Γεωπολιτική και οικονομική πανωλεθρία

Οταν τον Ιούλιο του 2021 η γερμανική αρχή ενέργειας επικαλέστηκε ξαφνικά παρατυπίες που δεν επέτρεπαν να δοθεί η άδεια λειτουργίας στον Nord Stream II, τον αγωγό μεταφοράς ρωσικού φυσικού αερίου στη Δυτική Ευρώπη, που ήταν έτοιμος «με το κλειδί στο χέρι», ο πόλεμος στην Ουκρανία είχε δρομολογηθεί. Ο Nord Stream II δεν ήταν απλώς ένας αγωγός με οικονομική σημασία, αλλά ένα γεωπολιτικό σχέδιο, επομένως το μπλοκάρισμα της λειτουργίας του συνιστούσε γεωπολιτικού χαρακτήρα ανατροπή.

Στους δύσκολους για την Ε.Ε. καιρούς που ακολούθησαν, με την ενεργειακή κρίση να «τσακίζει κόκαλα», κάποιοι «ενδιαφερόμενοι» φρόντισαν «καλού-κακού» να κάνουν σαμποτάζ στον αγωγό ώστε να μην είναι έτοιμος για επαναλειτουργία. Στη συνέχεια, πρόσφατα, η Ουκρανία φρόντισε να τερματίσει τη μεταφορά ρωσικού φυσικού αερίου με τον εν λειτουργία Nord Stream I. Ομως όλα αυτά είναι πλέον πολύ πιθανόν να αποτελέσουν παρελθόν, καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ μιλάει απευθείας με τον Πούτιν για ειρήνευση στην Ουκρανία, ενώ η Ε.Ε. και η Ουκρανία βρίσκονται εκτός γεωπολιτικού νυμφώνος. Η προηγούμενη ηγεσία των ΗΠΑ έβαλε την Ευρώπη και την Ουκρανία στον πόλεμο, η νέα τις παρακάμπτει με τον πλέον ωμό τρόπο.

Οφέλη…

Το χειρότερο: Η ειρήνευση, αν έρθει, θα έχει θετικά για την Ευρώπη και την Ουκρανία, αλλά θα έχει και αρνητικά - πέρα από τις ανθρώπινες και οικονομικές απώλειες του πολέμου.

Το σημαντικότερο όφελος αναμένεται ότι θα είναι η μείωση των τιμών στα ενεργειακά προϊόντα, καθώς η ειρήνευση θα ξανακάνει προσβάσιμα τα ρωσικά ενεργειακά προϊόντα – οι «πέτρες του σκανδάλου», οι Nord Stream I και Nord Stream II θα επαναλειτουργήσουν, αφού ο δεύτερος επισκευαστεί. Καθόλου τυχαία, χθες οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη γνώρισαν σημαντική πτώση: η τιμή του «ευρωπαϊκού» TTF gas μειώθηκε κατά 8,66% και του βρετανικού UK gas κατά 6,7%.

Οι πληθωριστικές πιέσεις καθώς και η ανάπτυξη θα ευνοηθούν, αφού οι τιμές των ενεργειακών προϊόντων ήταν η βασική αιτία ανόδου του πληθωρισμού στην Ευρώπη, αλλά και της πτώσης της βιομηχανικής παραγωγής.

Με χθεσινή της εκτίμηση η Goldman Sachs υπολογίζει ότι το ευρωπαϊκό ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 0,2% στην περίπτωση «περιορισμένου» σεναρίου ειρήνευσης και κατά 0,5% στην περίπτωση «συνολικής και αξιόπιστης λύσης».

Οσον αφορά τον πληθωρισμό, εκτιμά ότι στο σενάριο «περιορισμένης» ροής ρωσικού φυσικού αερίου, οι τιμές του φυσικού αερίου θα μειωθούν κατά 15% με θετική επίδραση στον πληθωρισμό (μείωση) 0,15 εκατοστιαία μονάδα, ενώ στο σενάριο πλήρους ροής του ρωσικού φυσικού αερίου η θετική επίδραση (μείωση) στον πληθωρισμό θα είναι 0,5 εκατοστιαία μονάδα.

Τέλος, η συμμετοχή ευρωπαϊκών εταιρειών στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας εκτιμάται ότι θα έχει θετική επίδραση στο ΑΕΠ της τάξεως του 0,03% ή 0,09%, για τα δύο σενάρια αντίστοιχα.

…και ζημίες

Ομως, ο κατάλογος των ζημιών έχει πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα:

• Σύμφωνα με το Bloomberg, η Ε.Ε. θα επιβαρυνθεί από ένα τεράστιο κονδύλι 3,1 τρισ. δολ. την επόμενη δεκαετία για αύξηση των στρατιωτικών δαπανών των χωρών-μελών στο 3,5% του ΑΕΠ.
• Η αναβάθμιση του στρατού της Ουκρανίας θα κοστίσει άλλα 175 δισ. δολάρια.
• Μια ειρηνευτική δύναμη 40.000 ανδρών θα προσθέσει κόστος 30 δισ. δολάρια.

Ολα αυτά θα αναστατώσουν τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, θα επαναφέρουν την «γκρίνια» για αμοιβαιοποίηση του χρέους και σε κάθε περίπτωση θα πιέσουν ασφυκτικά τις κοινωνικού χαρακτήρα δαπάνες του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού.

Επιμύθιο: Το γεγονός ότι το Bloomberg θεωρεί βέβαιο πως το κόστος της ειρήνης θα το πληρώσει η Ευρώπη, ισοδυναμεί με ευθεία μομφή στις ευρωπαϊκές ηγεσίες: Οι ΗΠΑ αποφάσισαν για την αρχή του πολέμου, οι ΗΠΑ θα «κανονίσουν» τα της ειρήνευσης παρακάμπτοντας την Ευρώπη, αλλά η Ευρώπη θα πληρώσει το κόστος. Πρόκειται για γεωπολιτική και γεωοικονομική πανωλεθρία που θα διδάσκεται ως παράδειγμα προς αποφυγή…