Ξεθωριάζει γρήγορα το success story της Οικονομίας

Tο πρόβλημα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (ισοζύγιο πληρωμών) οξύνεται στα χρόνια ύστερα από την πανδημία, με δύο δεδομένα να είναι ιδιαίτερα προβληματικά: Πρώτο, ότι αυξάνεται ταχύτατα με τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, χωρίς να αποκλιμακώνεται ουσιαστικά με την επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης, και δεύτερο, ότι το success story της δυναμικής αύξησης των εξαγωγών από τις αρχές του 2024 ξεθωριάζει.

Εξαιτίας των δύο αυτών αρνητικών στοιχείων, το έλλειμμα του ισοζυγίου διατηρείται σε υψηλά επίπεδα, με αποτέλεσμα να μπει στα «ραντάρ» των οίκων αξιολόγησης του χρέους. Με έλλειμμα που πλησίασε το 10% του ΑΣΕΠ το 2022, αποκλιμακώθηκε σε επίπεδα περί το 6,5% το 2023 και φέτος τείνει να επανέλθει σε επίπεδα πάνω από 7,5%.

Αν δεν υπήρχε το κοινό νόμισμα, οι αγορές θα είχαν «επιτεθεί» και θα είχαν επιβάλει υψηλό επιτόκιο δανεισμού στο ελληνικό Δημόσιο – και κατ’ επέκταση στον ιδιωτικό τομέα, δυσκολεύοντας εξαιρετικά την αναχρηματοδότηση του δημόσιου και ιδιωτικού χρέους. Λόγω του κοινού νομίσματος οι συνέπειες δεν είναι μεγάλες, αλλά το υψηλό έλλειμμα αποτελεί «σκιά» στην ανθεκτικότητα της ελληνικής οικονομίας σε ξαφνικές αρνητικές στροφές στη διεθνή οικονομική συγκυρία, καθώς αποτελεί τον έναν από τους δύο βασικούς δείκτες του ελλείμματος ανταγωνιστικότητας της οικονομίας.

Το βασικό αντιστάθμισμα, που αποτρέπει την αύξηση του ελλείμματος στο ισοζύγιο πληρωμών σε… δυσθεώρητα ύψη, είναι ο τουρισμός, που εξασφαλίζει πλεόνασμα στο ισοζύγιο υπηρεσιών. Το 2024 στον τουρισμό αποδεικνύεται ακόμη καλύτερο από το 2023, με αποτέλεσμα στο 1ο εξάμηνο του έτους να καταγραφεί πλεόνασμα ύψους 7.231,4 εκατ. ευρώ. Το 40%, περίπου, αυτού του πλεονάσματος καταγράφηκε τον Ιούνιο (3.190,1 εκατ. ευρώ). Τον Ιούλιο και τον Αύγουστο αναμένεται ότι το ύψος του πλεονάσματος στο ισοζύγιο υπηρεσιών θα αυξηθεί περαιτέρω, ενώ τον Σεπτέμβριο θα κινηθεί περίπου στα επίπεδα του Ιουνίου.

Ο τουρισμός σώζει, αλλά…

Ομως, ο τουρισμός δεν είναι ικανός να «σώσει την παρτίδα», καθώς το έλλειμμα στο ισοζύγιο αγαθών είναι περίπου 2,5 φορές μεγαλύτερο. Συγκεκριμένα, στο εξάμηνο έφτασε τα 17.464,5 εκατ. ευρώ, πάνω από 2 δισ. ευρώ υψηλότερο σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2023. Το έλλειμμα στο ισοζύγιο αγαθών (εμπορικό έλλειμμα) οφείλεται στον πολύ προβληματικό συνδυασμό μείωσης του όγκου των εξαγωγών στο εξάμηνο και αύξησης του όγκου των εισαγωγών:

ΕΞΑΓΩΓΕΣ: 24.694,1 εκατ. ευρώ το 1ο εξάμηνο 2024, έναντι 25.437,7 εκατ. ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2023.

ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ: 42.158,7 εκατ. ευρώ το 1ο εξάμηνο του 2024, έναντι 40.777,6 εκατ. ευρώ το 1ο εξάμηνο του 2023.

Ο Ιούνιος παρουσιάζει αντίστροφη-ενθαρρυντική εικόνα, καθώς οι εξαγωγές αυξήθηκαν σε σχέση με τον Ιούνιο του 2023 και οι εισαγωγές μειώθηκαν.

Τέλος, προβληματισμό προκαλεί η πολύ αρνητική εικόνα στο ισοζύγιο χρηματοοικονομικών συναλλαγών, όπου καταγράφεται έλλειμμα 8.128,9 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά περισσότερο από 3 δισ. ευρώ σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2023.

Ελλειμμα επενδύσεων

Στην κατηγορία αυτή η μεγάλη επιδείνωση παρατηρείται στην υποκατηγορία Επενδύσεις χαρτοφυλακίου, όπου στο πρώτο εξάμηνο καταγράφεται έλλειμμα 3.042,7 εκατ. ευρώ, έναντι πλεονάσματος 2.812,5 εκατ. ευρώ το 2023. Στην υποκατηγορία λοιπές επενδύσεις επίσης καταγράφεται υψηλό έλλειμμα (3.601,6 εκατ. ευρώ), αλλά υποδιπλάσιο σε σχέση με το 2023. Στην υποκατηγορία άμεσες επενδύσεις καταγράφεται επίσης έλλειμμα, τόσο στο εξάμηνο όσο και τον Ιούνιο (1.211,9 εκατ. ευρώ και 197,4 εκατ. ευρώ αντίστοιχα).

Συνολικά, το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών βαδίζει σε νέα υψηλά σε σχέση με το 2023.