Δύο τα σενάρια για το Μεσοπρόθεσμο

Mε εναλλακτικά σενάρια για τα πρωτογενή πλεονάσματα και τις νέες φοροελαφρύνσεις θα συνταχθεί το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2024-2027 καθώς οι συζητήσεις για το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας είναι ακόμη στον «αέρα». Την ίδια στιγμή εκπέμπεται σήμα για αυστηρή συγκράτηση στο μισθολογικού κόστος το οποίο έρχεται «κόντρα» στις υποσχέσεις του πρωθυπουργού για αυξήσεις στους δημόσιους υπαλλήλους και τους στρατιωτικούς από το 2024.

Με χθεσινή εγκύκλιό του ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης δίνει στα υπουργεία και στους φορείς της γενικής κυβέρνησης οδηγίες, προκειμένου να καταρτίσουν το νέο Μεσοπρόθεσμο ακολουθώντας το βασικό σενάριο που προβλέπει την επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων «χωρίς πρόσθετες δημοσιονομικές παρεμβάσεις και νέες πολιτικές, πέραν εκείνων που έχουν ήδη θεσμοθετηθεί μέχρι σήμερα».

Η διατύπωση αυτή «φωτογραφίζει» την ύπαρξη και δεύτερου σεναρίου, πέρα από το βασικό, ενώ πηγές του υπουργείου Οικονομικών ανέφεραν ότι με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσουν να αποτυπωθούν οι «ανάσες» από διάφορες εκδοχές μείωσης των στόχων του πρωτογενούς πλεονάσματος, π.χ. όπως από το 2,2% του ΑΕΠ που προβλέπει η συμφωνία του 2018 στο 2% του ΑΕΠ, και να ενσωματωθούν πρόσθετες φοροελαφρύνσεις σε συνάρτηση με τον διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο.

Η κυβέρνηση επιδιώκει μεγαλύτερο «κούρεμα» στους στόχους για τα πρωτογενή πλεονάσματα, ωστόσο το τοπίο είναι ακόμη θολό καθώς οι πολιτικές διπραγματεύσεις για την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας έχουν ακόμη πολύ δρόμο παρά τη νέα συζήτηση στο Eurogroup της Δευτέρας, με αποτέλεσμα η Ελλάδα, που αντιμετωπίζεται ως ειδική περίπτωση από τους Ευρωπαίους, να μην έχει σαφή εικόνα μέχρι τον Απρίλιο που λήγει η διορία για το νέο Μεσοπρόθεσμο. Ως εκ τούτου η υιοθέτηση δύο διαφορετικών σεναρίων αποτελεί για το οικονομικό επιτελείο μονόδρομο.

Το μόνο στίγμα από την εγκύκλιο Σκυλακάκη είναι ότι το 2024 δεν θα είναι σε ισχύ η γενική ρήτρα διαφυγής του Συμφώνου Σταθερότητας, ωστόσο αυτό έχει μικρή σημασία για την Ελλάδα, η οποία λόγω του υψηλού χρέους επιστρέφει νωρίτερα στους δημοσιονομικούς κανόνες και στην υποχρέωση για πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ το 2023.

Στην εγκύκλιο για την κατάρτιση του Μεσοπρόθεσμου 2024-2027, ο κ. Σκυλακάκης δίνει στις υπηρεσίες όλων των υπουργείων και των φορέων προθεσμία έως τις 6 Μαρτίου προκειμένου να αποστείλουν όλες τις προβλέψεις τους, εφιστώντας την προσοχή στις δαπάνες, στις οποίες μπαίνουν ανώτατα όρια ώστε να επιτευχθεί η δραστική συμπίεσή τους, με έμφαση στην εξέλιξη του μισθολογικού κόστους του κάθε φορέα. Συγκεκριμένα, στην εκτίμηση της εν λόγω δαπάνης δεν πρέπει να ενσωματώνεται η υπόθεση αύξησης του προσωπικού λόγω νέων προσλήψεων, μετακινήσεων, μετατάξεων κ.λπ.

Τα μακροοικονομικά σχέδια των φορέων με τις προβολές στην τετραετία για τα έσοδα και τις δαπάνες θα πρέπει να είναι συνδεδεμένα με τον πληθωρισμό, καθώς θα παραμείνει υψηλός και το 2023 αφού σύμφωνα με την εγκύκλιο ο εναρμονισμένος δείκτης θα τρέξει με ταχύτητες 5% φέτος, για να υποχωρήσει στο 2% από το 2024 ώς και το 2027. Η πληθωριστική κρίση θα φουσκώσει το ονομαστικό ΑΕΠ στο 6,6% για το 2023, ωστόσο η πραγματική αύξηση θα είναι μόλις 1,8%, που είναι η πρόβλεψη στον προϋπολογισμό. Τα επόμενα έτη η αύξηση στο ονομαστικό ΑΕΠ θα είναι κατά 5,1% το 2024, 4,9% το 2025, 4,1% το 2026 και 2,7% το 2027.

Επισημαίνεται ότι πέρυσι λόγω της ενεργειακής κρίσης τα κράτη-μέλη δεν είχαν υποχρέωση να υποβάλουν Μεσοπρόθεσμο, με αποτέλεσμα το φετινό, πέρα από τις προβλέψεις για το τρέχον έτος και τα επόμενα, να ενσωματώνει την περιγραφή και αξιολόγηση των δημοσιονομικών αποτελεσμάτων των δύο προηγούμενων ετών (2021-2022).