την εκτέλεση εργασιών ακόμα και εντός της αναπαραγωγικής περιόδου των προστατευόμενων ειδών, αλλά και εντός της περιόδου του χειμέριου λήθαργου της καφέ αρκούδας, καθίσταται προφανές ότι εν προκειμένω συντελείται συνειδητά με αγαστή συνεργασία κράτους και ΔΕΗ ένα περιβαλλοντικό έγκλημα», καταγγέλλουν οι φορείς και οργανώσεις Αρκτούρος, Δήμος Αμυνταίου, Δημοτική Κοινότητα Λεχόβου, Δημοτική Κοινότητα Νυμφαίου και Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία.

Και καλούν την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας και τη ΔΕΗ, έστω και τώρα, να σεβαστούν τη Δικαιοσύνη και να τερματίσουν τις κατασκευαστικές εργασίες του αιολικού σταθμού στον «Δούκα». «Σε κάθε περίπτωση, δηλώνουμε ότι θα αποταθούμε (όπως ήδη το έχουμε πράξει) σε κάθε αρμόδια δικαστική αρχή για την αποκατάσταση της νομιμότητας, την επαναφορά του περιβάλλοντος της περιοχής στην προτεραία κατάσταση και την παραδειγματική τιμωρία των υπευθύνων», αναφέρουν.