Περίπου έναν χρόνο από την κατάρρευση της Silicon Valley Bank και την αναταραχή στις αμερικανικές περιφερειακές τράπεζες των ΗΠΑ, η «slow motion» κρίση που ταλανίζει μήνες τώρα τον τομέα των εμπορικών ακινήτων δείχνει ξανά τα δόντια της στο τραπεζικό σύστημα.
Νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα η αμερικανική τράπεζα η New York Community Bancorp (NYCB) είδε τον τίτλο της να βυθίζεται ενδοσυνεδριακά έως και 17% χαμηλότερα μετά τις αλλεπάλληλες υποβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητάς της από τις Moody’s και DRBS στην κατηγορία «σκουπίδια». Ο τίτλος της αμερικανικής περιφερειακής τράπεζας έχει χάσει περίπου το 60% της αξίας της σε διάστημα δέκα ημερών μετά την ανακοίνωση απροσδόκητων ζημιών 252 δισ. δολαρίων στο δ’ τρίμηνο, μεγάλο μέρος των οποίων οφειλόταν σε «κόκκινα» δάνεια για κτίρια γραφείων.
Πέρυσι, η NYCB είχε πλειοδοτήσει στον διαγωνισμό για περιουσιακά στοιχεία της Signature Bank, που έβαλε λουκέτο λίγο μετά την κατάρρευση της Silicon Valley Bank. Η καθίζησή της αντικατοπτρίζει τις αυξανόμενες ανησυχίες των επενδυτών για την έκθεση τόσο αυτής όσο και άλλων τραπεζών σε χαρτοφυλάκια δανείων εμπορικών ακινήτων. Ο περιφερειακός τραπεζικός δείκτης KBW Nasdaq, που συντίθεται από μετοχές τραπεζών μεσαίου μεγέθους, υποχώρησε σχεδόν 12% την περασμένη εβδομάδα.
Επίσης, την περασμένη εβδομάδα, η ιαπωνική τράπεζα Aozora διεμήνυσε ότι τα επισφαλή δάνειά της, που συνδέονται με τα γραφεία στις ΗΠΑ, ευθύνονται εν μέρει για την ετήσια ζημία ύψους 28 δισεκατομμυρίων γιεν (190 εκατομμύρια δολάρια) το 2023. Αλλά και η ελβετική ιδιωτική τράπεζα Julius Baer έκανε γνωστό ότι τα κέρδη της μειώθηκαν κατά 55% το 2023, επειδή απώλεσε 680 εκατ. δολάρια από δάνεια της σε «ευρωπαϊκό όμιλο ετερογενών δραστηριοτήτων» που, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι η αυστριακή Signa Group, μια από τις κορυφαίες ευρωπαϊκές εταιρείες ακινήτων, η οποία πτώχευσε τον περασμένο Νοέμβριο.
Η κρίση δεν αφήνει αλώβητη και την Deutsche Pfandbriefbank AG (PBB), μια βαυαρική Landesbank, με πάνω από έναν αιώνα εξειδίκευσης στη χρηματοδότηση εμπορικών ακινήτων. Η γερμανική τράπεζα ανακοίνωσε τις προηγούμενες ημερών προβλέψεις επισφαλειών 210 - 215 εκατ. ευρώ λόγω της «επίμονης εξασθένησης των αγορών ακινήτων», την οποία περιέγραψε μάλιστα ως «τη μεγαλύτερη κρίση ακινήτων από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008». Ας σημειωθεί ότι στην Ευρώπη οι εκροές από τα αμοιβαία κεφάλαια ακινήτων τούς τελευταίους 3 μήνες -και καθώς οι ανησυχίες για τις αποτιμήσεις των εμπορικών ακινήτων εντείνονται- ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ.
Τα εμπορικά ακίνητα αποτέλεσαν αποδοτικό επενδυτικό καταφύγιο για όσους επιζητούσαν αξιόπιστες επενδύσεις στην εποχή των χαμηλών επιτοκίων, τότε που οι καταθέσεις στην τράπεζα δεν απέδιδαν σχεδόν τίποτα. Στη συνέχεια όμως, όταν οι κεντρικές τράπεζες αύξησαν ραγδαία τα επιτόκιά τους στα ύψη, πολλά ακίνητα μετατράπηκαν ξαφνικά σε κακή επένδυση. Το πρόβλημα επιδεινώθηκε με την εξάπλωση της εξ αποστάσεως εργασίας και του ηλεκτρονικού εμπορίου, παράγοντες οι οποίοι οδήγησαν στη μείωση της ζήτησης για χώρους γραφείων και καταστημάτων λιανικής πώλησης. Οι αποτιμήσεις υποχώρησαν, καθιστώντας όλο και πιο δύσκολη την αναχρηματοδότηση των διασφαλισμένων στα εμπορικά ακίνητα δανείων που ωρίμαζαν. Μία εναλλακτική λύση για την εξυπηρέτηση αυτών των δανείων θα ήταν το ξεπούλημα των ακινήτων, ωστόσο οι τιμές που προσφέρονταν γι’ αυτά συχνά αποτύγχαναν να καλύψουν το ανεξόφλητο χρέος.
Η κρίση στα εμπορικά ακίνητα παγίδευσε έτσι μια σειρά από τράπεζες, κυρίως μικρομεσαίες, οι οποίες βρέθηκαν αντιμέτωπες με σωρεία προβληματικών δανείων στο χαρτοφυλάκιό τους. Η κρίση αυτή, που εξελίσσεται μήνες τώρα σε αργή κίνηση, δείχνει σήμερα να οξύνεται καθώς αρχίζουν να ωριμάζουν μεγάλοι όγκοι δανείων. Σύμφωνα με την Ενωση Τραπεζών Στεγαστικών Δανείων, στις ΗΠΑ, φέτος και το 2025, ωριμάζει συνολικό χρέος εμπορικών ακινήτων ύψους 1,2 τρισ. δολαρίων. Περίπου το 25% αυτού είναι δάνεια στους τομείς γραφείων και λιανικής, τα περισσότερα από τα οποία διακρατούνται από τράπεζες και σε μορφή εμπορικών ενυπόθηκων χρεογράφων.
Οι οικονομικές αρχές προσπαθούν να καθησυχάσουν τους φόβους για τον κίνδυνο κλιμάκωσης της κρίσης, επικαλούμενες το γεγονός ότι τα δάνεια για εμπορικά ακίνητα αναλογούν μεν στο 29% των στοιχείων ενεργητικού μικρών τραπεζών στις ΗΠΑ, αλλά μόνο στο 6,5% των μεγαλύτερων τραπεζών. Τόσο η Αμερικανίδα υπουργός Οικονομικών Ζανέτ Γέλεν όσο και ο επικεφαλής της Fed Τζερόμ Πάουελ διεμήνυσαν τις προηγούμενες ημέρες ότι η κατάσταση είναι μεν ανησυχητική, αλλά διαχειρίσιμη, καθώς αφορά μόνο συγκεκριμένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που έχουν μεγάλη έκθεση. Ωστόσο με δεδομένη την αλληλοσύνδεση που έχουν μέσω σύνθετων χρηματοπιστωτικών προϊόντων με τις υπόλοιπες οντότητες του χρηματοπιστωτικού συστήματος, η μετάσταση της κρίσης τους δεν θα πρέπει να θεωρείται απίθανη. Και σε μια τέτοια περίπτωση το ερώτημα βέβαια είναι ποιος θα πληρώσει (ξανά) τη θεραπεία.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας