Ετήσια αύξηση 25% στην οικονομία διαμοιρασμού

Ολοένα και αυξάνονται τα έσοδα της οικονομίας του διαμοιρασμού (βραχυχρόνιες μισθώσεις) και μαζί οι επιπτώσεις. Ειδικότερα τα μεγέθη αυξάνονται κατά 25% σε ετήσια βάση, με τα έσοδα να ανέρχονται στο 1,9 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 10% της ετήσιας τουριστικής δαπάνης.

Ωστόσο σε έρευνα που διενήργησε η Grand Thornton για λογαριασμό του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος, αποτυπώνονται οι κοινωνικές επιπτώσεις των βραχυχρόνιων μισθώσεων, τόσο σε ποσοτικό όσο και σε ποιοτικό επίπεδο, και καταδεικνύεται με τρόπο επιτακτικό η ανάγκη εμβάθυνσης του ρυθμιστικού πλαισίου που διέπει την οικονομία διαμοιρασμού.

Κοινωνικός διάλογος

«Δεν είναι τι χάνουν οι ξενοδόχοι, είναι τι χάνει η κοινωνία, όσο η συγκεκριμένη δραστηριότητα παραμένει επί της ουσίας χωρίς ρύθμιση και έλεγχο εφαρμογής των ρυθμίσεων. Η φορολόγηση δεν επιλύει κοινωνικά προβλήματα. Γι’ αυτό και θεωρούμε υποχρέωσή μας να ξεκινήσουμε άμεσα έναν ευρύ κοινωνικό διάλογο με φορείς και συλλογικότητες της κοινωνίας των πολιτών στη βάση των συμπερασμάτων της μελέτης και πολύ σύντομα να καταθέσουμε συγκεκριμένες εφαρμόσιμες προτάσεις, με γνώμονα την κοινωνία και τις ανάγκες της», υπογράμμισε ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος, Αλέξανδρος Βασιλικός, μιλώντας στην παρουσίαση της μελέτης: «Ο κοινωνικός αντίκτυπος της οικονομίας του διαμοιρασμού και οι προτεινόμενες παρεμβάσεις», που παρουσιάστηκε χθες και διαπιστώνει:

◼ Tην ύπαρξη του φαινόμενου «εκτοπισμού» ακινήτων από τις μακροχρόνιες στις βραχυχρόνιες μισθώσεις. Παρατηρείται ότι το πλήθος των ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης αναπτύσσεται με μεγαλύτερο ρυθμό από αυτόν των ακινήτων μακροχρόνιας μίσθωσης. Κατά αυτόν τον τρόπο προκαλείται ανισορροπία στην ανάπτυξη του τουριστικού και του υπόλοιπου οικιστικού περιβάλλοντος με αύξηση των τιμών ενοικίασης και επιβάρυνση των οικονομικά ασθενέστερων.

◼ Η οικονομία διαμοιρασμού διευρύνει το φαινόμενο «εκτοπισμού» και αύξησης τιμών (crowding out and price effect), ενώ ειδικότερα στις κοινωνικές επιπτώσεις σε επίπεδο αγοράς ακινήτων συμπεραίνει ότι:

α) στην Αθήνα, 1 ακίνητο στην οικονομία διαμοιρασμού στερεί 2 ακίνητα από τις μακροχρόνιες μισθώσεις, ενώ προκαλείται αύξηση 9,3% στις τιμέςτων ενοικίων,
β) σε επίπεδο χώρας, προκαλείται μείωση διαθέσιμων ακινήτων για μακροχρόνια μίσθωση, ενώ την ίδια ώρα διαμορφώνεται ποσοστιαία αύξηση 8,3% στα ενοίκια, με συνακόλουθη επιβάρυνση των οικονομικά αδύναμων ομάδων.

◼ Τη μείωση των δημόσιων εσόδων (η καθαρή απώλεια δημόσιων εσόδων από την τριετία 2016–2018 εκτιμάται στα 300 εκατ. ευρώ περίπου) και συνακόλουθα τον περιορισμό πόρων κοινωνικής πολιτικής, την απώλεια θέσεων εργασίας (36.560 την τελευταία τριετία), αλλοίωση του εργασιακού μοντέλου με αβέβαιες συνθήκες και δημιουργία της αθέατης εργασίας («invisible work»).

◼ Επαυξάνεται το φαινόμενο «υποτροπής» στο περιβάλλον (21% μεγαλύτερη επιβάρυνση στη διαχείριση απορριμμάτων) και προκαλείται κοινωνική αντιμαχία.

◼ Αρνητικές επιδράσεις σε επίπεδο κοινωνικής συνοχής με αλλοίωση αστικού περιβάλλοντος, με στρεβλή ανάπτυξη. Τα εμπορικά καταστήματα και οι υπηρεσίες εστίασης αναπροσαρμόζονται και στρέφονται σχεδόν αποκλειστικά στην εξυπηρέτηση των αναγκών των επισκεπτών. Αποτέλεσμα αυτού είναι η περαιτέρω αλλοίωση της φυσιογνωμίας των περιοχών και η μετατροπή τους σε τουριστικά «γκέτο».

Τέλος, διαπιστώνεται αύξηση δικαστικών διαμαχών, με συνδυαστική πρόκληση ζητημάτων δημόσιας ασφάλειας. Ως εκ τούτου ελλοχεύει άμεσα ο κίνδυνος γενικότερης υποβάθμισης του τουριστικού προϊόντος της χώρας.

Το ΞΕΕ προτείνει συγκεκριμένες παρεμβάσεις που καταγράφονται στη διεθνή πρακτική και πιο συγκεκριμένα:

α) τη δημιουργία προδιαγραφών λειτουργίας των ακινήτων της βραχυχρόνιας μίσθωσης,
β) τον άμεσο καθορισμό ορίου στις διανυκτερεύσεις και
γ) πρόβλεψη σαφών υποχρεώσεων που οφείλουν να ακολουθούν οι ιδιοκτήτες ακινήτων.