Η μάχη της... λωρίδας

Ετσι όπως το πάει δεν αποκλείεται πολύ σύντομα να οδηγήσει στα δικαστήρια ακόμη και τους χρήστες του… μουσικού πενταγράμμου. Ο λόγος για τη γνωστή εταιρεία αθλητικών ειδών Adidas που στις αρχές αυτής της εβδομάδας προσέφυγε κατά της αίτησης του Ιδρύματος Παγκοσμίου Δικτύου Black Lives Matter (BLMGNF) για τη χρήση σήματος το οποίο περιλαμβάνει τρεις παράλληλες κίτρινες ρίγες. Το ίδρυμα αποτελεί την πιο εξέχουσα οντότητα του κινήματος Black Lives Matter που μάχεται για πάνω από μία δεκαετία ενάντια στη βία των αστυνομικών σε βάρος των μαύρων πολιτών. Είχε καταθέσει τη σχετική αίτηση στο γραφείο εμπορικών σημάτων των ΗΠΑ τον περασμένο Νοέμβριο με απώτερο σκοπό αυτό να χρησιμοποιηθεί σε επώνυμα εμπορεύματα για την οικονομική του ενίσχυση, όπως μπλούζες, βιβλία, τσάντες, βραχιόλια και κούπες.

Οι ιθύνοντες της γερμανικής εταιρείας οσμίστηκαν ωστόσο ότι πίσω από αυτό θα μπορούσε να υπάρξει απώλεια κερδών. Ισχυρίστηκαν ότι το υπό έγκριση σήμα της Black Lives Matter θα δημιουργούσε σύγχυση με το δικό της διάσημο σήμα με τις τρεις λωρίδες που η Adidas χρησιμοποιεί από το 1952 και το οποίο έχει αποκτήσει «διεθνή φήμη και αναγνώριση». Η εταιρεία πρόσθεσε ότι οι καταναλωτές που είναι εξοικειωμένοι με τα προϊόντα και τις υπηρεσίες της «είναι πιθανό να υποθέσουν» ότι αυτά που προσφέρονται με το σήμα της Black Lives Matter «προέρχονται από την ίδια πηγή ή ότι συνδέονται με την Adidas ή χρηματοδοτούνται από αυτήν».

Το κίνημα Black Live Matters (BLM) έγινε γνωστό το 2012 μετά τον θάνατο του Trayvon Martin, ενός άοπλου μαύρου 17χρονου ο οποίος πυροβολήθηκε από εθελοντή φρουρό μιας γειτονιάς στη Φλόριντα. Το κίνημα γιγαντώθηκε το καλοκαίρι του 2020 στις διαδηλώσεις που συγκλόνισαν τις ΗΠΑ και τον υπόλοιπο κόσμο εξαιτίας της δολοφονίας ακόμη ενός Αφροαμερικανού, του Τζορτζ Φλόιντ, στη Μινεάπολη της Μινεσότα από αστυνομικό, ο οποίος τον έπνιξε πιέζοντάς τον με την μπότα του στον λαιμό.

Η Adidas κατάλαβε πολύ γρήγορα την πατάτα που πήγαινε να κάνει και δύο ημέρες μετά την προσφυγή κατά του σήματος της BLMGNF έκανε στροφή 180 μοιρών αποσύροντας την ένστασή της, χωρίς όμως να εξηγήσει δημόσια τον λόγο. Πηγή προσκείμενη στην εταιρεία δήλωσε στο Reuters ότι η στροφή προκλήθηκε εξαίτιας του φόβου ότι ο κόσμος θα μπορούσε να παρερμηνεύσει την ένστασή της για το σήμα ως κριτική για την αποστολή της BLMGNF.

Μετά τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ και τη δημόσια κατακραυγή από σχεδόν όλο τον κόσμο, αρκετές μεγάλες εταιρείες από τον χρηματοπιστωτικό τομέα και τα τρόφιμα έως τη μόδα και την ψυχαγωγία είχαν σπεύσει να ταχθούν υπερ του κινήματος BLM και των οργανώσεων πολίτικων δικαιωμάτων. Ο βασικός λόγος αυτής της στήριξης δεν ήταν τόσο τα αντιρατσιστικά τους αισθήματα, αλλά ο φόβος απώλειας πελατών. Τα τελευταία χρονιά οι μεγάλες επιχειρήσεις αγκαλιάζουν όλο και περισσότερο αυτό που είναι γνωστό ως «ακτιβισμός μάρκας», παίρνοντας θέση σε κοινωνικά, περιβαλλοντικά ή πολιτικά ζητήματα. Είναι μια τάση που καθοδηγείται από τη συμπεριφορά των καταναλωτών, καθώς όλο και περισσότεροι άνθρωποι προσδοκούν από τις εταιρείες να συνεισφέρουν θετικά στην κοινωνία.

Παλαιότερη ερευνά σε 35 χώρες είχε δείξει χαρακτηριστικά ότι το 64% των καταναλωτών θα αντάμειβε τις εταιρείες που θεωρούν ότι συμμετέχουν σε κάποιο είδος ακτιβισμού, όπως ο σεβασμός των δικαιωμάτων των μαύρων. Ο αριθμός των καταναλωτών-πελατών είναι μεγάλος για να αγνοηθεί. Από την άλλη πλευρά, βέβαια, μόλις 4 από τις 500 μεγαλύτερες εταιρείες των ΗΠΑ έχουν σήμερα διευθύνοντα σύμβουλο μαύρο.

Πίσω στην Adidas, η προσπάθειά της να μπλοκάρει το σήμα τού BLM δεν είναι η μοναδική. Από το 2008 η γερμανική εταιρεία έχει καταθέσει πάνω από 90 αγωγές και έχει συνάψει περισσότερες από 200 συμφωνίες διακανονισμού οι οποίες αφορούν το σήμα των τριών λωρίδων. Μία από τις πλέον μακροχρόνιες συγκρούσεις της για την υπεράσπιση του εμπορικού της σήματος είναι εναντίον του σχεδιαστή μόδας Thom Browne, ο οποίος στα ακριβά ρούχα που ράβει χρησιμοποιεί οριζόντιες παράλληλες λωρίδες, πάλαι πότε τρεις και σήμερα τέσσερις. Η Adidas που τον κυνηγά από το 2007 έχασε την τελευταία μάχη εναντίον του τον περασμένο Ιανουάριο σε δικαστήριο της Νέας Υόρκης…

Ο αγώνας συνεχίζεται!