Η κλιμάκωση των ένοπλων συγκρούσεων αποτελεί την πιο επείγουσα απειλή για την υφήλιο το 2025 σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (WEF), ενώ η μεγαλύτερη ανησυχία για την επόμενη δεκαετία είναι η κλιματική κρίση.
Λίγο πριν από την ετήσια συνάντηση της παγκόσμιας ελίτ στο ελβετικό χιονοδρομικό κέντρο του Νταβός την επόμενη εβδομάδα, το Φόρουμ δημοσιοποίησε χθες την καθιερωμένη ετήσια έκθεσή του για τους κινδύνους που απειλούν την υφήλιο (Global Risks Report). Η έκθεση που συντάσσεται για 20ό συνεχόμενο έτος βασίζεται στις απόψεις περισσότερων από 900 ειδικών από τον κόσμο των επιχειρήσεων, της πολιτικής και την ακαδημαϊκή κοινότητα.
Παρουσιάζει μια ιδιαίτερα σκληρή εικόνα για την επόμενη διετία. Οι ερωτηθέντες είναι πολύ λιγότερο αισιόδοξοι για τις προοπτικές μακροπρόθεσμα παρά βραχυπρόθεσμα. Σχεδόν τα δύο τρίτα αυτών αναμένουν ένα ταραχώδες ή θυελλώδες παγκόσμιο τοπίο έως το 2035, κυρίως λόγω των εντεινόμενων περιβαλλοντικών, τεχνολογικών και κοινωνικών προκλήσεων. Περισσότεροι από τους μισούς αναμένουν κάποια αστάθεια εντός δύο ετών, αντικατοπτρίζοντας τον κατακερματισμό και την εκτεταμένη διάσπαση της διεθνούς συνεργασίας. Το 23% αυτών θεωρεί ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για το τρέχον 12μηνο είναι οι ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ κρατών, καθώς συνεχίζεται ο πόλεμος στην Ουκρανία, το Νότιο Σουδάν, τη Γάζα και άλλες περιοχές της υφηλίου. Με τις καταστροφικές πυρκαγιές να συνεχίζουν να μαίνονται στο Λος Αντζελες ο δεύτερος συχνότερος κίνδυνος για το 2025 ήταν τα «ακραία καιρικά φαινόμενα», τα οποία ξεχώρισε το 14% των ερωτηθέντων.
Η παραπληροφόρηση παραμένει μεταξύ των κορυφαίων βραχυπρόθεσμων κινδύνων για δεύτερη συνεχή χρονιά, υπογραμμίζοντας την επίμονη απειλή για την κοινωνική συνοχή και τη διακυβέρνηση, μέσω της διάβρωσης της εμπιστοσύνης και ενίσχυση του διχασμού μεταξύ και εντός των εθνών. Αλλοι κορυφαίοι βραχυπρόθεσμοι κίνδυνοι περιλαμβάνουν τις γεωπολιτικές και οικονομικές αντιπαραθέσεις, την πόλωση της κοινωνίας, την οικονομική επιβράδυνση, τις αλλαγές στα γήινα συστήματα, την έλλειψη οικονομικών ευκαιριών και την ανεργία, την επιδείνωση των ανθρώπινων δικαιωμάτων και των αστικών ελευθεριών.
Η ανισότητα που στις προηγούμενες εκθέσεις του WEF κατατασσόταν από τους ειδικούς μεταξύ των κορυφαίων κινδύνων -και αναμφίβολα αποτελεί γενεσιουργό αιτία όλων σχεδόν των παραπάνω προκλήσεων- κατατάσσεται μόλις 10η στη λίστα των άμεσων κινδύνων (με μόλις το 2% των ερωτηθέντων), ενώ μακροπρόθεσμα βρίσκεται στην έβδομη θέση. Οι συντάκτες της έκθεσης θεωρούν πάντως ότι η θέση της ανισότητας και της κοινωνικής πόλωσης τόσο στις βραχυπρόθεσμες όσο και στις μακροπρόθεσμες ταξινομήσεις κινδύνων συνεχίζει να είναι εξέχουσα. Υπογραμμίζουν ότι ενώ οι οικονομικοί κίνδυνοι έχουν λιγότερο έντονο ενδιαφέρον στα αποτελέσματα της φετινής έρευνας, εξακολουθούν να αποτελούν ανησυχία, που συνδέεται με κοινωνικές και γεωπολιτικές εντάσεις. Σημειώνουν ακόμη ότι οι αυξανόμενες ανησυχίες για την παράνομη οικονομική δραστηριότητα, το αυξανόμενο χρέος και τη συγκέντρωση στρατηγικών πόρων συνιστούν ευπάθειες που θα μπορούσαν να αποσταθεροποιήσουν την παγκόσμια οικονομία τα επόμενα χρόνια.
Στις μακροπρόθεσμες απειλές κυριαρχούν οι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι με 4 στους 10 αυτών να σχετίζονται με την κλιματική κρίση. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα είναι η κορυφαία επιλογή ενώ ακολουθούν η απώλεια βιοποικιλότητας, οι κρίσιμες αλλαγές στα γήινα συστήματα, η έλλειψη πόρων. Και οι 33 κίνδυνοι που περιλαμβάνει η κατάταξη αυξάνουν τον βαθμό σοβαρότητας μακροπρόθεσμα, αντανακλώντας τις ανησυχίες των ερωτηθέντων σχετικά με την αυξημένη συχνότητα ή την ένταση αυτών των κινδύνων καθώς ξεδιπλώνεται η επόμενη δεκαετία. «Από τις συγκρούσεις μέχρι την κλιματική αλλαγή, αντιμετωπίζουμε αλληλένδετες κρίσεις που απαιτούν συντονισμένη συλλογική δράση», λέει ο Mark Elsner, επικεφαλής της Πρωτοβουλίας Global Risks προσθέτοντας ότι «απαιτούνται επειγόντως ανανεωμένες προσπάθειες για την ανοικοδόμηση εμπιστοσύνης και την ενίσχυση της συνεργασίας. Οι συνέπειες της αδράνειας θα μπορούσαν να γίνουν αισθητές για τις επόμενες γενιές» προειδοποίησε.
Ωστόσο, με το 64% των ειδικών να αναμένουν μια κατακερματισμένη παγκόσμια τάξη πραγμάτων που θα χαρακτηρίζεται από τον ανταγωνισμό μεταξύ των μεσαίων και μεγάλων δυνάμεων και της πολυμέρειας, η προοπτική της συνεργασίας και ενίσχυσης των διεθνών δεσμών της διεθνούς κοινότητας δείχνει όλο και πιο θολή. Η φετινή σύνοδος του Νταβός θα πραγματοποιηθεί στη σκιά της ορκωμοσίας του Τραμπ – με τον νέο πρόεδρο να πρόκειται να μιλήσει εκεί την επόμενη Πέμπτη. Οι διοργανωτές αναμένουν περί τα 3.000 άτομα μεταξύ των οποίων και 60 αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων. Το θέμα της φετινής συνόδου είναι «Ενα κάλεσμα για συνεργασία στην εποχή της ευφυΐας» αποτελεί αναμφίβολα ειρωνεία καθώς ο Τραμπ αναμένεται να ανακαλέσει τη συνεργασία των ΗΠΑ σε μια σειρά από παγκόσμια ζητήματα, συμπεριλαμβανομένης της κλιματικής κρίσης.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας