Κυκλική Οικονομία στην Πράξη:

«Τα Επικίνδυνα Οικιακά Απόβλητα (ΕΟΑ) είναι μικρές ποσότητες αποβλήτων που παράγονται στα νοικοκυριά και συνήθως καταλήγουν στους κοινούς κάδους των σύμμεικτων απορριμμάτων ή στους κάδους ανακύκλωσης, δυσχεραίνοντας σημαντικά την περαιτέρω διαδικασία της αξιοποίησή τους και μειώνοντας την αξία των ανακτώμενων υλικών από τα κοινά απορρίμματα», αναφέρει η κα Ευγενία Καραπάτσιου, Περιβαλλοντολόγος MSc του Φορέα Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΦΟΔΣΑ) Δυτικής Μακεδονίας ΔΙΑΔΥΜΑ ΑΕ.

«Τα οικιακής προέλευσης απόβλητα, που εντάσσονται στην κατηγορία των ΕΟΑ είναι: i) υλικά με χημικές ουσίες, όπως προϊόντα ατομικής περιποίησης (ασετόν, βερνίκια νυχιών), απορρυπαντικά (ρούχων, πιάτων κ.λπ.), αποφρακτικά, χρώματα, κόλλες, βερνίκια, εντομοκτόνα/φυτοφάρμακα, αεροζόλ/σπρέι, ii) ληγμένα φάρμακα, iii) μολυσματικά απόβλητα (βελόνες, γάζες, καθετήρες κ.λπ.), iv) θερμόμετρα υδραργύρου, v) μπαταρίες, vi) μελάνια και toner εκτυπωτών, vii) λαμπτήρες και απόβλητα ηλεκτρικού και  ηλεκτρονικού εξοπλισμού.»

Ειδικά για τα οικιακής προέλευσης επικίνδυνα απόβλητα με περιεχόμενες χημικές ουσίες, η ΔΙΑΔΥΜΑ ΑΕ σε συνεργασία με τους Δήμους της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, στο πλαίσιο του Έργου LIFE (LIFE18 IPE GR/000013), που συντονίζει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τοποθέτησαν ειδικούς κάδους συλλογής στα αστικά κέντρα και στις εγκαταστάσεις της ΔΙΑΔΥΜΑ (Τοπικές Μονάδες Διαχείρισης Απορριμμάτων). Παράλληλα, μικρότεροι ειδικοί κάδοι χωριστής συλλογής τοποθετήθηκαν σε φαρμακεία, σε χρωματοπωλεία, σε καταστήματα πώλησης φυτοπροστατευτικών ειδών και ειδών πυρόσβεσης. Ακόμη, υπάρχει και ένα κινητό όχημα συλλογής των ΕΟΑ που εξυπηρετεί όλη τη Δυτική Μακεδονία, κατόπιν εκ περιτροπής προγράμματος συλλογής που γίνεται γνωστό στους πολίτες εγκαίρως.»

Στους ειδικούς αυτούς κάδους, συλλέγονται μόνο οι συσκευασίες Επικίνδυνων Οικιακών Αποβλήτων που έχουν περιεχόμενο. Οι κενές συσκευασίες (χωρίς περιεχόμενο) τοποθετούνται στους συμβατικούς κάδους ανακύκλωσης των Δήμων, ανάλογα με το είδος τους (πλαστικό, μέταλλο,γυαλί, χαρτί)», τονίζει η κα Καραμπάτσιου.

Πολύ σημαντικό ρόλο στην επιτυχία της χωριστής συλλογής ΕΟΑ έχουν οι ενημερωτικές δράσεις που πραγματοποιεί η ΔΙΑΔΥΜΑ σε σχολεία, δημόσιους χώρους, κεντρικές εγκαταστάσεις και σε άλλα ενδιαφερόμενα μέρη προκειμένου να ενημερωθούν οι πολίτες και να επιτευχθούν οι στόχοι του έργου. Στις εκδηλώσεις γίνεται επίδειξη των κάδων χωριστής συλλογής ΕΟΑ, ζητείται από τους παρευρισκόμενους να φέρουν υλικά, εξηγούνται τα λάθη και τονίζεται η σημασία της χωριστής συλλογής από εξειδικευμένο προσωπικό.

Η συλλογή των ΕΟΑ στο Δήμο Αθηναίων

«Κάθε μέρα φροντίζουμε το σπίτι μας και τους αγαπημένους μας. Το ίδιο όμως οφείλουμε να κάνουμε και για το περιβάλλον, αναφέρει η κα Ρωξάνη Μπέη, Αντιδήμαρχος Καθαριότητας και Ανακύκλωσης του Δήμου Αθηναίων. Στο σπίτι μας συναντάμε καθημερινά αντικείμενα που, αν και συνηθισμένα, μπορούν να αποδειχθούν επικίνδυνα όταν καταλήγουν στα κοινά απορρίμματα: διαλύτες, χρώματα, κόλλες, βερνίκια, φυτοφάρμακα ή φάρμακα. Αυτά τα υλικά απαιτούν ειδική μεταχείριση — και ο Δήμος Αθηναίων έχει αναλάβει αυτή την ευθύνη.»

Μέσα από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα LIFE-IP CEI GREECE, ο Δήμος Αθηναίων υλοποιεί ένα ολοκληρωμένο σύστημα χωριστής συλλογής των Επικίνδυνων Οικιακών Αποβλήτων. Ειδικοί κάδοι έχουν ήδη τοποθετηθεί σε δημοτικά γραφεία της 3ης, 5ης και 7ης Δημοτικής Κοινότητας, καθώς και σε περισσότερα από 50 κομμωτήρια και κέντρα αισθητικής στην περιοχή των Πετραλώνων. Επιπλέον, πέρα από τα σταθερά σημεία συλλογής, ένα ειδικά διαμορφωμένο όχημα του Δήμου Αθηναίων πραγματοποιεί τακτικές επισκέψεις σε πλατείες, ενημερώνοντας τους δημότες και ενισχύοντας τη χωριστή συλλογή των ΕΟΑ. Με τον τρόπο αυτό, διευκολύνεται η καθημερινότητά μας, προστατεύονται πολύτιμοι φυσικοί πόροι και περιορίζεται η ρύπανση.»

Η 5η Ιουνίου, Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, είναι απλώς η αφορμή για να θυμηθούμε πως η φροντίδα για το περιβάλλον είναι καθημερινή υποχρέωση. Κάθε μικρή μας πράξη μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά σε ένα πιο καθαρό και βιώσιμο αύριο. Γιατί η προστασία του περιβάλλοντος είναι μια ιστορία ευθύνης που γράφουμε όλοι μαζί, κάθε μέρα», σημειώνει η κα Μπέη.

Κάτι αλλάζει προς το καλύτερο με το LIFE

Το ολοκληρωμένο έργο LIFE-IP CEI-Greece «Εφαρμογή της Κυκλικής Οικονομίας στην Ελλάδα», συνολικού προϋπολογισμού 15,93 εκ. €, που συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και το Πράσινο Ταμείο, αποτελεί ένα από τα πλέον σημαντικά έργα για την ανάπτυξη της κυκλικής οικονομίας στην χώρα μας, αναφέρει η κα Μαίρη Πλατή, Project Manager του Έργου, Υπουργείο Περιβάλλοντος. Συντονίζεται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας σε συνεργασία με 19 στρατηγικούς εταίρους.

Με συνολική διάρκεια 8 έτη και χρονικό ορίζοντα υλοποίησης έως τον Οκτώβριο 2027, το έργο LIFE-IP CEI-Greece φιλοδοξεί να συμβάλει στην υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων, του Εθνικού Προγράμματος Πρόληψης Δημιουργίας Αποβλήτων και της Εθνικής Στρατηγικής για την Κυκλική Οικονομία. Με το έργο αναδεικνύεται μια νέα αντίληψη στον τομέα των αποβλήτων στη βάση των αρχών της κυκλικής οικονομίας, με πρακτικές και αλλαγή συμπεριφοράς για την αύξηση του κύκλου ζωής των προϊόντων, την μετατροπή των αποβλήτων σε πόρους και την αποτελεσματική εφαρμογή της νομοθετικής δέσμης μέτρων για τα απόβλητα.

Αν και τα Eπικίνδυνα Oικιακά Aπόβλητα έχουν μικρό μερίδιο στα συνολικά παραγόμενα αστικά στερεά απόβλητα, η χωριστή συλλογή τους είναι επιτακτική ανάγκη για την προστασία του περιβάλλοντος και της ανθρώπινης υγείας.