Διάτρητο -αν όχι ηλίθιο- δείχνει το όραμα που περιέγραψε στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός ο Ντόναλντ Τραμπ για την εκτόξευση της αμερικανικής οικονομίας στη «νέα χρυσή εποχή» που ευαγγελίζεται. Στη -μέσω δορυφόρου- συνομιλία του με τους επικεφαλής κορυφαίων πολυεθνικών επιχειρήσεων που βρέθηκαν προχθές στο ελβετικό θέρετρο ο Αμερικανός πρόεδρος προσέφερε μια πιο σαφή εικόνα για τον τρόπο που σχεδιάζει να «κάνει την Αμερική ξανά μεγάλη», συνδέοντας για πρώτη φορά μια σειρά από εξαγγελίες της προεκλογικής εκστρατείας του σε ένα κοινό σχέδιο.
Το «σχέδιο»
1. ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ: Ο Τραμπ διεμήνυσε ότι θα μειώσει τον εταιρικό φορολογικό συντελεστή στο 15% από 21%, υποστηρίζοντας ότι και αυτό θα πυροδοτήσει τις επενδύσεις των επιχειρήσεων στις ΗΠΑ, τονώνοντας την αμερικανική μεταποίηση, το εργατικό δυναμικό και συνολικά την οικονομία της υπερδύναμης.
2. ΔΑΣΜΟΙ: Υιοθετώντας τη γνωστή προσέγγιση «καρότο και μαστίγιο» ο Τραμπ διεμήνυσε προς όσες επιχειρήσεις δεν θέλουν να μεταφέρουν την παραγωγή τους στις ΗΠΑ και θέλουν να πωλούν τα προϊόντα τους εκεί ότι θα επιβαρυνθούν με δασμούς. «Το μήνυμά μου σε κάθε επιχείρηση σε όλον τον κόσμο είναι πολύ απλό: Ελάτε να φτιάξετε το προϊόν σας στην Αμερική και θα σας δώσουμε τους χαμηλότερους φόρους (το καρότο) από οποιοδήποτε άλλο έθνος στη Γη. Αλλά αν δεν παράγετε το προϊόν σας στην Αμερική, όπου έχετε πλεονέκτημα, τότε πολύ απλά θα πρέπει να πληρώσετε δασμό (το μαστίγιο)» είπε ο Τραμπ. Προέβλεψε μάλιστα ότι οι δασμοί θα φέρουν τεράστια έσοδα στα δημόσια ταμεία, βοηθώντας στην αποπληρωμή του τεράστιου χρέους των ΗΠΑ και καλύπτοντας τη δημοσιονομική τρύπα που θα προκαλέσει η μείωση των φόρων.
3. ΚΟΣΤΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ: Ο Τραμπ μίλησε για αύξηση της παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου στις ΗΠΑ, η οποία σε συνδυασμό με μια συμφωνία με τον ΟΠΕΚ θα συμβάλλει στην πτώση των τιμών.
4. ΕΠΙΤΟΚΙΑ: Ο Τραμπ θεωρεί ότι με την πτώση των τιμών πετρελαίου οι πληθωριστικές πιέσεις θα αμβλυνθούν και αυτό θα επιτρέψει στη Fed να μειώσει τα επιτόκια. «Με την πτώση των τιμών του πετρελαίου θα απαιτήσω τα επιτόκια να μειωθούν αμέσως» είπε χαρακτηριστικά.
Τα... προβλήματα
Στο σχέδιο αυτό και την απλοϊκή λογική του Τραμπ υπάρχουν ωστόσο πολλές τρύπες, τις οποίες έχουν ήδη επισημάνει αρκετοί οικονομολόγοι. Ουκ ολίγοι εξ αυτών πιστεύουν ότι το σχέδιο του Τραμπ δεν είναι μόνο απλοϊκά ανόητο, αλλά και αντιπαραγωγικό. Μεταξύ άλλων επισημαίνουν ότι:
Η μείωση του εταιρικού φορολογικού συντελεστή είναι ακριβή. Η μείωσή του από το 35% στο 21% στην προηγούμενη θητεία του Τραμπ καταβαράθρωσε τα φορολογικά έσοδα από τις επιχειρήσεις κατά 40%. Η ώθηση που προσέφερε στην οικονομία μέσω της αύξησης της παραγωγικότητας και των μισθών δεν ήταν επαρκής για την αντιστάθμιση της απώλειας των εσόδων με αποτέλεσμα τη διόγκωση του ελλείμματος. Για την κάλυψή του για τη χρηματοδότηση ζωτικών λειτουργιών του αμερικανικού κράτους θα χρειαστεί ακόμη μεγαλύτερος δανεισμός μέσω της αγοράς ομολόγων. Οσο όμως η δημοσιονομική κατάσταση μιας χώρας επιδεινώνεται, τόσο το κόστος του δανεισμού μεγαλώνει επηρεάζοντας και τα άλλα επιτόκια της οικονομίας.
Επίσης δεν είναι σίγουρο ότι εταιρείες που παράγουν τα προϊόντα τους σε χώρες με ευτελιστικό κόστος εργασίας όπως το Βιετνάμ και το Μπανγκλαντές θα είχαν συμφέρον να παράγουν στις ΗΠΑ, όπου το εργατικό κόστος είναι πολλαπλάσιο. Το συγκριτικό πλεονέκτημα του χαμηλού φορολογικού συντελεστή και της μη επιβολής δασμού που διαμηνύει ο Τραμπ ίσως να μην είναι και τόσο σημαντικό, ειδικά για μια εταιρεία που δεν βασίζει μεγάλο μέρος της κερδοφορίας της στην αμερικανική αγορά.
Οι δασμοί δεν είναι απολύτως σίγουρο ότι θα ευνοήσουν το σύνολο της αμερικανικής οικονομίας, καθώς το κόστος τους το πληρώνουν οι Αμερικανοί εισαγωγείς και όχι οι ξένοι εξαγωγείς. Αυτό σημαίνει ότι το κόστος αυτό μετακυλίεται στις τιμές που πληρώνουν οι Αμερικανοί καταναλωτές, γεγονός που, όπως τονίζουν οι περισσότεροι οικονομολόγοι, μπορεί να αναζωπυρώσει τον πληθωρισμό ζημιώνοντας την οικονομία.
Επίσης το πιο πιθανό είναι ότι δασμοί θα πυροδοτήσουν αντίποινα. Πνίγοντας τις εισαγωγές των ΗΠΑ ο Τραμπ διακινδυνεύει έτσι να πνίξει και τις εξαγωγές της χώρας του, προκαλώντας αιμορραγία σε κάποιους τομείς της οικονομίας και απώλειες θέσεων εργασίας.
Προβληματική όμως δείχνει και η υπόσχεση του Τραμπ για αύξηση της παραγωγής ενέργειας για να μειωθούν, όπως λέει, οι τιμές. Η ζήτηση για πετρέλαιο βρίσκεται σε ύφεση διεθνώς, καθώς μεγάλες οικονομίες της υφηλίου βιώνουν στασιμότητα ή επιβράδυνση. Δεδομένης της πορείας απεξάρτησης της υφηλίου από τους υδρογονάνθρακες η παγκόσμια ζήτηση προβλέπεται ακόμη χαμηλότερη στα επόμενα χρόνια. Οι ΗΠΑ είναι ήδη ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου στον κόσμο. Παράγει περισσότερο πετρέλαιο από οποιαδήποτε άλλη χώρα στον κόσμο περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη χρονική στιγμή. Η αύξηση της αμερικανικής παραγωγής ακόμη περισσότερο, η μεγαλύτερη διάθεση περιοχών εξόρυξης όταν οι πρόσφατες δημοπρασίες γεώτρησης στην Αλάσκα είχαν μηδενικές προσφορές, δεν έχει νόημα παρά μόνο αν οι τάσεις της ζήτησης αναστραφούν.
Το σχέδιο του Τραμπ για πλημμύρα πετρελαίου έτσι ώστε να πέσουν οι τιμές δείχνει παράταιρο και για ακόμη έναν λόγο. Χαμηλότερες τιμές σημαίνει μείωση κερδοφορίας των πετρελαϊκών εταιρειών οι οποίες όμως χρηματοδότησαν αδρά την επανεκλογή του -με τουλάχιστον μισό δισ. δολάρια φανερά- και περιμένουν από αυτόν τη γη με τ’ άστρα. Πόσο ειλικρινής μπορεί να είναι ο πλανητάρχης όταν υπόσχεται χαμηλότερες τιμές ενέργειας; Τέλος, η μείωση των επιτοκίων δεν είναι δουλειά του προέδρου, αλλά της κεντρικής τράπεζας η οποία καθορίζει ανεξάρτητα την πολιτική της βάσει πληθώρας δεδομένων. Και η προσέγγιση της ομοσπονδιακής τράπεζας των ΗΠΑ για το κόστος του χρήματος δεν είναι τόσο απλή όσο την αντιλαμβάνεται ο Τραμπ.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας