Καλπάζει η ακρίβεια στα είδη διατροφής

Μόνο αιτία πανηγυρισμού δεν είναι η ανακοίνωση των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ για τον ετήσιο ρυθμό αύξησης του πληθωρισμού κατά 7,2% τον Δεκέμβριο, αφού παρά τη μηναία πτώση κατά 0,5%, οι ανατιμήσεις σε βασικά καταναλωτικά αγαθά τρέχουν με διψήφια ποσοστά. Ο μέσος γενικός δείκτης τιμών για το δωδεκάμηνο του 2022 έκλεισε με 9,6%, το υψηλότερο ποσοστό εδώ και 28 χρόνια, από το 1994 όταν έκλεισε με 10,9%.

Λίγο υψηλότερα από τον εθνικό δείκτη τιμών, στο 7,6%, κινείται ο εναρμονισμένος δείκτης, που εκτός από τις καταναλωτικές δαπάνες των νοικοκυριών υπολογίζει και τις δαπάνες των μη μόνιμων κατοίκων-τουριστών. Ο ρυθμός αύξησης του πληθωρισμού επιβραδύνεται μεν τους τελευταίους τρεις μήνες, αλλά αυτό δεν συνεπάγεται ανακούφιση στις τσέπες των καταναλωτών, αφού η σύγκριση γίνεται με την υψηλή τιμή βάσης του 2021 (βλ.«Εφ.Συν.» 7/1/23, «Μαγική εικόνα η μείωση του πληθωρισμού», Π. Κοσμάς). Ιδιαίτερα αρνητική επίπτωση στο κόστος διαβίωσης των φτωχότερων νοικοκυριών έχουν οι ιλιγγιώδεις αυξήσεις στα είδη διατροφής, με ετήσιο πληθωρισμό 15,5% το 2022. Η ακρίβεια στα τρόφιμα πλήττει δυσανάλογα τα φτωχότερα νοικοκυριά, που ξοδεύουν πάνω από το 35% του διαθέσιμου εισοδήματός τους σε ανάγκες σίτισης, όταν ο μέσος όρος δαπανών είναι 22%.

Ανά κατηγορία τροφίμων οι υψηλότερες ανατιμήσεις σημειώθηκαν στα γαλακτοκομικά - αυγά με 25,6% και ακολουθούν έλαια-λίπη, ψωμί-δημητριακά και κρέας, με 21,7%, 18,1% και 17,8% αντίστοιχα. Τσουχτερές αυξήσεις (13%-14%) σημειώθηκαν σε λοιπά είδη διατροφής, λαχανικά, καφές-κακάο-τσάι. Με ρυθμό 18% έτρεξαν οι αυξήσεις στα είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού, το φυσικό αέριο ακρίβυνε κατά 50%, τα στερεά καύσιμα 24,7% και τα καύσιμα-λιπαντικά 8,6%.

Συνολικά η κατηγορία «μεταφορές» κατέγραψε ανατιμήσεις 9%, με τα κόμιστρα των ταξί να ακριβαίνουν σχεδόν 33%, τα αεροπορικά και ακτοπλοϊκά εισιτήρια σχεδόν 37% και 27% αντίστοιχα.

Οι επιδοτήσεις στους λογαριασμούς του ρεύματος, που επιβαρύνουν μακροπρόθεσμα τους φορολογούμενους αφού αφαιρούνται από τα δημοσιονομικά έξοδα, μείωσαν σημαντικά τον ετήσιο δείκτη τιμών ηλεκτρισμού κατά -8,8%, παρασύροντας τον πληθωρισμό προς τα κάτω σχεδόν κατά μισή ποσοστιαία μονάδα (-0,47%). Ωστόσο μέσα σε ένα μήνα το ρεύμα αυξήθηκε κατά 1,3%, ενώ αισθητές ήταν οι μηνιαίες αυξήσεις σε σειρά διατροφικών αγαθών, όπως το κρέας, το ψάρι, το λάδι και το ψωμί, ώς και 3%.

ΕΕΑ: Σοκαριστικά στοιχεία

«Η διαρκής φτωχοποίηση που βιώνει η ελληνική κοινωνία πρέπει επιτέλους να σταματήσει», δηλώνει ο πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών (ΕΕΑ) Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, σχολιάζοντας τα στοιχεία του Ευρωβαρόμετρου, που δείχνουν ότι το αυξανόμενο κόστος ζωής είναι η σημαντικότερη ανησυχία για το 100% των ελληνικών νοικοκυριών, (έναντι 93% του μέσου όρου στην Ε.Ε.).

Το ΕΕΑ χαρακτηρίζει «ηχηρό καμπανάκι κινδύνου» τα αποτελέσματα της έρευνας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, εστιάζοντας στο 86% των Ελλήνων που δυσκολεύεται να πληρώσει τους λογαριασμούς. «Είναι τεράστιο ποσοστό και αποτυπώνει τη σκληρή πραγματικότητα της αγοράς. Γιατί όταν ένα νοικοκυριό δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του εξαιτίας της ακρίβειας και του περιορισμένου διαθέσιμου εισοδήματος, πώς θα στηρίξει την κατανάλωση, δηλαδή την αγορά και τις επιχειρήσεις της;», υπογραμμίζει. «Μόνο με μέτρα πρόσκαιρης ανακούφισης δεν αντιμετωπίζονται τα προβλήματα» δηλώνει ο Γ. Χατζηθεοδοσίου, καλώντας την κυβέρνηση όχι μόνο να εντείνει τις πιέσεις της στις Βρυξέλλες για μέτρα στήριξης, αλλά και να αλλάξει το μείγμα πολιτικής εντός συνόρων.

Εκρηκτικές αυξήσεις στα αγροτικά αγαθά στην Ε.Ε.

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η ξηρασία στην Ευρώπη και οι ενεργειακές ανατιμήσεις οδήγησαν σε πολύ υψηλότερο πληθωρισμό το 2022 σε σύγκριση με το 2021 σχεδόν σε όλα τα αγροτικά αγαθά, σχολιάζει η Εurostat στις προκαταρκτικές εκτιμήσεις της για τη χρονιά που πέρασε. Ο μέσος όρος του δείκτη τιμών εκροών για τα αγροτικά αγαθά αυξήθηκε πανευρωπαϊκά κατά 24%.

Οι υψηλότερες αυξήσεις στις τιμές παραγωγού καταγράφονται στα δημητριακά (+45%), τα αυγά (+43%) και το γάλα (+31%). Ακόμα υψηλότερες ήταν οι αυξήσεις στο κόστος εισροών με μέσο όρο ανατιμήσεων 30%. Στα ύψη ανέβηκαν οι τιμές των λιπασμάτων με ετήσια ανατίμηση 87%, ενώ 59% ήταν οι αυξήσεις σε καύσιμα- λιπαντικά.