Φρένο στον πόλεμο των δασμών

ΗΠΑ και Κίνα κατέληξαν σε μια απροσδόκητα καλύτερη της αναμενόμενης συμφωνία μείωσης των δασμών στη Γενεύη πατώντας φρένο στον μεταξύ τους εμπορικό πόλεμο και οδηγώντας σε μεγάλη άνοδο χθες τα χρηματιστήρια και το δολάριο.

Η συμφωνία προβλέπει τη μείωση των τελευταίων δασμών που επέβαλαν οι δύο χώρες κατά 115% για τις επόμενες 90 ημέρες. Συγκεκριμένα οι ΗΠΑ θα μειώσουν τους επιπλέον δασμούς που επέβαλαν στις κινεζικές εισαγωγές τον προηγούμενο μήνα από 145% σε 30%, ενώ σε αντάλλαγμα η Κίνα περικόπτει αντίστοιχα τους δασμούς που επέβαλε ως αντίποινα στα εισαγόμενα αμερικανικά αγαθά από 125% σε 10%. Η διαφορά αντικατοπτρίζει τους δασμούς 20% που επέβαλε ο Τραμπ νωρίτερα με την ανάληψη καθηκόντων του για τον ρόλο της Κίνας στην κρίσης φαιντανύλης των ΗΠΑ. Τόσο ο δασμός που σχετίζεται με τη φαιντανύλη όσο και οι ειδικοί δασμοί σε αυτοκίνητα, χάλυβα, αλουμίνιο θα εξακολουθήσουν να ισχύουν. Στη συμφωνία δεν περιλαμβάνονται και οι εξαιρέσεις «de minimis» για δέματα ηλεκτρονικού εμπορίου χαμηλής αξίας από την Κίνα και το Χονγκ Κονγκ, τις οποίες η κυβέρνηση Τραμπ τερμάτισε στις 2 Μαΐου.

Παρ’ όλα αυτά η συμφωνία προχώρησε περισσότερο από ό,τι ανέμεναν οι περισσότεροι αναλυτές. Την περασμένη εβδομάδα ο Τραμπ είχε μιλήσει για πιθανότητα μείωσης των δασμών στο 80%. Οι δασμοί που ανακοινώθηκαν χθες είναι πολύ χαμηλότεροι τόσο από αυτό το επιπεδο όσο και από το 50% που προέβλεπαν κάποιοι αναλυτές.

Ο Ντόναλντ Τραμπ, που επί μήνες άστραφτε και βρόνταγε για την Κίνα και τους άλλους εμπορικούς εταίρους του που «λεηλατούν τις ΗΠΑ», χθες έσταζε μέλι. Μίλησε για «πλήρη επαναφορά» στις σχέσεις ΗΠΑ και Κίνας σημειώνοντας ότι δεν επιζητεί να βλάψει την πολυάνθρωπη χώρα. «Το σημαντικότερο για μένα είναι το άνοιγμα» ότι «συμφώνησαν να ανοίξουν την Κίνα», είπε, προσθέτοντας ότι «θα ήταν φανταστικό για τις επιχειρήσεις μας αν μπορούσαμε να μπούμε και να ανταγωνιστούμε». Στο ίδιο μήκος κύματος ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, είπε από τη Γενεύη, όπου πραγματοποιήθηκαν οι διαπραγματεύσεις αυτό το Σαββατοκύριακο, ότι και οι δύο πλευρές έδειξαν «μεγάλο σεβασμό» στις διαπραγματεύσεις καθώς και ότι «η συναίνεση και των δύο αντιπροσωπειών ήταν ότι καμία από τις δύο πλευρές δεν επιθυμεί την αποσύνδεση».

Οι σύμμαχοι του Τραμπ μίλησαν για πολιτική του νίκη, για υλοποίηση της υπόσχεσής του για την αντιμετώπιση των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών με την ελπίδα αναζωογόνησης της παραγωγικής ικανότητας των ΗΠΑ που είχε μεταφερθεί στο εξωτερικό. Κάποιοι άλλοι μίλησαν ωστόσο για καθολική ήττα του και συνθηκολόγηση. Τόνιζαν ότι η χθεσινή δήλωσή του για «τη σημασία μιας βιώσιμης, μακροπρόθεσμης και αμοιβαία επωφελούς οικονομικής και εμπορικής σχέσης» είναι σε πλήρη αντίθεση με το τροπάριο της λεηλασίας που ο Τραμπ έψαλε την «Ημέρα της Απελευθέρωσης», στις 2 Απριλίου, όταν και ανακοίνωσε τους αμοιβαίους δασμούς εναντίον όλων, ακόμη και κατά των… πιγκουίνων. «Με άλλα λόγια» λένε «ο πρόεδρος υπέκυψε». Και σε αυτό καθοριστικό ρόλο έπαιξε τόσο η αστάθεια της αγοράς, οι απώλειες ζεστού χρήματος και οι πιέσεις των τραπεζών και των μεγάλων εταιρειών του χρηματοπιστωτικού τομέα των ΗΠΑ, αλλά και οι δυσοίωνες προειδοποιήσεις από τα σούπερ μάρκετ και τις άλλες αλυσίδες λιανικού εμπορίου για άδεια ράφια, καθώς και τα στοιχεία που έδειχναν τις αποστολές φορτίων στα λιμάνια των ΗΠΑ να καταρρέουν πολλαπλασιάζονταν.

Δεν θα πρέπει να αγνοηθεί ότι σε αυτούς τους 3 μήνες των δασμολογικών επιθέσεων του Τραμπ και των σκαμπανεβασμάτων στην αγορά κάποιοι έβγαλαν πολλά λεφτά. Οι αμερικανικές μετοχές υψηλής τεχνολογίας που βούτηξαν σε αυτό το διάστημα σε bear market (-20%) χθες αναδύονταν από αυτήν, φέρνοντας σε όσους γνώριζαν και αγόρασαν έγκαιρα τρελά κέρδη.

Χειραγώγηση

Επίσης από τότε που ο Τραμπ έστειλε μήνυμα για αγορές μετοχών μέσω της πλατφόρμας του Truth Social (ώρες πριν ανακοινώσει την αναστολή των αμοιβαίων δασμών για 90 ημέρες), ο ευρύτερος δείκτης μετοχών S&P 500 του Χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης κατέγραψε άνοδο 15%. Ο «κωμικά διεφθαρμένος» Τραμπ, που τις τελευταίες ημέρες κατηγορείται για μεθόδευση αποδοχής δωρεάς πολυτελούς τζάμπο από το Κατάρ, κατηγορείται αυξανόμενα για χειραγώγηση της αγοράς και κερδοσκοπικά παιχνίδια με στόχο τον πλουτισμό της οικογένειάς του και των πλούσιων φίλων του.

Χθες οι αγορές υποδέχτηκαν με ενθουσιασμό τη συμφωνία με την Κίνα, αντικατοπτρίζοντας την ανακούφιση των επενδυτών για την αναστολή μιας σύγκρουσης η οποία οδηγούσε σε αδιέξοδο ύψους 600 δισ. δολαρίων το διμερές εμπόριο των κορυφαίων οικονομιών του πλανήτη, νέα αναταραχή στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού, επάνοδο του πληθωρισμού και περαιτέρω συρρίκνωση της οικονομικής ανάπτυξης. Στη Wall Street μία ώρα πριν από το κλείσιμο ο ευρύτερος δείκτης μετοχών S&P 500 κατέγραφε άνοδο 2,74% χτυπώντας το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων δύο μηνών, ενώ ανάλογα κέρδη 2,3% και 3,8% σημείωναν αντίστοιχα ο Dow Jones και ο Nasdaq.

Ανοδικές τάσεις επικράτησαν και στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια με το Λονδίνο να κλείνει στο + 0,59%, τη Φρανκφούρτη στο + 0,29%, το Παρίσι στο +1,37% και την Αθήνα στο +1,40%.

Στην αγορά συναλλάγματος το δολάριο σημείωσε τη μεγαλύτερη ημερήσια άνοδό του 1,3% έναντι του ευρώ με την ισοτιμία των δύο νομισμάτων να προσεγγίζει αργά το απόγευμα το 1,1072 δολάριο ανά ευρώ. Ανάλογη εκτόξευση περίπου 3% σημείωσε και η τιμή του πετρελαίου, με το μπρεντ να προσεγγίζει αρχικά επίπεδα πάνω από τα 65 δολάρια ανά βαρέλι. Αργότερα ωστόσο τα κέρδη του μετριάστηκαν στο 1,5% με την τιμή να υποχωρεί στα 64,86 δολάρια ανά βαρέλι. Αντίστροφη τροχιά σημείωσε η τιμή του χρυσού, που υποχώρησε κατά 3,5% στα 3.226 δολάρια η ουγγιά.