Με τους χειρότερους οιωνούς ξεκίνησε χθες η φετινή εαρινή κοινή σύνοδος Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και Παγκόσμιας Τράπεζας, καθώς οι βασικοί λήπτες αποφάσεων στην παγκόσμια οικονομία βρίσκονται αντιμέτωποι με ένα χάος που έχει δημιουργήσει εξ ολοκλήρου ο Λευκός Οίκος.
Οι αυθαίρετοι δασμοί που ανακοίνωσε στις αρχές του μήνα ο Ντόναλντ Τραμπ έχουν προκαλέσει ιστορικό σοκ για το παγκόσμιο εμπορικό σύστημα και φόβους για ύφεση. Παρά την αναστολή ενός μέρους αυτών ώς τον επόμενο Ιούλιο, παρά τις ελπίδες κάποιων κυβερνήσεων ότι θα τη γλιτώσουν με κάποιες παραχωρήσεις προς την Ουάσινγκτον, η ευρύτερη αναταραχή που προκαλεί η εμπορική πολιτική του Τραμπ εγκυμονεί, όπως προειδοποιούν αρκετοί οικονομολόγοι, τον κίνδυνο μια συστημικής κρίσης.
Κατά μόνας
Ωστόσο, σε αντίθεση με το παρελθόν, η απάντηση από κοινού σε αυτόν τον κίνδυνο είναι αδύνατη, καθώς οι μεγάλες οικονομικές δυνάμεις της υφηλίου επιχειρούν να διαχειριστούν τις πολιτικές της κυβέρνησης Τραμπ η κάθε μία με τον δικό της τρόπο. Η Ε.Ε., που αντιμετωπίζει δασμούς 20%, έχει διαμηνύσει ότι θα αντεπιτεθεί, αλλά επί της ουσίας τηρεί στάση αναμονής. Η Βρετανία έχει αρνηθεί να επικρίνει ανοιχτά τον Λευκό Οίκο και ελπίζει σε μια ευνοϊκή μεταχείριση από την Ουάσινγκτον. Η Ιαπωνία ξεκίνησε ένα κύκλο διαπραγματεύσεων, υποσχόμενη αύξηση εισαγωγών κάποιων αμερικανικών αγροτικών προϊόντων, ωστόσο δεν έχει καταλήξει ακόμη σε κάποια συμφωνία με την Ουάσινγκτον. Ο Καναδάς ακολουθεί επιθετική προσέγγιση ωστόσο η τελική του στάση θα φανεί μετά τις επικείμενες εκλογές. Αυτή η πολυφωνία καθιστά σχεδόν αδύνατη μια συλλογική δράση για την αντιμετώπιση των κινδύνων που προκαλούν οι πολιτικές του Τραμπ στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Στο παρελθόν, μια φραστική μόνο παρέμβαση της ομάδας των πιο επτά πιο ισχυρών οικονομιών της υφηλίου (G7) ήταν αρκετή για να σταματήσει την αστάθεια των αγορών και τους φόβους κατάρρευσης. Αυτή τη φορά ωστόσο το ενδεχόμενο ανάληψης πρωτοβουλιών από την G7 και τους κεντρικούς τραπεζίτες των χωρών που την απαρτίζουν δείχνει εντελώς απίθανο παρά τα δυσμενή μηνύματα που έρχονται από την καθίζηση της αγοράς αμερικανικού χρέους, την ευπάθεια του δολαρίου και την πτώση των χρηματιστηρίων.
Αλλά και οι οικοδεσπότες της φετινής συνόδου -το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα- πέρα από τις καθιερωμένες καμπάνες κινδύνου που χτυπούν σε αυτές τις συνόδους -υπό τον φόβο διακοπής της χρηματοδότησής τους από την Ουάσινγκτον- δεν φαίνονται ικανοί να βάλουν ένα φραγμό στις πολιτικές διάλυσης της παγκόσμιας τάξης που ακολουθεί ο Αμερικανός πρόεδρος. Η κατάσταση επιδεινώνεται από την αυξανόμενη κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. Το Πεκίνο κατηγόρησε χθες την Ουάσινγκτον για κατάχρηση και εργαλειοποίηση των δασμών, ενώ προειδοποίησε τις υπόλοιπες χώρες της υφηλίου να μη συνάψουν μια ευρύτερη οικονομική συμφωνία με τις ΗΠΑ που θα είναι σε βάρος του.
Το Πεκίνο θα αντιταχθεί σθεναρά σε οποιοδήποτε μέρος συνάψει συμφωνία σε βάρος της Κίνας και «θα λάβει αντίμετρα με αποφασιστικό και ανταποδοτικό τρόπο», διεμήνυσε με δήλωση του το κινεζικό υπουργείο Εμπορίου. Η δήλωση ήταν η απάντηση του υπουργείου σε δημοσίευμα του Bloomberg ότι η κυβέρνηση Τραμπ ετοιμάζεται να πιέσει όσες κυβερνήσεις ζητούν μειώσεις δασμών ή εξαιρέσεις να περιορίσουν το εμπόριο τους με την Κίνα, επιβάλλοντας μεταξύ άλλων και νομισματικές κυρώσεις. Ανάλογο δημοσίευμα της Wall Street Journal ανέφερε νωρίτερα ότι η αμερικανική πλευρά απαιτούσε από τις κυβερνήσεις να μειώσουν τις εισαγωγές τους από την Κίνα και να απαγορέψουν τις επενδύσεις αυτές στην επικράτειά τους.
Αποφασισμένο να διαφυλάξει τα συμφέροντά του το Πεκίνο θα συγκαλέσει αυτή την εβδομάδα μια άτυπη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, όπου θα κατηγορήσει την Ουάσινγκτον για εκφοβισμό και για «επίρριψη σκιάς στις παγκόσμιες προσπάθειες για ειρήνη και ανάπτυξη» με την εργαλειοποίηση των δασμών.
Η σθεναρή απάντηση του Πεκίνου φέρνει σε δύσκολη θέση αρκετές χώρες που έχουν εμπορικές σχέσεις και με τις δύο χώρες.
Εξαρτήσεις
Κάποιοι αναλυτές προβλέπουν ότι όσες χώρες εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την Κίνα -σε επενδύσεις, βιομηχανικές υποδομές, τεχνογνωσία και κατανάλωση- δύσκολα θα ενδώσουν στις απαιτήσεις των ΗΠΑ. Σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν πολλές χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας. Ο πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπινγκ επισκέφθηκε τρεις χώρες της περιοχής την περασμένη εβδομάδα σε μια κίνηση ενίσχυσης των περιφερειακών δεσμών, καλώντας τους εμπορικούς εταίρους να αντιταχθούν στον μονομερή εκφοβισμό των ΗΠΑ.
Ο Αμερικανός πρόεδρος έπληξε 6 χώρες της ΝΑ Ασίας με δασμούς που κυμαίνονταν από 32% έως 49%. Οι περισσότερες εξ αυτών είχαν επωφεληθεί από τους δασμούς που επέβαλε στο Πεκίνο ο Τραμπ στην πρώτη προεδρική θητεία του, απορροφώντας επενδύσεις που προορίζονταν για την Κίνα. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι χώρες της ΝΑ Ασίας (ASEAN) είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Κίνας. Η συνολική αξία των εμπορικών συναλλαγών τους άγγιξε στο πρώτο τρίμηνο του 2025 τα 234 δισ. δολάρια. Το εμπόριο μεταξύ της ASEAN και των ΗΠΑ ανήλθε συνολικά πέρυσι στα 476,8 δισ. δολάρια το 2024, καθιστώντας την Ουάσινγκτον 4ο μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο του μπλοκ.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας