Οι πολιτικές συμβουλές της Λαγκάρντ…

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) είναι ανεξάρτητη και οι πολιτικές παρεμβάσεις στο έργο της και τις αποφάσεις της απαγορεύονται. Βεβαίως όσοι και όσες συμμετέχουν στο Γενικό της Συμβούλιο είναι φορείς πολιτικών επιρροών που εκφράζουν κρατικά ή και άλλα συμφέροντα, τα οποία πρέπει να συντεθούν, διά της ομοφωνίας ή της ευρείας πλειοψηφίας, κατά τις συνεδριάσεις του.

Σε τι συνίσταται λοιπόν η «ανεξαρτησία»; Στο ότι δεν φτάνουν σε αυτήν οι πιέσεις του «πολιτικού κόστους», δηλαδή κοινωνικές και πολιτικές πιέσεις από το εσωτερικό των χωρών-μελών.

Αυτό έχει διπλή χρησιμότητα: Οι κυβερνήσεις των χωρών-μελών διαχειρίζονται όπως μπορούν τις εσωτερικές κοινωνικές και πολιτικές πιέσεις απαλλαγμένες από την υποχρέωση να τι κατευθύνουν προς την πλευρά της ΕΚΤ, η δε ΕΚΤ «κάνει αυτό που πρέπει» χωρίς να λογοδοτεί στους λαούς της Ευρώπης, με βάση την κάθε φορά συνισταμένη των πιέσεων των επιμέρους χωρών.

Ωστόσο, η ΕΚΤ δεν υπόκειται στον περιορισμό να μην παρεμβαίνει πολιτικά η ίδια! Αυτό φαίνεται πως πιστεύει η πρόεδρός της Κριστίν Λαγκάρντ, αφού σε άρθρο της στους σημερινούς Financial Times απευθύνει συμβουλές και «συστάσεις πολιτικής» με καθαρά πολιτικό χαρακτήρα και περιεχόμενο.

Συγκεκριμένα, ούτε λίγο ούτε πολύ, προτείνει τον θεσμικό μετασχηματισμό της ΕΕ ώστε να αποφασίζει με ευρείες πλειοψηφίες:

«Πρέπει να μεταρρυθμίσουμε τη θεσμική δομή της Ευρώπης. Δεν πρέπει να επιτρέπεται πλέον να παρεμποδίζει ένα βέτο τα συλλογικά συμφέροντα των άλλων 26 κρατών-μελών. Περισσότερε ψηφοφορίες με ειδική πλειοψηφία σε κρίσιμους τομείς θα επιτρέψει στην Ευρώπη να μιλήσει με μια φωνή».

Δεν θα το έκανε αν δεν ήταν η ηχώς πολιτικών πεποιθήσεων που είναι πλέον κυρίαρχες στο Βερολίνο, το Παρίσι και άλλες κεντρο- και βορειο-ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.

Και είναι προφανές ότι θέλει να ρίξει και το δικό της (και της ΕΚΤ) κύρος στη ζυγαριά των πολιτικών συσχετισμών ώστε ένας τέτοιος θεσμικός μετασχηματισμός να προχωρήσει το ταχύτερο.

Στο όνομα ποιας επείγουσας ανάγκης;

«Αυτή η στιγμή της αλλαγής είναι μια ευκαιρία για την Ευρώπη: είναι μια στιγμή "παγκόσμιου ευρώ". Για να την εκμεταλλευτούμε και να ενισχύσουμε τον ρόλο του ευρώ στο διεθνές νομισματικό σύστημα, πρέπει να δράσουμε αποφασιστικά ως μια ενωμένη Ευρώπη που παίρνει μεγαλύτερο έλεγχο της μοίρας της».

Όπως βλέπουμε, απέφυγε να μιλήσει για τον Όρμπαν και τον Φίτσο, που συχνά-πυκνά μπλοκάρουν αποφάσεις της ΕΕ πολιτικού ή γεωπολιτικού χαρακτήρα (θα ήταν ακραίο να κάνει και αυτό) και μιλάει για την ιστορική ευκαιρία του ευρώ. Όμως, σε μια Ένωση που τρεκλίζει και χάνει κατά κράτος στον παγκόσμιο ανταγωνισμό, σε τι συνίσταται η «ευκαιρία» του κοινού νομίσματος να γίνει «παγκόσμιο»; Προφανώς, η εκτίμηση αυτή δεν έχει καμία βάση αν πίσω της δεν κρύβεται μία άλλη: ότι ο ρόλος του δολαρίου ως παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος έχει μπει σε αναπότρεπτη κρίση. Όπως δείχνουν τα στοιχεία όμως, το κενό που αφήνει η αναξιοπιστία των ΗΠΑ και του δολαρίου δεν τον καλύπτει το ευρώ αλλά ο… χρυσός, που έχει γίνει η δεύτερη αποθεματική αξία μετά το δολάριο. Επιπλέον, γιατί να υποθέσουμε ότι δεν έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να καλύψει το κενό του δολαρίου το γουάν ή ένα νομισματικό «καλάθι» των BRICKS;

Η αξιοπιστία ενός νομίσματος απορρέει από την αξιοπιστία του εκδότη, εν προκειμένω της ΕΕ. Πόση αξιοπιστία έχει η ΕΕ όταν χάνει κατά κράτος στον παγκόσμιο ανταγωνισμό (στη βιομηχανική ισχύ, τη νέες τεχνολογίες, στις εναλλακτικές μορφές ενέργειας, στην αεροδιαστημική κ.λπ.) με τους δύο άλλους ισχυρούς διεθνείς πόλους, τις ΗΠΑ και την Κίνα;