Φτηνότερες και περισσότερες υπερωρίες!

Οι διατάξεις του νέου εργασιακού νομοσχεδίου για αύξηση των υπερωριών, οι οποίες παραμένουν στην Ελλάδα σκανδαλωδώς φτηνές για τον εργοδότη λόγω χαμηλού ωρομισθίου, και σε μικρότερο βαθμό η ατομική σύμβαση εργασίας για τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας είναι το μεγάλο δώρο της κυβέρνησης Μητσοτάκη σε ένα τμήμα του ΣΕΒ αλλά και αρκετές μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Ενα δώρο προς συγκεκριμένες επιχειρήσεις που επί χρόνια πιέζουν ώστε να αρθεί το πλαφόν του ανώτατου αριθμού υπερωριών (96 ώρες στη βιομηχανία και 120 ώρες στις υπηρεσίες), το οποίο είθισται να παραβιάζουν καταβάλλοντας αντί του 20% και 40% επί του ωρομισθίου αμοιβή στο 80%.

Με τη νέα ρύθμιση το μέσο κόστος για τις υπερβάλλουσες υπερωρίες, που τώρα θα ενταχθούν εντός των προβλεπόμενων νόμιμων ορίων, θα μειωθεί κατά 50%! Γι’ αυτόν τον λόγο η δυνατότητα που δίνει το σχέδιο νόμου για αύξηση των νόμιμων υπερωριών στις 150 ώρες (ή ακόμα και στις 180, όπως αναφέρουν πηγές του υπουργείου Εργασίας) είναι η πρώτη και σημαντικότερη εφαρμογή των προτάσεων της έκθεσης Πισσαρίδη. Σηματοδοτεί, όπως αναφέρει η έκθεση, τον «εξορθολογισμό της χρήσης και του κόστους των υπερωριών», σε μια χώρα που έχει ήδη τα πρωτεία στη χρήση των περισσότερων ωρών εργασίας στο σύνολο της Ε.Ε. Κι όπως αναφέρει η έκθεση, «η ευελιξία στη χρήση υπερωριών είναι σημαντική για την οικονομική δραστηριότητα» .

Aκριβώς επειδή αυτή είναι σημαντικότερη -με τα μέχρι στιγμής δεδομένα- προσφορά της κυβέρνησης στην αγορά, εθίγη όσο το δυνατόν λιγότερο από τον λαλίστατο κατά τα άλλα υπουργό Εργασίας, ο οποίος σχεδόν εμμονικά προέταξε τη σημασία της ατομικής σύμβασης, με αστεία επιχειρήματα (για μάζεμα ελιάς, ανάγκες σποράς και οργώματος!) σαν να έριχνε αλάτι στην πληγή, σαν να προκαλούσε ο ίδιος την μήνιν των συνδικάτων.

Στην πραγματικότητα, η επιμονή του κ. Χατζηδάκη να προβάλει τη θέσπιση διευθέτησης χρόνου εργασίας με ατομική συμφωνία (και όχι με συλλογικές συμφωνίες όπως εδώ και χρόνια ισχύει), όσο κι αν σηματοδοτεί μια καίρια βολή κατά των συλλογικών συμβάσεων, ίσως αποδειχτεί ότι ήταν ένας τακτικός αντιπερισπασμός για να μη φανεί το μείζον, που είναι η μείωση του κόστους εργασίας μέσω της αύξησης των υπερωριών σε επιχειρήσεις που αδιαφορούν για τις ατομικές συμβάσεις.

Επίσης, η ατομική σύμβαση, στον βαθμό που αξιοποιηθεί από την εργοδοσία, θα συμβάλει φυσικά σε μια ακόμη πιο ευέλικτη χρήση των νέων φτηνότερων υπερωριών και θα εξυπηρετήσει κυρίως τα μεγάλα call centers που ανοίγουν πολυεθνικές εταιρείες στη χώρα, διατηρώντας το μεγαλύτερο ποσοστό του προσωπικού τους σε τηλεργασία, απομονωμένους, ήδη, από κάθε είδους συνδικαλιστική εκπροσώπηση.

Φυσικά το 8ωρο παραμένει, όπως διαβεβαιώνει ο κ. Χατζηδάκης. Αλλά πώς; Ως μέσος όρος μιας συγκεκριμένης χρονικής περιόδου και όχι ως μια απαραίτητη σταθερή συνιστώσα, στην οποία η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας αφιέρωσε τη Νο1 Διεθνή Σύμβαση Εργασίας (για τις ώρες εργασίας) το 1919.

Κυριακές και Συλλογικές Συμβάσεις

Μια δεύτερη σημαντική ρύθμιση του νέου εργασιακού -πάντα στην κατεύθυνση μείωσης του εργασιακού κόστους- είναι η δυνατότητα άρσης της κυριακάτικης αργίας, και άρα της απασχόλησης με αυξημένο κόστος, για μια σειρά επιχειρηματικές δραστηριότητες (logistics, κέντρα εξυπηρέτησης πελατών που ζουν σε άλλες χώρες).

Ακόμη πιο σημαντική, ως προς την επίπτωση που θα έχει στη δυνατότητα επέκτασης των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, είναι η ρύθμιση για το ηλεκτρονικό μητρώο εργοδοτικών και εργατικών φορέων. Το μέτρο θα μπορούσε να είναι εξυγιαντικό για την καταπολέμηση του φαινομένου «πλασματικών» μελών, εάν δεν γινόταν όπλο αμφισβήτησης της αντιπροσωπευτικής ισχύος των οργανώσεων να υπογράφουν συμβάσεις με υποχρεωτική επέκταση στον κλάδο. Εφόσον ισχύσει, αναμένεται να ενισχύσει τις φυγόκεντρες τάσεις ξενοδοχειακών ενώσεων της περιφέρειας και να αποδυναμώσει όχι μόνο τις εργατικές, αλλά και μεγάλες εργοδοτικές οργανώσεις.

Την Πέμπτη ξεκαθαρίζουν οι διατάξεις

Από την προσεχή Πέμπτη, με την ανάρτηση του νέου εργασιακού στη διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης και την έναρξη της συζήτησης στη Βουλή μέχρι τα τέλη Μαΐου, η πολιτική αντιπαράθεση που έχει προκληθεί εδώ και μήνες από τις ανακοινώσεις του υπουργού Εργασίας Κ. Χατζηδάκη και η αναστάτωση στα συνδικάτα θα μπουν στη δεύτερη και κρισιμότερη φάση τους, καθώς θα ξεκαθαρίσει πλήρως το τοπίο των αλλαγών που προτάσσει η κυβέρνηση Μητσοτάκη για τις εργασιακές σχέσεις.

Το σχέδιο νόμου αναμένεται να ψηφιστεί από τη Βουλή μέσα στο πρώτο δεκαήμερο του Ιουνίου και -με εξαίρεση ορισμένες προοδευτικές και εκσυγχρονιστικές διατάξεις που θα αφορούν το δικαίωμα «αποσύνδεσης», τη ρητή απαγόρευση απολύσεων για λόγους που συνδέονται με τη θρησκεία, το φύλο, τη μητρότητα (ακόμη και 6 μήνες μετά τη γέννηση), τον σεξουαλικό προσανατολισμό καθώς επίσης την άδεια πατρότητας 14 μηνών, την επιδοτούμενη από τον ΟΑΕΔ άδεια για τους δύο γονείς και μια σειρά άλλων βελτιώσεων που είναι αναγκασμένη η κυβέρνηση να επιφέρει στο πλαίσιο των κοινοτικών κατευθύνσεων για «συμφιλίωση της επαγγελματικής με την οικογενειακή ζωή»- η νέα νομοθετική παρέμβαση θα μπορούσε κάλλιστα να έχει τίτλο «Ρυθμίσεις για χαμηλότερο εργασιακό κόστος με τη συμβολή και του ελαστικότερου ωραρίου».