Η ξηρασία διαρκείας που πλήττει τη βόρεια Βραζιλία, τη Γουιάνα, το Σουρινάμ, τη Γαλλική Γουιάνα και τμήματα της Βενεζουέλας και της Κολομβίας έχει προκαλέσει στον ποταμό Αμαζόνιο και τέσσερις από τους μεγαλύτερους παραποτάμους τη χαμηλότερη στάθμη του τελευταίου τουλάχιστον μισού αιώνα.
Προϊόν της κλιματικής κρίσης, έχει οδηγήσει στον θάνατο τα απειλούμενα με εξαφάνιση δελφίνια του ποταμού και έχει προκαλέσει θανατηφόρες καταρρεύσεις στις όχθες των ποταμών. Με τα ποτάμια να αποτελούν τη βασική διαδρομή των μεταφορών στην περιοχή του Αμαζονίου, η ξηρασία έχει προκαλέσει διακοπή στην πρόσβαση σε τρόφιμα και φάρμακα σε δεκάδες πόλεις. Γενικά στη Βραζιλία, έναν από τους κορυφαίους παραγωγούς τροφίμων παγκοσμίως, εξαφανίστηκαν έως και 10 εκατομμύρια τόνοι από τις αρχικές προβλέψεις για την καλλιέργεια σόγιας του 2024.
Κίνδυνος για απελευθερώσεις τεράστιων ποσοτήτων άνθρακα
Ως απειλή για το παγκόσμιο κλίμα, η ξηρασία θα μπορούσε επίσης να διπλασιάσει το ποσοστό θνησιμότητας των μεγαλύτερων δέντρων του τροπικού δάσους, απελευθερώνοντας τις τεράστιες ποσότητες άνθρακα που αποθηκεύουν στους κορμούς τους, σύμφωνα με τους επιστήμονες.
Ο Αμαζόνιος, το μεγαλύτερο τροπικό δάσος στον κόσμο, θεωρείται από τους επιστήμονες ως προπύργιο κατά της κλιματικής αλλαγής, επειδή η πυκνή του βλάστηση απορροφά άνθρακα και εκπέμπει οξυγόνο.
«Ακόμη και να μην κόψουμε κανένα δέντρο, ο Αμαζόνιος κινδυνεύει να φτάσει σε ένα σημείο χωρίς επιστροφή», προειδοποίησε την Παρασκευή ο πρόεδρος της Βραζιλίας Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα από το βήμα της COP28 στο Ντουμπάι.
Τα χειρότερα είναι μπροστά μας;
Τα χειρότερα ίσως δεν έχουν έρθει ακόμη, καθώς οι ειδικοί προβλέπουν ακόμη πιο έντονη ξηρασία το 2024.
Το Reuters πήρε συνέντευξη από εννέα επιστήμονες, οι οποίοι δήλωσαν ότι η ξηρασία, η οποία ξεκίνησε τον Απρίλιο, είναι πιθανό να αποδυναμώσει την ετήσια περίοδο βροχών που βρίσκεται σε εξέλιξη και να διαρκέσει μέχρι την επόμενη περίοδο βροχών στα τέλη του 2024.
Πέντε από αυτούς τους επιστήμονες δήλωσαν ότι ο Αμαζόνιος είναι απίθανο να ανακάμψει πλήρως πριν από τις αρχές του 2026, στην καλύτερη περίπτωση, επειδή μπορεί να χρειαστούν δύο υγιείς βροχερές περίοδοι για να αποκατασταθεί η κανονική υγρασία του εδάφους του δάσους.
Οι πέντε ερευνητές που προβλέπουν ανάκαμψη το 2026 δήλωσαν ότι οι επιπτώσεις της ξηρασίας θα μπορούσαν να διαρκέσουν ακόμη περισσότερο αν παραταθεί ο Ελ Νίνιο.
Το φυσικό φαινόμενο αναστατώνει τον παγκόσμιο καιρό κάθε δύο έως επτά χρόνια, θερμαίνοντας τα νερά στις ακτές της Νότιας Αμερικής στον Ειρηνικό και τραβώντας τις βροχές προς αυτή την κατεύθυνση, ενώ μειώνει τις βροχοπτώσεις στον Αμαζόνιο.
Τέσσερις από τους επιστήμονες δήλωσαν ότι είναι δύσκολο να προβλεφθεί με ακρίβεια πότε το τροπικό δάσος θα ανακάμψει από αυτή την ξηρασία, δεδομένης της αβεβαιότητας σε κάθε μακροπρόθεσμη πρόβλεψη του καιρού.
Οι επιστήμονες δήλωσαν ότι η ξηρασία προκαλείται από την αύξηση της θερμοκρασίας στον τροπικό Βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό και στα ανοικτά των ακτών του Ειρηνικού της Νότιας Αμερικής, φαινόμενα που γίνονται πιο ακραία με την κλιματική αλλαγή. Ο Coe έκανε λόγο για ένα "διπλό χτύπημα".
Ανάγκη να αποκατασταθεί η υγρασία του υπεδάφους
Οι βροχές τείνουν να ακολουθούν τις θερμότερες περιοχές του ωκεανού. Το θαλασσινό νερό εξατμίζεται και μεταφέρεται ψηλά στην ατμόσφαιρα από τα ανερχόμενα ρεύματα αέρα.
Οι θερμοκρασίες του Βόρειου Ατλαντικού εκτινάχθηκαν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο, με τα νερά στα ανοικτά των ακτών της Φλόριντα να φτάνουν σε θερμοκρασίες καυτής μπανιέρας 38,4 βαθμούς Κελσίου.
Αυτά τα θερμότερα νερά τράβηξαν τη ζώνη των βροχών που είναι γνωστή ως Διατροπική Ζώνη Σύγκλισης προς τη Βόρεια Αμερική και μακριά από τον Αμαζόνιο, καθιστώντας την περίοδο Μαΐου-Οκτωβρίου - την ξηρή περίοδο της ζούγκλας - ακόμη πιο ξηρή φέτος.
Εν τω μεταξύ, οι βροχές που συνήθως κατακλύζουν τον Αμαζόνιο από τον Νοέμβριο, εξασθενούν από τις επιπτώσεις του τροπικού φαινομένου Ελ Νίνιο.
Η έλλειψη βροχής αποστραγγίζει το έδαφος βαθιά κάτω από το δάσος του Αμαζονίου και αυτή η υγρασία είναι απίθανο να επαναφορτιστεί μέχρι να επιστρέψουν οι ισχυρές βροχές, γύρω στον Νοέμβριο του 2024, δήλωσαν οι επιστήμονες στο Reuters.
«Τα τελευταία 15 χρόνια, αυτή είναι πιθανώς η τέταρτη "ξηρασία του αιώνα" πάνω στον Αμαζόνιο», δήλωσε ο Ενρίκ Μπαρμπόσα, φυσικός που μελετά τα τροπικά δάση στο Πανεπιστήμιο του Maryland στη Βαλτιμόρη. "Αυτή είναι πολύ χειρότερη από αυτές που είχαμε στο παρελθόν".
Η ξηρασία έχει φέρει τα πάνω κάτω σε μια τεράστια περιοχή - μεγαλύτερη από τη Δυτική Ευρώπη - που βασίζεται στα ποτάμια της για την τροφή, τις μεταφορές και το εμπόριο.
Με πληροφορίες από το Reuters
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας