Μόνο αν αποκατασταθεί η δημοκρατική τάξη στον καθορισμό του κατώτατου μισθού και επανέλθει η διαδικασία στο τραπέζι των ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων, που καταργήθηκαν εν μια νυκτί με τον μνημονιακό νόμο 4093 του 2012, μπορεί να εξασφαλιστεί η αύξηση του ποσοστού κάλυψης των εργαζομένων από συλλογικές συμβάσεις εργασίας που στη χώρα μας βρίσκεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα και απέχει έτη φωτός από την κάλυψη του 80% των μισθωτών που ορίζει η Ευρωπαϊκή Οδηγία 2022/2041 για κατώτατους μισθούς στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Εάν αυτή η αποκατάσταση της συλλογικής αυτονομίας δεν αποτελέσει τον πυρήνα των νομοθετικών αλλαγών που προωθεί η κυβέρνηση με βάση ένα πόρισμα, το οποίο χαρακτηρίζει μάλιστα την επαναφορά της ΕΓΣΣΕ θέμα «θεωρητικού χαρακτήρα», και δεν προβλεφθεί οποιασδήποτε μορφής δεσμευτικότητας της κυβέρνησης στις προτάσεις των κοινωνικών εταίρων για την εκπόνηση σχεδίου δράσης διάρκειας 1-5 χρόνων για την αποκατάσταση των συμβάσεων, θα έχει συντελεστεί ακόμα μία κατάφωρη παραβίαση της Οδηγίας.
Αυτό είναι το πρώτο και θεμελιώδες συμπέρασμα της ΓΣΕΕ όπως επισημαίνεται και στην αναλυτική επιστολή που εστάλη χθες στην υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Νίκη Κεραμέως.
«Δεν προβλέπονται στο πόρισμα, ούτε συγκεκριμένα μέτρα ενίσχυσης της αποτελεσματικότητας των συλλογικών διαπραγματεύσεων, ούτε μέτρα για την αύξηση της κάλυψης των εργαζομένων από ΣΣΕ, ιδίως όταν είναι γνωστό ότι το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο δυσχεραίνει σημαντικά την κατάρτιση συλλογικών συμβάσεων εργασίας, με αποτέλεσμα να έχουμε συρρίκνωση των συλλογικών ρυθμίσεων. Παραβιάζεται έτσι η Οδηγία, η οποία απαιτεί από τα κράτη-μέλη κατά την εκπόνηση του σχεδίου δράσης να προβλέπονται συγκεκριμένα μέτρα για τη σταδιακή αύξηση του ποσοστού κάλυψης από συλλογικές διαπραγματεύσεις» επισημαίνει επί λέξει η ΓΣΕΕ.
Αναφορικά με τα κριτήρια-συντελεστές καθορισμού του εκάστοτε επιπέδου κατώτατου μισθού, η Συνομοσπονδία υπενθυμίζει ότι «τα υποχρεωτικά κριτήρια της Οδηγίας για τον προσδιορισμό της επάρκειας του κατώτατου μισθού δεν είναι μόνο ο πληθωρισμός και η παραγωγικότητα, όπως ορίζει το πόρισμα. αλλά είναι τουλάχιστον τα εξής:
● η αγοραστική δύναμη των μισθών, λαμβάνοντας υπόψη το κόστος διαβίωσης
● το γενικό επίπεδο και η κατανομή των μισθών
● ο ρυθμός αύξησης των μισθών και
● μακροπρόθεσμα τα επίπεδα παραγωγικότητας».
Προτάσεις
Αποδομώντας με αναλυτικά και τεκμηριωμένα επιχειρήματα τη λογική που διαπερνά όλο το πόρισμα και τους συντελεστές προσδιορισμού του μισθού που κατά τη ΓΣΕΕ διαπνέονται από «αοριστία» και «πλήθος εξαιρέσεων που μπορούν να οδηγήσουν ακόμη και στο πάγωμά του», η τριτοβάθμια οργάνωση καταλήγει στις εξής προτάσεις προς την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας:
● Ο κατώτατος μισθός/ημερομίσθιο να καθορίζονται και πάλι αποκλειστικά με ΕΓΣΣΕ κατόπιν διαπραγματεύσεων μεταξύ των κορυφαίων οργανώσεων εργαζομένων και εργοδοτών.
● Σε περίπτωση ωστόσο υιοθέτησης της πρότασης της επιτροπής πρέπει να θεσμοθετηθεί η ουσιαστική συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων με έγκαιρο και αποτελεσματικό τρόπο και να τους αναγνωριστούν αποφασιστικές αρμοδιότητες στον προσδιορισμό και την επικαιροποίηση του κατώτατου μισθού, όπως αξιώνει η Οδηγία στα άρθρα 7 και 17 παρ. 3. Ο σκοπός της Οδηγίας δεν εκπληρώνεται με μόνη τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων σε συμβουλευτικά όργανα. Επομένως η συμμετοχή εκπροσώπων μας στην Επιτροπή Διαβούλευσης δεν εξαντλεί την υποχρέωση διαβούλευσης που απαιτεί η Οδηγία.
● Η Επιστημονική Επιτροπή πρέπει να έχει τριμερή συγκρότηση και να αποτελείται από τον πρόεδρο του ΟΜΕΔ, ο οποίος θα είναι και πρόεδρος της επιτροπής, και τρεις εμπειρογνώμονες, 1 εμπειρογνώμονα που θα υποδεικνύει ο υπουργός Εργασίας, 1 εμπειρογνώμονα που θα υποδεικνύει η ΓΣΕΕ και 1 εμπειρογνώμονα που θα υποδεικνύουν οι εργοδοτικές οργανώσεις. Δεν υπάρχει κανένας λόγος, επιστημονικός, κοινωνικός, πολιτικός, συμμετοχής στην εν λόγω επιτροπή εμπειρογνώμονα της ΤτΕ, αφού το αντικείμενό της είναι η νομισματική πολιτική και η επίβλεψη του χρηματοπιστωτικού συστήματος και όχι η πολιτική μισθών.
Η επιστημονική επιτροπή θα μελετά τα οικονομικά και κοινωνικά δεδομένα και θα εκφράζει γνώμη για την προσαρμογή του κατώτατου μισθού/ημερομισθίου κατόπιν επιστημονικής ανάλυσης αξιόπιστων δεδομένων και στατιστικών για τον προσδιορισμό του επαρκούς κατώτατου μισθού/ημερομισθίου. Η αναπροσαρμογή δεν μπορεί να οδηγεί σε μείωση του κατώτατου μισθού/ημερομισθίου, όπως προβλέπει η Οδηγία ΕΕ/2022/2041. Η γνώμη της επιστημονικής επιτροπής για την αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού/ημερομισθίου πρέπει ακόμη να λαμβάνει υπόψη της σημαντικά οικονομικά και κοινωνικά δεδομένα που προσδιορίζουν τον επαρκή κατώτατο μισθό/ημερομίσθιο και την αξιοπρεπή διαβίωση του εργαζόμενου και της οικογένειάς του.
● Στους συντελεστές που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για τον καθορισμό και την αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού πρέπει, για λόγους ορθής μεταφοράς της Οδηγίας, να προστεθούν ακόμη:
● Η απόσταση του κατώτατου μισθού/ημερομισθίου από το επίπεδο του μισθού/ημερομισθίου αξιοπρεπούς διαβίωσης (living wage).
● Ο δείκτης σοβαρής υλικής και κοινωνικής στέρησης για το χαμηλότερο 20% της εισοδηματικής κατανομής των νοικοκυριών.
● Ο δείκτης φτώχειας στην εργασία.
● Ο δείκτης διανομής του εισοδήματος μεταξύ κερδών/μισθών.
Επάρκεια
Αναφορικά με την επάρκεια των κατώτατων μισθών στον δημόσιο τομέα, η ΓΣΕΕ εκτιμά ότι πρέπει να είναι αποτέλεσμα ξεχωριστής και διακριτής διαδικασίας διότι «η διάρθρωση του μισθολογίου στο Δημόσιο, όπου έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του ενιαίου μισθολογίου, είναι εντελώς διαφορετική από ό,τι στον ιδιωτικό τομέα και υπόκειται σε ιδιαίτερο ρυθμιστικό πλαίσιο.
Επομένως η διασφάλιση ότι οι αποδοχές πλήρους απασχόλησης στον δημόσιο τομέα δεν υπολείπονται του νομοθετημένου κατώτατου μισθού και ημερομισθίου θα πρέπει να είναι προϊόν ξεχωριστής και διακριτής διαδικασίας σε σχέση με αυτή που θα ακολουθείται στον ιδιωτικό τομέα, αφού ο δημόσιος τομέας έχει τις δικές του ιδιαιτερότητες και διέπεται από κανόνες που δεν εφαρμόζονται στον ιδιωτικό τομέα. Στο πλαίσιο αυτό η συμμετοχή εκπροσώπου της ΑΔΕΔΥ μαζί με τους εκπροσώπους της ΓΣΕΕ και τους εργοδοτικούς φορείς στην Επιτροπή Διαβούλευσης πρέπει να απαλειφθεί και να θεσμοθετηθεί ξεχωριστή διαδικασία για τη διασφάλιση επαρκούς κατώτατου μισθού για τους εργαζόμενους στον δημόσιο τομέα».
Τα πραγματικά στοιχεία που ξέχασε το υπουργείο Εργασίας
Το 2023 το 21,8% των ανηλίκων και το 18,3% των ενηλίκων βρίσκονταν σε κίνδυνο φτώχειας. Το 2023 σε κίνδυνο φτώχειας ή σε κοινωνικό αποκλεισμό βρέθηκε το 24,1% των ατόμων που ζούσαν στις πόλεις και το 30,4% όσων ζούσαν στις αγροτικές περιοχές. Το ποσοστό των νέων ηλικίας 18-24 ετών σε σοβαρή υλική και κοινωνική στέρηση στην Ελλάδα είναι πάνω από δύο φορές πιο υψηλό από το αντίστοιχο ευρωπαϊκό. Το 2023 το 14,7% των νέων ηλικίας 18-24 ετών, το 13% των ατόμων ηλικίας άνω των 55 ετών, το 12,9% των ανδρών και το 14,1% των γυναικών ήταν σε σοβαρή υλική και κοινωνική στέρηση.
Το 2023 το ποσοστό των εργαζομένων με σύμβαση μερικής απασχόλησης που αντιμετώπισε κίνδυνο φτώχειας στην εργασία αυξήθηκε κατά 3,5 ποσοστιαίες μονάδες, με σχεδόν 22 στους 100 εργαζομένους να έχουν διαθέσιμο εισόδημα κάτω από το όριο της φτώχειας, ενώ στην ίδια συνθήκη βρέθηκαν 9 στους 100 απασχολουμένους με σύμβαση πλήρους απασχόλησης.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας