Ακραία ανισότητα στις αμοιβές

Η πρώτη, που εκπονήθηκε από το βρετανικό High Pay Centre και δόθηκε χθες στη δημοσιότητα, αποκαλύπτει ότι οι αμοιβές των επικεφαλής των 100 μεγαλύτερων εισηγμένων εταιρειών του Ηνωμένου Βασιλείου χτύπησαν πέρυσι το υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί ποτέ. Σε μια χρονιά κατά την οποία εκατομμύρια νοικοκυριά συνέχισαν να περικόπτουν τις δαπάνες τους παλεύοντας να τα βγάλουν πέρα με τη χειρότερη κρίση διαβίωσης από τη δεκαετία του 1950, οι εν λόγω 100 διευθύνοντες σύμβουλοι είδαν τις αμοιβές τους να αυξάνονται κατά μέσο όρο στα 4,19 εκατ. λίρες έκαστος, από 4,1 εκατ. λίρες το 2022.

Στην κορυφή της λίστας με τους πιο καλοπληρωμένους CEOs της Βρετανίας ήταν για δεύτερο συνεχόμενο χρόνο ο Pascal Soriot, της φαρμακευτικής εταιρείας AstraZeneca. Ο Soriot έβαλε πέρυσι στην τσέπη του 16,85 εκατ. λίρες έναντι 15,3 εκατ. λιρών το 2022. Φέτος η εταιρεία του θα τον αμείψει με ακόμη περισσότερα, συνολικά 18,7 εκατομμύρια λίρες. Η αύξηση των αποδοχών του σε αυτήν τη διετία (3,4 εκατ. λίρες) είναι μεγαλύτερη από όσα θα έπαιρνε σε έναν… αιώνα ένας μέσος εργαζόμενος πλήρους απασχόλησης (αμειβόμενος με το μέσο επίπεδο αποδοχών του 2023).

Μισθολογικό χάσμα

Υπογραμμίζοντας το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των απλών εργαζομένων και των υψηλότερα αμειβόμενων στελεχών, η έρευνα έδειξε ακόμη ότι η μέση αμοιβή που εισέπραξε πέρυσι ένας μέσος διευθύνων σύμβουλος των 100 εισηγμένων ήταν 120 φορές μεγαλύτερη από την αντίστοιχη ενός μέσου εργαζόμενου πλήρους απασχόλησης. Αν και μειωμένη σε σχέση με το 2022 (124:1), η αναλογία αυτή εξακολουθεί να είναι υψηλότερη από την αντίστοιχη το 2021 (108:1).

Το τεράστιο μισθολογικό χάσμα είναι –σύμφωνα με τον διευθυντή του High Pay Centre, Luke Hildyard– αποτέλεσμα σειράς παραγόντων όπως η συρρίκνωση της ισχύος των συνδικάτων, η μείωση της συμμετοχής των εργαζομένων στη λήψη των εταιρικών αποφάσεων και η υφιστάμενη επιχειρηματική κουλτούρα που βάζει τα συμφέροντα των επενδυτών μετόχων πάνω από τους εργαζόμενους, τους πελάτες, τους προμηθευτές και τους υπόλοιπους εμπλεκόμενους. O Hildyard τόνισε ότι η αύξηση των αμοιβών των CEOs αποτέλεσε βασικό αίτημα των βρετανικών επιχειρηματικών λόμπι τα τελευταία χρόνια και τα σημερινά στοιχεία υποδεικνύουν πως η εκστρατεία τους αυτή είχε κάποια επιτυχία.

Εν τω μεταξύ, από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ανάλογη ετήσια έκθεση της μεγαλύτερης ομοσπονδίας εργατικών συνδικάτων των ΗΠΑ, AFL-CIO, που δημοσιοποιήθηκε πριν από 4 ημέρες, έδειξε ότι οι διευθύνοντες σύμβουλοι των 500 κορυφαίων εισηγμένων εταιρειών, που οι μετοχές τους διαμορφώνουν τον ευρύτερο χρηματιστηριακό δείκτη S&P 500, απόλαυσαν κατά μέσο όρο πέρυσι 268 φορές υψηλότερες αμοιβές απ’ ό,τι οι υπόλοιποι εργαζόμενοι. Αναδεικνύοντας το εισοδηματικό χάσμα, η έκθεση επεσήμανε χαρακτηριστικά ότι θα χρειάζονταν πάνω από 5 εργασιακοί βίοι προκειμένου ένας απλός εργαζόμενος να κερδίζει όσα εισπράττει σε μόλις έναν χρόνο ένας CEO.

«Κατά μέσο όρο, ο μέσος υπάλληλος μιας εταιρείας του S&P 500 θα έπρεπε να αρχίσει να εργάζεται από το… 1762 (πριν από την Αμερικανική Επανάσταση) για να κερδίσει αυτά που έλαβε ο μέσος διευθύνων σύμβουλος το 2023», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Οι αμοιβές των 500 CEOs αυξήθηκαν κατά 6% σε σχέση με το 2022 και έκαστος αυτών κέρδισε κατά μέσο όρο περί τα 17,7 εκατ. δολάρια πέρυσι. Οι πιο ακριβοπληρωμένοι –κυρίως από τον χρηματοπιστωτικό τομέα– κέρδισαν ωστόσο ασύλληπτα ποσά. Κορυφαίος όλων ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας private equity, Jon Winkelried, που εισέπραξε το 2023… 199 εκατ. δολάρια. Ακολούθησαν ο Harvey Schwartz, του ομίλου Carlyle, με187 εκατ. δολάρια και ο Hock Tan, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας ημιαγωγών και λογισμικού Broadcom, με 162 εκατ. δολάρια.

Η έκθεση της AFL CIO έκανε ιδιαίτερη αναφορά στις επαναγορές μετοχών και τον ρόλο που αυτές έχουν στην εκτόξευση των αποδοχών των στελεχών. Σημειώνει ότι αποτελεί μια πρακτική χρηματοοικονομικής μηχανικής για την αύξηση των κερδών ανά μετοχή καθώς και ότι το 70% της αμοιβής των στελεχών πέρυσι καθοριζόταν από αυτούς τους τίτλους. Οι μεγαλύτερες αμερικανικές εταιρείες αγόρασαν το 2023 ίδιες μετοχές συνολικής αξίας 795,1 δισ. δολαρίων ενώ, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Goldman Sachs, το ποσό αυτό ενδέχεται να ξεπεράσει το 1 τρισ. δολάρια το επόμενο έτος για πρώτη φορά στην ιστορία των ΗΠΑ.

Μεταρρύθμιση Τραμπ

Η μελέτη καυτηριάζει τη φορολογική μεταρρύθμιση του 2017 από την κυβέρνηση Ντοναλντ Τραμπ καθώς συνετέλεσε σε σημαντικό βαθμό στο σημερινό όργιο επαναγοράς μετοχών. Ο εν λόγω νόμος μείωσε σε μία νύχτα τον ανώτατο συντελεστή φόρου εισοδήματος εταιρειών από 35% σε 21%. Το 51% του κέρδους που προέκυψε από τη μείωση της εταιρικής φορολογίας απήλαυσαν οι ιδιοκτήτες των επιχειρήσεων, το 10% τα πέντε υψηλότερα αμειβόμενα στελέχη τους, το 38% το καλύτερα αμειβόμενο 10% του προσωπικού, ενώ το κατώτερο 90% των εργαζομένων πήρε... 0%.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Τραμπ, που διεκδικεί ξανά την προεδρία στις εκλογές του επόμενου Νοεμβρίου, έχει προτείνει την παράταση μέρους της φορολογικής μεταρρύθμισής του που λήγει στα τέλη του 2025 και περαιτέρω μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων ακόμη κι όταν τα κέρδη τους χτυπούν ιστορικό ρεκόρ.