Μονή και ιδιώτης βρήκαν το «Κλειδί» για μπίζνες σε ξένα... χωράφια

Θα μπορούσε να είναι μια από τις ωραιότερες παραλίες της Αίγινας, εάν η Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου δεν είχε επιτρέψει να δρα ανεξέλεγκτο ένα φαινομενικά ασύμβατο δίδυμο, μια Μονή αποτελούμενη από 5-6 καλόγριες που διεκδικεί την κτήση της περιοχής και ένας ιδιώτης που εκμεταλλεύεται την παραλία. Παράνομες ισοπεδώσεις, εκβραχισμοί στα σημεία ροής ρεμάτων, ώστε να επεκταθεί η παραλία, διάνοιξη παράνομων δρόμων, επιχωματώσεις, εκβοτσαλώσεις, ισοπεδώσεις, κόψιμο δένδρων. Αυτές είναι μερικές από τις κακουχίες που υπέστη η παραλία Κλήμα της Αίγινας, με συνέπεια, μεταξύ άλλων, τη μετατόπιση του αιγιαλού προς τη θάλασσα και την αύξηση των ορίων ενός οικοπέδου.

Φαινομενικά, αυτό που συμβαίνει εδώ και χρόνια είναι μια συνηθισμένη ιστορία καταπάτησης του αιγιαλού από ιδιώτη με τοποθέτηση υπεράριθμων ομπρελών, παράνομο πάρκινγκ και εξίσου παράνομη διέλευση οχημάτων μέσα από την παραλία. Φαινομενικά. Γιατί στον κόλπο Κλήμα της Αίγινας, η όποια επιχειρηματική αυθαιρεσία ενισχύεται από την κάθε άλλο θεάρεστη εικόνα που προβάλλει η Ιερή Μονή Χρυσολεοντίσσης Αίγινας.

Η Μονή, η οποία, επικαλούμενη ακόμη και χρυσόβουλα, προσπορίζεται εκτάσεις του Δημοσίου με την ανοχή της Κτηματικής Εταιρείας. Της ΚΕΔ, η οποία όχι μόνο δεν αντιδρά στις κακουχίες που έχει υποστεί το φυσικό περιβάλλον και στις ταλαιπωρίες των κατοίκων και παραθεριστών που δεν βρίσκουν ούτε μια σπιθαμή ελεύθερου χώρου στην παραλία, αλλά ως μεσάζοντας συμβάλλει στη συνέχιση ενός σκανδάλου, το οποίο -τηρουμένων των αναλογιών- μας θυμίζει ένα μεγαλύτερο, το επονομαζόμενο σκάνδαλο της Μονής Βατοπεδίου.

Πίσω από αυτήν την καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος βρίσκονται τέσσερις βασικοί παράγοντες: η Μονή Xρυσολεοντίσσης Αιγίνης, η οποία από το 2014 και μετά εμφανίζεται ως «κατέχουσα» όλη την περιοχή, η επιχείρηση που νοίκιασε με συμβόλαιο από τη Μονή μεγάλο τμήμα του κτήματος που γειτνιάζει με την παραλία, η δημοτική αρχή της Αίγινας και η Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου, οι οποίες με σύμβαση παραχώρησης συμβάλλουν στην εκμετάλλευση τμήματος του αιγιαλού, πολιορκημένου από ομπρέλες και οχήματα.

Παραδόξως, οι 25 ομπρέλες που προέβλεπε αρχικώς η σύμβαση άρχισαν να πολλαπλασιάζονται, καταλαμβάνοντας όλο τον χώρο της παραλίας και του αιγιαλού. Στις διαμαρτυρίες των κατοίκων της περιοχής, η Κτηματική απαντούσε μονίμως ότι ο χώρος είναι ιδιωτικός και ότι ανήκει στη Μονή και, όταν μια ομάδα πολιτών απευθύνθηκε στον Δήμο και στην Κτηματική, ο μεν πρώτος αδιαφόρησε, η δε δεύτερη παρέπεμψε τους κατοίκους και πάλι στον… Δήμο, στη χωρική αρμοδιότητα του οποίου ανήκει η παραλία.

Αποφεύγοντας να δώσει εγγράφως απάντηση, η ΚΕΔ επέμεινε πως τα κτήματα της Μονής «φθάνουν μέχρι τη θάλασσα» και ότι έχει εμπράγματα δικαιώματα επί της παραλίας. Και, για να γίνει πιο πειστική, επικαλέστηκε έγγραφο ενός τίτλου που υπέβαλε ο επιχειρηματίας προς την πολεοδομία για την υπογραφή σύμβασης ενοικίασης παραλίας/αιγιαλού με την ίδια και τον Δήμο. Μόνο που, όταν οι πολίτες της Αίγινας αναζήτησαν τον συγκεκριμένο τίτλο, διαπίστωσαν ότι δεν πρόκειται για τίτλο κτήσεως της Μονής, αλλά για ένα συμβόλαιο παραχώρησης εμφυτευτικών δικαιωμάτων αμπέλου, το 1955, μεταξύ δύο αγροτοκαλλιεργητών στην τοποθεσία Κλήμα!

Ομως, η αδιαφορία της ΚΕΔ ήταν ακόμη μια καλή ευκαιρία για να συνεχιστεί η έρευνα και να αποδείξει ότι η Μονή Χρυσολεοντίσσης, που αξιοποιεί σαν χρυσωρυχείο την περιοχή, δεν κατέχει κανένα δικαίωμα.

Επαναχαράξεις για το παράνομο πάρκινγκ

Στην πρώτη χάραξη του αιγιαλού από την αρμόδια επιτροπή της Κτηματικής Υπηρεσίας Πειραιά, που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 316/Δ’/2005, δεν υπάρχει πρόσβαση δρόμου στα 14 αγροτεμάχια, εκ των οποίων ένα εμφανίζεται να ανήκει στη Μονή. Δεν υπάρχει πρόσβαση δρόμου από την παραλία στα αγροτεμάχια και ο δρόμος διακόπτεται πριν από τη συμβολή του ρέματος το οποίο απορρέει ελεύθερα στη θάλασσα.

Το 2014 έγινε επαναχάραξη της παραλίας/αιγιαλού από την Κτηματική Υπηρεσία Πειραιά ύστερα από αίτηση του επιχειρηματία, ενοικιαστή της Μονής, ώστε «να διορθωθούν σφάλματα του αρχικού καθορισμού της οριογραμμής του αιγιαλού και κατά συνέπεια δεν υπάρχει παλαιός αιγιαλός», όπως αναφέρεται στο ΦΕΚ. αρ.φ.454/30/10/2018 και χωρίς άλλη διευκρίνιση η οποία θα έπρεπε να επισημαίνεται αναλυτικά στη νέα έκθεση της Επιτροπής χάραξης. Την επαναχάραξη είχε ζητήσει η επιχείρηση Γ.Π. Φρατζούλη η οποία ενοικίασε με συμβόλαιο από τη Μονή έκταση 8.000 τ.μ. που γειτνίαζε με την παραλία και κάθε καλοκαίρι, με σύμβαση παραχώρησης από τον Δήμο και την Κτηματική, εκμεταλλευόταν τμήμα του αιγιαλού.

Συνέπεια της επαναχάραξης, 9 έτη μετά την πρώτη που είχε δημοσιευτεί το 2005 (ΦΕΚ 316/Δ/), ήταν να σμικρυνθεί το εύρος του αιγιαλού περίεργα και αφύσικα σε δύο σημεία. Ολως τυχαίως, στο ένα άκρο της παραλίας, στο δυτικό, εμφανίστηκε η κατάληξη τσιμεντόδρομου, ενώ στο άλλο άκρο, το νότιο, επεκτάθηκε ο χώρος όπου μπορούσαν να τοποθετηθούν υπεράριθμες ομπρέλες προς το μέρος που διαδίδει η Μονή ότι της ανήκει.

Ο επιχειρηματίας, υποστηρίζοντας ότι η ζώνη παραλίας του ανήκει, έκανε στη συνέχεια παράνομες ισοπεδώσεις και εκβραχισμούς και μάλιστα στο σημείο της παραλίας που αποτελεί εκροή ρέματος και επεξέτεινε την παραλία για να τοποθετήσει ομπρέλες. Αποτέλεσμα, εκτός από την καταστροφή της ακτής να προκληθεί και διάβρωση της αμμουδιάς προς την ξηρά.

Με αυτήν τη μεθόδευση, μέσα από τη ζώνη παραλίας που παρουσιάζεται ως ιδιωτική και μέσα από την κοίτη του ρέματος, δημιουργήθηκε παράνομα δρόμος προς το τυφλό κτήμα της Μονής. Η εκτός σχεδίου έκταση της Μονής απέκτησε δίοδο και μάλιστα το 2021 ανανεώθηκε η οικοδομική άδεια, χωρίς να υπάρχει πραγματική πρόσοψη σε δημόσια οδό και χωρίς νέο τοπογραφικό. Το παράνομο πάρκινγκ των 70 θέσεων ήταν πλέον γεγονός. Οσο για την ακτή, εδώ υπήρξε …βελτίωση. Με εκβραχώσεις, εκβοτσαλώσεις, επιχωματώσεις, ισοπεδώσεις και κόψιμο δένδρων.

Η συνέχεια γνωστή σε όλους τους κατοίκους της περιοχής. Οσοι δεν νοίκιαζαν ομπρέλες εκδιώχθηκαν. Ακολούθησαν καταγγελίες που ανάγκασαν τους επιθεωρητές του υπουργείου Περιβάλλοντος να επέμβουν, πραγματοποιώντας αυτοψία στην περιοχή. Από την αυτοψία προκύπτουν παραβάσεις, τις οποίες όχι μόνο εντοπίζει η πολεοδομία αλλά αναγκάζεται να επιβάλει και πρόστιμα.

Η Μονή, τα χρυσόβουλα και η ευθύνη της ΚΕΔ

Ο όρμος Κλήμα - Κλειδί στην Αίγινα βρίσκεται στην απόληξη χαράδρας που στον πυθμένα διασχίζεται από ρέμα το οποίο καταλήγει στη θάλασσα μέσα από την παραλία Κλήμα. Σύμφωνα με μία αντίληψη που καλλιεργούν οι ίδιες οι μοναχές, η παραλία μαζί με ένα μεγάλο τμήμα της περιοχής Κλήμα - Σφεντούρι - Ανιτσέο ανήκει στη Μονή Χρυσολεοντίσσης Αίγινας, η όποια φέρεται ότι το κατέχει δήθεν από Τουρκοκρατίας και περιήλθε σε αυτή με χρυσόβουλα.

Ωστόσο, τα κτήματα στην τοποθεσία Κλήμα παραχωρήθηκαν αμετάκλητα το 1952 με το 2185 Βασιλικό Διάταγμα στο ελληνικό Δημόσιο και ειδικότερα στον υπουργείο Γεωργίας, για να δοθούν σε καλλιεργητές. Κι όπως πολύ εύκολα μπορεί να διαπιστώσει όποιος αναζητήσει στο ΦΕΚ (τεύχος πρώτο, αρ.φ.289) την κύρωση των Συμβάσεων μεταξύ της ορθόδοξης εκκλησίας της Ελλάδας και του Δημοσίου «περί εξαγοράς υπό του Δημοσίου κτημάτων της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ελλάδος προς αποκατάσταση ακτημόνων καλλιεργητών και ακτημόνων μικρών κτηνοτρόφων…», η έκταση 134 στρεμμάτων αγρών στο Κλήμα αποσπάται από τη Μονή και παραχωρείται στο Δημόσιο. Στους δε 13 αγρούς που αναγράφονται ότι παρέμειναν στην κτήση της Μονής, ουδεμία αναγραφή υπάρχει για τους δύο αγρούς στην περιοχή Κλήμα, έκτασης 51 και 83 στρεμμάτων. Εκτός δε από το Κλήμα, από τη Μονή αποσπώνται και παραχωρούνται στο Δημόσιο επίσης εκτάσεις 1.496 στρεμμάτων, μεταξύ των οποίων το Πλατύ Καζάνι, το Κάτω Βώδι, η Αχλάδα, η Μακρυά Σουβάλα Σφεντουρίου, το Μεσονήσι κι άλλα.

Ολα αυτά αναφέρονται και στην εγκύκλιο της Ιεράς Συνόδου, ενώ με τον νόμο 1700/1987 η διαχείριση της λοιπής περιουσίας των μονών περιήλθε στον Οργανισμό Διοικήσεως Εκκλησιαστικής Περιουσίας (ΟΔΕΠ) και εντάχθηκε στην εφαρμογή των νόμων, χωρίς ποτέ να καταργηθεί το Β.Δ. του 1952.

Το 2014, ο νόμος 181Ν/4301 επικυρώνει το Β.Δ. του 1952, πιστοποιώντας ότι οι συμβάσεις «συνιστούν νόμιμους τίτλους ιδιοκτησίας και αποτελούν πλήρη απόδειξη των εμπραγμάτων δικαιωμάτων των Ιερών Μονών και του Δημοσίου έναντι παντός τρίτου, χωρίς να απαιτείται μεταγραφή τους στα οικεία βιβλία μεταγραφών ή καταχώριση στα κτηματολογικά βιβλία». Τώρα πώς γίνεται η Μονή να εκμεταλλεύεται μια περιοχή που δεν της ανήκει κι έχει παραχωρηθεί στο Δημόσιο, να έχει εκδιώξει τους κολίγους στους οποίους είχε δοθεί προς καλλιέργεια η έκταση, είναι κάτι που ποτέ δεν θα μπορούσε να γίνει εάν δεν είχε μεσολαβήσει η εγκληματική αδιαφορία της Κτηματικής Εταιρείας του Δημοσίου.

Αλήθεια, μήπως γνωρίζει η ΚΕΔ πώς και γιατί αποσύρθηκαν οι πρώην καλλιεργητές της περιοχής και γιατί απέμεινε μόνο ένας, διεκδικώντας δικαστικά τον κλήρο του, έκτασης 1.300 τ.μ., από το 2006; Αν δεν γνωρίζει ή δεν θέλει να μάθει, πώς είναι δυνατόν να ανανεώνει τη σύμβαση του ιδιώτη που εκμεταλλεύεται την περιοχή, παραχωρώντας όλο και μεγαλύτερο τμήμα του αιγιαλού, για να μπορεί η επιχείρηση να καταλαμβάνει όλη την παραλία με πάνω από 200 ομπρέλες;