Η παγκόσμια οικονομία μπορεί να οδηγηθεί σε μια επισφαλή ανάκαμψη φέτος και το επόμενο έτος, καθώς ο πληθωρισμός συνεχίζει να επιβαρύνει τις δαπάνες των νοικοκυριών και τα υψηλότερα επιτόκια επιβαρύνουν την ανάπτυξη, τις τράπεζες και τις αγορές.
Αυτό είναι το χθεσινό συμπέρασμα από τις τελευταίες οικονομικές προοπτικές του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης που εδρεύει στο Παρίσι.
Ο Οργανισμός, που αποτελείται από 38 χώρες μέλη, αύξησε την πρόβλεψή του για ανάπτυξη φέτος στο 2,7% από το εκτιμώμενο 2,2% τον Νοέμβριο και προέβλεψε μόνο μια μικρή επιτάχυνση στο 2,9% το επόμενο έτος. Η ανάκαμψη από την πανδημία του COVID-19 και η άνοδος των τιμών της ενέργειας που συνδέονται με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία είναι πιθανό να είναι αδύναμη με τα προηγούμενα πρότυπα, με μέση ανάπτυξη 3,4% να καταγράφεται κατά τα προπανδημικά έτη 2013-2019.
Η πορεία είναι γεμάτη κινδύνους, από την κλιμάκωση του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία —με την κατάρρευση του φράγματος την Τρίτη που οι πλευρές κατηγόρησαν η μία την άλλη— μέχρι τα προβλήματα χρέους στις αναπτυσσόμενες χώρες και τις γρήγορες αυξήσεις των επιτοκίων που έχουν απρόβλεπτες επιπτώσεις σε τράπεζες και επενδυτές.
«Η παγκόσμια οικονομία ξεπερνά κάποια εμπόδια, αλλά αντιμετωπίζει μακρύ δρόμο μπροστά για να επιτύχει ισχυρή και βιώσιμη ανάπτυξη», ανακοίνωσε ο διακυβερνητικός οργανισμός.
«Οι παγκόσμιες οικονομικές εξελίξεις έχουν αρχίσει να βελτιώνονται, αλλά η ανάκαμψη παραμένει εύθραυστη».
Ήταν μια πιο αισιόδοξη προοπτική από ό,τι έδωσε η Παγκόσμια Τράπεζα την Τρίτη, επικαλούμενη παρόμοιους κινδύνους στην προσδοκία της για παγκόσμια ανάπτυξη 2,1% φέτος. Αυτό ήταν ακόμα μια αναβάθμιση από την πρόβλεψή του Ιανουαρίου 1,7%.
Οι τιμές της ενέργειας έχουν πέσει στα προ της εισβολής επίπεδα, συμβάλλοντας στη μείωση των χειρότερων προβλέψεων από την πρόσφατη έκρηξη του πληθωρισμού. Αλλά αυτά τα κόστη εξακολουθούν να είναι υψηλότερα από ό,τι ήταν πριν η Ρωσία αρχίσει να συγκεντρώνει στρατεύματα στα σύνορα της Ουκρανίας στις αρχές του 2021.
Εν τω μεταξύ, το άνοιγμα της Κίνας μετά τα δραστικά μέτρα της πανδημίας έχει δώσει ώθηση στην παγκόσμια δραστηριότητα. Ωστόσο, ο βασικός πληθωρισμός, ο οποίος αποκλείει τις ασταθείς τιμές της ενέργειας και των τροφίμων, αποδεικνύεται επίμονος, καθώς ορισμένες εταιρείες αυξάνουν τις τιμές για να αυξήσουν τα κέρδη και οι εργαζόμενοι πιέζουν για υψηλότερους μισθούς εν μέσω σχετικά χαμηλής ανεργίας.
Ο ΟΟΣΑ βλέπει τον πληθωρισμό να μειώνεται στο 5,2% στο τέλος του έτους από 7,8% στο τέλος του περασμένου έτους στην Ομάδα των 20 χωρών που αποτελούν περισσότερο από το 80% της παγκόσμιας οικονομίας. Οι ΗΠΑ αναμένεται να δουν ετήσιο πληθωρισμό 3,2% έως το τελευταίο τρίμηνο του τρέχοντος έτους και το ποσοστό της Ευρώπης θα μειωθεί στο 3,5%. Αυτά τα επίπεδα θα παρείχαν κάποια ανακούφιση, αλλά εξακολουθούν να είναι πάνω από τους στόχους πληθωρισμού 2% για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, οι οποίες αυξάνουν ραγδαία τα επιτόκια για την καταπολέμηση του πληθωρισμού. Αυτό αυξάνει το κόστος δανεισμού για την αγορά κατοικιών και την επένδυση στην επέκταση των επιχειρήσεων.
Ο ΟΟΣΑ προειδοποίησε ότι, ενώ οι κεντρικές τράπεζες πρέπει να διατηρήσουν πολιτικές που περιορίζουν την πίστωση, «πρέπει να παρακολουθούν προσεκτικά, δεδομένων των αβεβαιοτήτων σχετικά με τον ακριβή αντίκτυπο» των ραγδαίων αυξήσεων.
«Έχουν αρχίσει να εμφανίζονται σημάδια άγχους» καθώς το υψηλότερο κόστος δανεισμού επιβραδύνει τις αγορές ακινήτων και εγείρει ανησυχίες για τον αντίκτυπο της ακριβότερης πίστωσης, ανέφερε ο οργανισμός.
Οι χώρες που δαπανούν για την ανακούφιση της πανδημίας για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις ήδη παλεύουν με υψηλότερο δημόσιο χρέος και τώρα έχουν το πρόσθετο βάρος του ακριβότερου κόστους για να το πληρώσουν.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη μπορούν να περιμένουν μόνο χαμηλή ανάπτυξη. Οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν προκλήσεις από το υψηλότερο κόστος δανεισμού σε τομείς ευαίσθητους στα επιτόκια, όπως η βιομηχανία και η κατασκευή κατοικιών. Καθώς η ζήτηση επιβραδύνεται, η ανεργία αναμένεται να αυξηθεί σταδιακά στο 4,5% το 2024 — από 3,7% τον Μάιο. Με περισσότερες διαθέσιμες θέσεις εργασίας και λιγότερες μισθολογικές αυξήσεις, ο πληθωρισμός αναμένεται να μετριαστεί.
«Παρόλα αυτά, οι οικονομικές προοπτικές θα μπορούσαν να επιδεινωθούν εάν η αύξηση των επιτοκίων δείξει περαιτέρω χρηματοοικονομικές αδυναμίες», ανέφερε ο ΟΟΣΑ.
Η αποτυχία της Silicon Valley Bank και δύο άλλων δανειστών των ΗΠΑ ανέδειξε προβλήματα που θα μπορούσαν να προκύψουν στο τραπεζικό σύστημα εάν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα υποστούν απώλειες σε επενδύσεις όπως ομόλογα, των οποίων η αξία μειώνεται όταν τα επιτόκια ανεβαίνουν.
Το μεγαλύτερο μέρος της ανάπτυξης του πλανήτη θα προέλθει από ασιατικές οικονομίες όπως η Κίνα, η Ινδία, η Ινδονησία και η Σιγκαπούρη. Η ανάπτυξη στην Κίνα αναμένεται να φτάσει το 5,4% φέτος και το 5,1% το επόμενο έτος, καθώς υπηρεσίες όπως ο τουρισμός και η ψυχαγωγία ανακάμπτουν από τα lockdown για τον COVID-19 και οι δαπάνες για υποδομές υποστηρίζουν την κατασκευαστική έκρηξη. Οι εξαγωγές αναμένεται να μετριαστούν από την αδύναμη παγκόσμια ζήτηση.
Πρόβλεψη ότι η ελληνική οικονομία θα αναπτυχθεί με ρυθμό 2,2% το 2023
Ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας 2,2% το 2023 και 1,9% το 2024 προβλέπει ο ΟΟΣΑ στην εξαμηνιαία έκθεσή του (economic outlook) που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.
Η ανάπτυξη παραμένει ισχυρή παρά τους μετωπικούς ανέμους, σημειώνει η έκθεση, με τις επενδύσεις παγίου κεφαλαίου να αναμένεται να αυξηθούν κατά 8,9% καθώς εντείνεται η υλοποίησή τους στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Η έκθεση αναφέρει ότι στο τελευταίο τρίμηνο του 2022 και στις αρχές του 2023, η πραγματική κατανάλωση συνέχισε να αυξάνεται, αντανακλώντας την ισχυρή αύξηση της απασχόλησης, ενώ για την ανεργία προβλέπεται ότι θα μειωθεί από 12,4% πέρυσι στο 11,2% εφέτος και περαιτέρω στο 10,4% το 2024. Η ιδιωτική κατανάλωση αναμένεται να αυξηθεί φέτος λιγότερο από το 2022 (1,7% έναντι 8%) λόγω της μείωσης της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών από τον πληθωρισμό.
Για τον εναρμονισμένο δείκτη πληθωρισμού, ο ΟΟΣΑ σημειώνει ότι μειώνεται από τον Σεπτέμβριο του 2022 αλλά έχει αποκτήσει ευρύτερη βάση. Προβλέπει ότι θα μειωθεί από το 9,3% πέρυσι στο 3,9% εφέτος και περαιτέρω στο 3,2% το 2024, ενώ ο δομικός πληθωρισμός - που δεν περιλαμβάνει τις τιμές της ενέργειας, των τροφίμων, του αλκοόλ και του καπνού - αναμένεται να αυξηθεί από 4,6% πέρυσι στο 5,5% εφέτος, για να μειωθεί στο 3,3% το 2024. Οι τιμές για το ρεύμα, το φυσικό αέριο και τη θέρμανση μειώθηκαν τον Απρίλιο κατά 27,9% από το υψηλό επίπεδο του περασμένου Σεπτεμβρίου.
Οι συνεχιζόμενες ελλείψεις σε εργατικό δυναμικό συμβάλλουν στην αύξηση των μισθών, σημειώνει ο ΟΟΣΑ, προσθέτοντας ότι ο ρυθμός αύξησής τους έχει επιταχυνθεί και ότι τον Απρίλιο ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε 9,4% μετά από αυξήσεις περίπου 10% στο πρώτο εξάμηνο του 2022.
Η επίτευξη και διατήρηση της προγραμματισμένης από την κυβέρνηση επιστροφής σε πρωτογενή πλεονάσματα - σχεδόν στο 1% του ΑΕΠ φέτος και στο 2% το 2024 - θα βοηθήσει την Ελλάδα να διαχειρισθεί τις πληθωριστικές πιέσεις και να αποκτήσει την επενδυτική βαθμίδα, αναφέρει η έκθεση. Το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης προβλέπεται να μειωθεί από 2,5% του ΑΕΠ πέρυσι στο 1,5% φέτος και περαιτέρω στο 1,3% το 2024.
Το δημόσιο χρέος θα συνεχίσει να μειώνεται από 170,7% του ΑΕΠ πέρυσι στο 163,4% φέτος και το 157,9% το 2024. Η έκθεση αναφέρεται και στη μείωση των spreads των ελληνικών 10ετών ομολόγων σε σχέση με τα αντίστοιχα γερμανικά κοντά στις 130 μονάδες βάσης στα τέλη Μαΐου από τα υψηλά επίπεδα του Οκτωβρίου 2022.
Η χρήση των όποιων μη προβλεπόμενων εσόδων ή χαμηλότερων δαπανών για τη μείωση του δημόσιου χρέους αντί για την αύξηση των μεταβιβάσεων θα βοηθούσε στη μείωση των πληθωριστικών πιέσεων και την επίτευξη της επενδυτικής βαθμίδας, σημειώνει ο Οργανισμός.
Το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών προβλέπεται ότι θα διαμορφωθεί στο 9,5% εφέτος και το 8,7% το 2024.
Η περαιτέρω αύξηση των ποσοστών απασχόλησης, ιδιαίτερα των γυναικών και των νέων, θα βοηθούσε στην αντιμετώπιση των ελλείψεων εργατικού δυναμικού, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ. Η προώθηση της χρήσης της γονικής άδειας και ευέλικτων εργασιακών συμφωνιών και η επέκταση των διευκολύνσεων για τη φροντίδα των παιδιών θα μπορούσε να βελτιώσει τα ποσοστά απασχόλησης των γυναικών και των νέων, αναφέρει.
Ο ΟΟΣΑ σημειώνει ότι ο κίνδυνος δημιουργίας νέων κόκκινων δανείων λόγω των υψηλότερων επιτοκίων περιορίζεται από τη συμφωνία των ελληνικών τραπεζών να παγώσουν τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων έως τον Απρίλιο του 2024 καθώς και από το σχετικά υψηλό ποσοστό των πρόσφατων δανείων με σταθερό επιτόκιο.
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Η efsyn.gr δεν δημοσιεύει σχόλια γραμμένα σε Greeklish.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας